Κορυφή του παγόβουνου των προβλημάτων που αντιμετωπίσει η ελληνική βιομηχανία αποτελεί το πρόγραμμα εθελουσίας της Χαλυβουργικής, με αφορμή το οποίο διεξάγεται αυτή τη στιγμή ευρεία σύσκεψη στο υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης μαζί με τη ΔΕΗ, και την ΕΒΙΚΕΝ, σχετικά με το ενεργειακό κόστος που καίει τις επιχειρήσεις.

Τα προβλήματα που απλώς επιτείνονται στη σημερινή συγκυρία, είναι χρόνια και έχουν καθηλώσει σε απραξία και καταδικάσει σε ανυπαρξία την ελληνική βαριά βιομηχανία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2013 η πιο παλιά ελληνική βιομηχανία χάλυβα με έδρα την Ελευσίνα δούλεψε μόλις 23 ώρες ενώ το 2014 οι ώρες λειτουργίας της έφτασαν τις 28. Στην πραγματικότητα, το χαλυβουργείο στο οποίο κατά τη δεκαετία του 2000 επενδύθηκαν πάνω από 250 εκ. ευρώ χωρίς επενδύσεις, παραμένει κλειστό από τον Ιούνιο του 2012.

Έχοντας εφαρμόσει προγράμματα διαθεσιμότητας, η Χαλυβουργική είχε «ποντάρει» όπως και άλλοι στις υποσχέσεις της προηγούμενης κυβέρνησης για μείωση του ενεργειακού κόστους, και εφαρμογής μέτρων όπως αυτό της διακοψιμότητας, προκειμένου να αντέξει. Λέγεται πως αν η εταιρεία είχε προχωρήσει σε απολύσεις του προσωπικού την περίοδο που έκλεισε το χαλυβουργείο της, τον Ιούνιο του 2012, θα είχε εξοικονομήσει ένα ποσό της τάξης των 15 εκ. ευρώ.

Παρ’ όλα αυτά, τα τρία τελευταία χρόνια ελάχιστα έγιναν. Στο μέτωπο του ενεργειακού κόστους, το μόνο που συνέβη ήταν η έκπτωση στα τιμολόγια του ρεύματος της ΔΕΗ για τις βιομηχανίες υψηλής τάσης, χωρίς ωστόσο απτά αποτελέσματα.

Παρά τις μειώσεις, οι ανταγωνιστές των ελληνικών χαλυβουργιών συνέχιζαν να έχουν πολύ φθηνότερο ενεργειακό κόστος, και άρα να κερδίζουν όλο και μεγαλύτερα μερίδια σε αγορές όπως η Αλγερία. Εκεί οι έλληνες χαλυβουργοί συνεχίζουν να βρίσκουν απέναντί τους πολύ ισχυρό ανταγωνισμό από Ιταλούς, Ισπανούς και Πορτογάλους που διαθέτουν πολύ χαμηλότερα κοστολόγια ρεύματος έναντι των ελληνικών.

Διπλάσιο κόστος

Σκεφτείτε ότι από υπερδιπλάσιο έναντι των βασικών μας ανταγωνιστών Ιταλών που ήταν ως το 2013 το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας των ελληνικών βιομηχανιών, από πέρυσι, μετά και τη μείωση των τιμολογίων της ΔΕΗ, έγινε απλώς…διπλάσιο.

Σήμερα η τιμή σε 24ωρη βάση στην Ελλάδα είναι περίπου 60 ευρώ/μεγαβατώρα, όταν σε Ιταλία και Ισπανία κινείται στα 30-35 ευρώ. Ακόμη και για τη λειτουργία μόνο τις νύχτες και τα Σαββατοκύριακα, και πάλι το κόστος στην Ελλάδα είναι ακριβότερο, 40 ευρώ η μεγαβατώρα.

Χαρακτηριστικό είναι ότι σε μια αγορά όπως αυτή της Αλγερίας, στην οποία το 2011 οι ελληνικές εξαγωγές χάλυβα έφταναν σχεδόν τους 500.000 τόνους, το 2014 έπεσαν κάτω από το ένα τέταρτο, καθώς οι ξένοι ανταγωνιστές επωφελούμενοι του χαμηλού κόστους ενέργειας, κέρδισαν τα ελληνικά μερίδια.

Ποιός είναι ο φόβος της ελληνικής χαλυβουργίας; Οτι το μοντέλο εθελουσίας εξόδου της Χαλυβουργικής θα ακολουθήσουν αργά ή γρήγορα και οι άλλες χαλυβουργίες. Διότι ακόμη και εάν σήμερα λυνόταν το ενεργειακό και εφαρμοζόταν το κύριο μέτρο που έχει ζητηθεί από τη βαριά βιομηχανία, δηλαδή το μέτρο της διακοψιμότητας, είναι τέτοια η καθίζηση της οικονομικής και φυσικά της οικοδομικής δραστηριότητας – μιλάμε για τα μεγάλα έργα, τους οδικούς άξονες, κλπ- ώςτε και πάλι δεν υπάρχει προοπτική να λειτουργήσουν επί 24ωρου βάσεως τα εργοστάσια. Προς το παρόν στη μονάδα της Ελευσίνας θα συνεχίσει να λειτουργεί μόνο το ελασματουργείο, παράγοντας προϊόντα από έτοιμες μπιγέτες.

Δεν είναι φυσικά η μοναδική περίπτωση, αυτή της Ελευσίνας. Από τα τρία υπόλοιπα εργοστάσια χάλυβα που έχουν απομείνει, δύο υπολειτουργούν, δουλεύοντας πλέον μόνο 5 βράδια την εβδομάδα (Σιδενόρ, Ελληνική Χαλυβουργία Βόλου) όταν παλαιότερα εργάζονταν 24ωρο με τέσσερις βάρδιες, ενώ το τρίτο, αυτό της Sovel λειτουργεί και τα Σαββατοκύριακα. Δουλεύουν δηλαδή όλοι μόνο τις ώρες όπου είναι φθηνό το ηλεκτρικό ρεύμα.

Αλλά όπως είπαμε δεν είναι μόνο το ακριβό κόστος ενέργειας. Προϋπόθεση και ζητούμενο για να ανάψουν ξανά τα φουγάρα, τόσο στην Ελευσίνα, όσο και αλλού, παραμένει η ανάπτυξη.