Διαστάσεις Οι τίτλοι στους φτωχούς

Το Μανσιγέτ Νασρ είναι η μεγαλύτερη φτωχογειτονιά του πιο πυκνοκατοικημένου

αστικού κέντρου στον κόσμο. Βρίσκεται στους πρόποδες των λόφων Μουκατάμ,

ανατολικά του Νείλου, και εκτείνεται σε μια περιοχή κάπου 3.500 στρεμμάτων.

Εδώ ζουν μισό εκατομμύριο άνθρωποι. Το σαμπουάν διατίθεται σε πλαστικά

σακουλάκια και τα τσιγάρα πουλιούνται ένα ένα. Στο νότιο άκρο του, γυναίκες

και ξυπόλητα παιδιά ψάχνουν καθημερινά τα σκουπίδια, παρέα με γουρούνια,

κατσίκες, κότες, γάτες, σκύλους και σύννεφα από μύγες. Είναι οι περίφημοι

Zabballeen, συλλέκτες και ανακυκλωτές των σκουπιδιών του Καΐρου, τους οποίους

μελετούν εδώ και δεκαετίες ανθρωπολόγοι, οικολόγοι και δημοσιογράφοι απ’ όλο

τον κόσμο.

Σ’ αυτόν τον εξαθλιωμένο τόπο, που δεν έχει ασφαλτοστρωμένους δρόμους και

πλατείες και κάθε τόσο πλημμυρίζει από τις αποχετεύσεις, θα γίνει ένα

πρωτοποριακό πείραμα με στόχο την ένταξη των φτωχών στην επίσημη οικονομία. Το

πείραμα στηρίζεται στις ιδέες του Περουβιανού οικονομολόγου Ερνάντο ντε Σότο

και προβλέπει την καταγραφή και νομιμοποίηση των αυθαιρέτων κατοικιών. Οι

κάτοικοι, που σήμερα δεν έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς, δεν πληρώνουν φόρο

και δεν έχουν οποιαδήποτε ιδιοκτησία, θα αποκτήσουν με τον τρόπο αυτό τίτλους.

Και θα μπορέσουν στη συνέχεια να πάρουν ένα δάνειο για να στήσουν μια δουλειά,

να ανοίξουν μια επιχείρηση και να βελτιώσουν το βιοτικό τους επίπεδο.

Μετά τον πόλεμο του 1967 με το Ισραήλ, δεν υπήρχε δουλειά στη Δημόσια Διοίκηση

κι έτσι ο κόσμος ήλθε εδώ και ζήτησε να κτίσει. Η κυβέρνηση απάντησε ότι θα

κάνει τα στραβά μάτια. Και οι άνθρωποι έκτισαν. Έκτισαν σπίτια για να μείνουν

οι ίδιοι ή για να τα νοικιάσουν στους ακόμη φτωχότερους. Το αποτέλεσμα ήταν τα

περισσότερα κτίρια στο Μανσιγέτ Νασρ να είναι γερά. Ούτε ένα δεν έπεσε στον

σεισμό του 1992, που κατέστρεψε δεκάδες οικιστικά συγκροτήματα στο Κάιρο. Αλλά

είναι παράνομα. Αντί να ασχοληθεί με το πρόβλημα αυτό, η κυβέρνηση προσπαθούσε

μέχρι τώρα να ενθαρρύνει τους εσωτερικούς μετανάστες να μείνουν σε

επιδοτούμενα δημόσια κτίρια ­ που βρίσκονται όμως στην έρημο, πολλά χιλιόμετρα

έξω από το Κάιρο. Αυτές οι τεράστιες πόλεις, που φιλοξενούν δεκάδες χιλιάδες

οικιστικές μονάδες, είναι σήμερα ως επί το πλείστον άδειες.

Το Μανσιγέτ Νασρ, αντίθετα, χαρακτηρίζεται από ένα διαρκή οικοδομικό οργασμό.

Έτσι, οι αιγυπτιακές αρχές αναγκάστηκαν να ρίξουν εδώ το βάρος. Με βάση το

πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί, και αποτελεί μεικτή επένδυση του δήμου του Καΐρου

και της γερμανικής εταιρείας GTZ, οι κάτοικοι θα κληθούν να αγοράσουν τα

σπίτια στα οποία μένουν, και τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν θα διοχετευθούν

και πάλι στην κοινότητα. Αν το πείραμα πετύχει, θα ανοίξουν νέες προοπτικές

για τους κατοίκους και την πόλη. Και οι τουρίστες θα μπορούν να θαυμάζουν τη

γειτονική ακρόπολη του 12ου αιώνα και το περίφημης ισλαμικής αρχιτεκτονικής

νεκροταφείο, χωρίς να φοβούνται μήπως βουτήξουν στα λασπόνερα.