Εκείνο το καλοκαίρι η Ελλάδα ζούσε έναν ακόμη από τους μύθους της. Οχι της Αλλαγής, που κυριαρχούσε προ εικοσαετίας, ούτε του Euro της Πορτογαλίας που θα ερχόταν πέντε χρόνια μετά, αλλά του «λαϊκού καπιταλισμού». Πίστευε ότι η Σοφοκλέους θα έκανε πράξη την αναδιανομή εισοδήματος.

Αυτή την αισιοδοξία καλλιέργησαν και οι πολιτικές ελίτ της εποχής, οι οποίες –σε πείσμα όλων των αρχών της ελεύθερης αγοράς –«εγγυούνταν» την ανοδική πορεία του γενικού δείκτη. Η καθημερινότητα ήταν γεμάτη συνήθειες και βεβαιότητες που σήμερα, μετά την εμπειρία του Μνημονίου, φαντάζουν ωσάν να ανήκαν άλλον κόσμο.

Η ΑΡΓΚΟ. Νεολογισμοί όπως λίμιτ απ, αέρας και σπλιτ είχαν μπει στο καθημερινό λεξιλόγιο των νεοελλήνων. Ο Μήτσος από τον Κορυδαλλό τις νύχτες δεν ζητούσε πληροφορίες για τον Αρσέν Λουπέν αλλά για τα αυριανά λίμιτ απ, όπως έγραφε χαρακτηριστικά στο εντιτόριαλ του «Κlik», τον Αύγουστο του 1999, ο Φώτης Γεωργελές.

Ο Μήτσος από τον Κορυδαλλό, ο Τάκης από τους Αμπελόκηπους, η Σούλα από του Γκύζη του Γεωργελέ, που τηλεφωνούσαν σε έναν από τους δεκάδες ραδιοφωνικούς σταθμούς που προσέφεραν πληροφορίες στους επίδοξους επενδυτές, δεν ήταν φανταστικές περσόνες. Ενσάρκωναν τον μέσο Ελληνα, ο οποίος ανησυχούσε περισσότερο για τη Σοφοκλέους και παρακολουθούσε φανατικά Γουόλ Στριτ αντί να ενδιαφέρεται για τις επιδόσεις του μπασκετμπολίστα του Ολυμπιακού Αρσέν Αντέ Μενσά, στον οποίο είχαν δώσει ως παρατσούκλι το όνομα του διάσημου λωποδύτη των αστυνομικών μυθιστορημάτων του Μορίς Λεμπλάν, Αρσέν Λουπέν, λόγω του ταλέντου του στα κλεψίματα στο παρκέ.

Οι Ελληνες ζούσαν σε μια χώρα που ανήκε στις 20 πλουσιότερες του κόσμου και βρισκόταν ένα βήμα πριν από την ένταξη στην πολυπόθητη ΟΝΕ κι ήθελαν να βγάλουν γρήγορο κι εύκολο χρήμα. Είτε για να αγοράσουν τη μεζονέτα των ονείρων τους είτε απλά για να κάνουν «μεγάλη ζημιά» στο ελληνάδικο, όταν θα ακουγόταν το σουξέ των ημερών σε ντουετάκι Δέσποινας Βανδή και του -διάττοντος, όπως αποδείχθηκε –αστέρος Γιώργου Λεμπέση «Κατάλληλες προϋποθέσεις». Στίχοι, μουσική –τι πρωτότυπο; –Φοίβος.

Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ. Σε μια ολοσέλιδη διαφήμιση εκείνης της εποχής, κάτω από τη φωτογραφία ενός τεράστιου πεντοχίλιαρου (από αυτά που το λαϊκό σουξέ των 80s αντιμετώπιζε ως πετσετάκια) υπάρχει το ακόλουθο κείμενο: «Τα αγαθά… ώτοις κτώνται. Επειδή το χρήμα ουδείς εμίσησε ακούστε τα πάντα γι’ αυτό στο Athens Business Radio. Ποια είναι τα μυστικά της αγοράς; Που κρύβεται το κέρδος; Τι προοπτικές διαφαίνονται; Το Athens Business Radio χώνεται παντού. Μαθαίνει, αναλύει, αξιολογεί, Κάθε μέρα πάρτε βαθιές ανάσες ενημέρωσης στο Athens Business Radio για να είστε κερδισμένοι. Athens Business Radio 99,2 FM. Η ενημέρωση είναι κέρδος».

