Σε κατάσταση ύψιστου συναγερμού βρέθηκαν χθες, για μία ακόμη ημέρα, οι αναδυόμενες οικονομίες. Οι χρηματιστηριακοί δείκτες των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας σημείωσαν κατακόρυφη πτώση ενώ ακόμη πιο θεαματική ήταν η υποχώρηση στα Χρηματιστήρια της Βραζιλίας και της Μόσχας (-18% και -15% αντιστοίχως). Την ίδια στιγμή η Ινδία είδε το νόμισμά της να παραμένει στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών ενώ η κατακόρυφη πτώση της τουρκικής λίρας υποχρέωσε την Κεντρική Τράπεζα της χώρας να λάβει έκτακτα μέτρα (αύξηση των επιτοκίων) προκειμένου να αποτρέψει τα χειρότερα για την εθνική οικονομία.

Ο αναβρασμός στις χρηματαγορές δεν θα είναι πρόσκαιρος, εκτιμούν οι αναλυτές. Και αυτό διότι όλα δείχνουν ότι ο «έρωτας» των επενδυτών για τις αναδυόμενες οικονομίες φαίνεται ότι φτάνει, έπειτα από περίπου 10 χρόνια, στο τέλος του.

Αλλωστε τα σύννεφα πάνω από τις BRICS, δηλαδή τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική, έχουν αρχίσει να μαζεύονται από τις αρχές του έτους. Η τελευταία σύνοδος των BRICS τον περασμένο Μάρτιο πραγματοποιήθηκε εν μέσω ανησυχιών για την πορεία των ταχέως αναπτυσσόμενων οικονομιών. Οι ανησυχίες δεν άργησαν να επιβεβαιωθούν από τα στατιστικά. Ο ρυθμός ανάπτυξης στην Κίνα άγγιξε μετά βίας το 7,5% το β’ τρίμηνο του 2013 ενώ την περασμένη χρονιά κινήθηκε στο 9,3%. Ακόμη πιο μεγάλη είναι η απογοήτευση από τη Βραζιλία, η οποία εν μέσω κοινωνικών ταραχών υποχώρησε σε οριακά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ενώ μέχρι το 2010 αναπτυσσόταν με ρυθμούς άνω του 7%. Στα χαμηλότερα επίπεδα μετά το 2009 βρίσκεται και το ποσοστό μεγέθυνσης του ΑΕΠ της Ρωσίας.

Την ίδια στιγμή οι παραδοσιακές δυνάμεις της Δύσης δείχνουν να ανανήπτουν μετά από παρατεταμένη περίοδο κρίσης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία έχουν επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ενώ η ευρωζώνη δείχνει να μετριάζει τις συνέπειες της βαθιάς ύφεσης στον Νότο. Αλλωστε το «δομικό πρόβλημα» των αναδυόμενων οικονομιών είναι η εξάρτησή τους από την Κίνα. Καθώς λοιπόν η κινεζική οικονομία αδυνατεί να διατηρήσει τους φρενήρεις ρυθμούς ανάπτυξης των προηγούμενων ετών παρασύρει σε χαμηλότερες ταχύτητες τις χώρες που εξάγουν μαζικά πρώτες ύλες σε αυτήν.

Οπως όμως σημειώνουν οικονομολόγοι στη γαλλική «Μοντ», η σκιά που πλανάται πάνω από αυτές τις χώρες δεν είναι άλλη από αυτή των ΗΠΑ. Καθώς η αμερικανική ομοσπονδιακή τράπεζα Fed προετοιμάζει το τέλος της νομισματικής χαλάρωσης (quantitative easing), οι επενδυτές εγκαταλείπουν άρον άρον τις τοποθετήσεις στις αναδυόμενες αγορές. Αυτό συμβαίνει επειδή η προβλεπόμενη διακοπή του προγράμματος επαναγοράς κρατικών ομολόγων από τη Fed αλλά και οι προοπτικές ανάκαμψης στην Ευρώπη μεταφράζονται από τους επενδυτές ως ευκαιρία επιστροφής στα γνώριμα καταφύγια, που ενέχουν πλέον λιγότερους κινδύνους και μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους. «Ακόμα κι αν η Fed αποφασίσει να αυξήσει τα επιτόκιά της, αυτοί που θα ζημιωθούν τελικά θα είναι οι αναδυόμενες οικονομίες. Οι επενδυτές θα συνεχίσουν τον επαναπατρισμό κεφαλαίων που είχαν τοποθετήσει στις BRICS», εκτιμά ο επικεφαλής επενδυτικού fund της HSBC Ολιβιέ Γκαϊνό.