Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο
Το 2000 ο σουηδός σκηνοθέτης Ρόι Αντερσον γύρισε το «Τραγούδια από τον δεύτερο όροφο» που κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο φεστιβάλ των Καννών. Μια ταινία χωρίς πλοκή, από τις πλέον δυστοπικές που έχω δει. Περιστατικά, ασύνδετα μεταξύ τους, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που παραπέμπει στην παραμονή ή την επαύριον της τελευταίας ημέρας του κόσμου, όπως, τουλάχιστον, τον ξέρουμε. Ενα χαοτικό μποτιλιάρισμα από αυτοκίνητα που οι οδηγοί τους δεν ξέρουν πού ακριβώς πηγαίνουν, μια παρθένα που θυσιάζεται για άγνωστους λόγους, ένας εργαζόμενος που εξευτελίζεται δημόσια, ένας μετανάστης που κακοποιείται μπροστά στα μάτια απαθών περαστικών, ένας ταχυδακτυλουργός που πριονίζει αυτόν που συμμετέχει στο νούμερο, ένας τύπος που βάζει φωτιά στο μαγαζί του και κυκλοφορεί μέσα στην κάπνα. Και κάποιοι ηλικιωμένοι που πετούν μωρά σε έναν γκρεμό. Εδώ είμαστε.
Η αφορμή που μου θύμισε την ταινία του Αντερσον ήταν βεβαίως αυτά που είπε ο Κώστας Τσόκλης στην εκπομπή «Art Week» της ΕΡΤ. Για τον θυμό και την απογοήτευση που του προκαλεί ο διαχωρισμός των ηλικιών που, κατά η γνώμη του, επέβαλε η διαχείριση της πανδημίας. «Δηλαδή, ένα μωρό παιδί το θεωρούμε άξιο για να ζήσει, αλλά δεν ξέρουμε αν είναι βόδι όρθιο ή είναι άνθρωπος που έχει μια αξία. Ενας γέροντας ξέρουμε πια τι ψάρια έπιασε στη ζωή του» είπε. Και πρόσθεσε, ανάμεσα σε άλλα, ότι θα προτιμούσε να σώσει έναν 90χρονο Πικάσο παρά μια 17χρονη Μαρία.
Οι απόψεις, έτσι διατυπωμένες, παραπέμπουν σε ευγονική με έντονη ναζιστική αποφορά. Και δικαίως επικρίθηκαν. Ο Κώστας Τσόκλης είναι - ανέκαθεν ήταν - ένας άνθρωπος που ήθελε να προκαλεί. Οπως και πριν από δέκα, περίπου, χρόνια, όταν είχε πει ότι ο βιασμός είναι μια φυσική ορμή και φταίει το θύμα που προκαλεί με αβυσσαλέα ντεκολτέ. Φαντάζομαι ότι στα 90 του χρόνια, αυτό το χαρακτηριστικό θα έχει οξυνθεί ακόμη περισσότερο.
Στην προκειμένη περίπτωση, το καλό είναι ότι ο κύριος Τσόκλης δεν έχει κάποια θέση από την οποία θα μπορούσε να εφαρμόσει τις ιδέες του. Το κακό είναι ότι στα επικριτικά σχόλια δεν είδα κάπου να γράφεται ότι όταν φτάνουμε στο σημείο να επιλέξουμε ποιος θα ζήσει και ποιος όχι, έχουν ήδη αρχίσει να ακούγονται «τραγούδια από τον δεύτερο όροφο».
Ζητείται αριστερόμετρο
Το άλλο πρόσωπο των ημερών ήταν η Δήμητρα Γαλάνη και η (απρεπής ως προς τους χαρακτηρισμούς) καταγγελία του Κωνσταντίνου Πολυχρονόπουλου, του «Αλλου Ανθρώπου», για τον τρόπο που επενέβη στη διανομή φαγητού που γινόταν στον Βοτανικό, δίπλα στο σπίτι της. (Η αγαπημένη τραγουδίστρια έχει ιδιαίτερη ευαισθησία με τη γειτονιά της, το κατέδειξε και σε μια μεγάλη βόλτα που έκανε προεκλογικά με τον Κώστα Μπακογιάννη.) Λειτούργησε και πάλι ο διαδικτυακός αυτοματισμός που τη «σταύρωσε», αλλά συγχρόνως και ένα κύμα προστασίας και υπεράσπισης - πρώτη φορά τόσο μεγάλο.
Αυτή η αντίδραση είναι καλή, μιας και η «ανθρωποφαγία» έχει γίνει το εθνικό, ιντερνετικό μας σπορ. Και θα ήταν ακόμη καλύτερη αν δεν τη χαρακτήριζε το... αριστερόμετρο. Το οποίο, όπως είπε σε σχόλιό του ο στιχουργός Παρασκευάς Καρασούλος, δεν υπάρχει, αλλά αν υπήρχε, δεν θα το εκχωρούσε στον κύριο Πολυχρονόπουλο. Εντάξει, πώς θα εκχωρήσεις κάτι που δεν υπάρχει. Αλλά η αναφορά και η αντίφαση δείχνει ότι μια χαρά υπάρχει. Και είναι μάλιστα απλωμένο για να μετρήσει την ουτοπία.
Ησουν κι εσύ εκεί;
«Ησουν μπροστά, ξέρεις ακριβώς τι έγινε;». Ηταν το επιχείρημα όσων υπερασπίσθηκαν τη Γαλάνη σε αυτήν την άδικη επίθεση. Απολύτως σωστό. Αλλά επειδή ήταν οι ίδιοι ακριβώς που «ξέσκισαν» τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη για το περίφημο τηλεφώνημά του στον Πρωθυπουργό, φαντάζομαι ότι τότε θα είχαν μεταμορφωθεί σε κοριούς και θα είχαν εισχωρήσει στη γραμμή.