Το κοινό τις ημέρες του ’99 διψάει για «εκ των έσω» πληροφόρηση σχετικά με μετοχές και επενδύσεις. Η αγορά των ΜΜΕ, υπακούοντας στους νόμους της προσφοράς και της ζήτησης, την προσφέρει. Οι οικονομικές ειδήσεις πουλάνε τόσο που εφημερίδες με σομόν φύλλα εκδίδονται η μία μετά την άλλη. Το θέαμα δεν θα μπορούσε να αφήσει αδιάφορο τον Διονύση Σαββόπουλο, ο οποίος σε έναν από τους στίχους του τραγουδιού «Τα χρυσά παιδιά του Γκάλη» θα σχολιάσει με τον πάντα διασκεδαστικό ροϊδικό του τρόπο τις εμμονές του έθνους πριν από τη νέα χιλιετία: «Φέτο στην πλαζ μας πρωτοείδα/ όλους μας με τα κινητά/ κι αυτήν τη ροζ, σομόν σελίδα/ στα στήθη μας τα τριχωτά». Οι έλληνες εργαζόμενοι τότε υπολογίζονται γύρω στα 4,5 εκατ. και οι ενεργοί κωδικοί επενδυτών στο Χρηματιστήριο Αθηνών φθάνουν το καλοκαίρι το 1,2 εκατ.

Στα καφενεία οι πύρινοι λόγοι των θαμώνων για «τα αδέλφια μας τους Σέρβους» –μια και το χειμώνα που είχε περάσει ο πόλεμος στην πρώην Γιουγκοσλαβία υπήρξε το τοπ θέμα συζήτησης –έχουν αντικατασταθεί με πηγαδάκια για μπλου τσιπς. Μικρομεσαίοι σε όλη την επικράτεια ανακαλύπτουν τον broker που κρύβουν μέσα τους. Μόνιμη επωδός στα χείλη τους, «ξέρω κάποιον που έχει μια καλή πληροφορία».

«ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ» ΠΑΝΤΟΥ. Οι ΕΛΔΕ, ήτοι Εταιρείες Λήψης και Διαβίβασης Εντολών, φυτρώνουν σαν… το επιδοτούμενο βαμβάκι. Κωμοπόλεις των 6.000 κατοίκων είχαν εκείνη την περίοδο πέντε με επτά ΕΛΔΕ. Ακόμη και οι εικόνες από τη δίκη του Οτζαλάν στο Ιμραλί (που είχε ξεκινήσει στις αρχές του καλοκαιριού) με τον κατηγορούμενο μέσα στο αλεξίσφαιρο κλουβί σοκάρουν την ελληνική κοινή γνώμη μέχρι την επόμενη επενδυτική ευκαιρία. Μόνο ο καταστροφικός σεισμός των 7,8 Ρίχτερ στη Νικομήδεια της Τουρκίας, στις 17 Αυγούστου, θα ταράξει κάπως τη ρουτίνα μιας καθημερινότητας που όλα περιστρέφονται γύρω από το άνοιγμα και το κλείσιμο του Χρηματιστηρίου.

Η Ελλάδα του 1999 ανήκει στο μακρινό παρελθόν, αν και έχουν περάσει μόλις δεκατέσσερα χρόνια. Οχι μόνο γιατί χάθηκαν περιουσίες στο Χρηματιστήριο ή γιατί οι πολιτικοί πρωταγωνιστές της εποχής έχουν παραδοθεί στη λήθη. Ούτε επειδή σήμερα η τιβί προβάλει τουρκικές σαπουνόπερες, τα μπουζούκια γεμίζουν μετά βίας τα Σάββατα και οι συναυλίες του Ρέμου είναι μια κακή αντανάκλαση των περασμένων του μεγαλείων. Δεν τη θυμόμαστε καν κυρίως γιατί έχουν πεθάνει όλες της οι βεβαιότητες.

Τελευταία Νέα