Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ ανακοίνωσε πριν από μερικές ημέρες την επίσημη αποδοχή της Σερβίας ως υποψήφιου μέλους της ΕΕ από το Συμβούλιο Κορυφής των 27. Αφού ήρθησαν και τα τελευταία εμπόδια με την αίτηση της γειτονικής χώρας των Βαλκανίων (οι σχέσεις δηλαδή της Σερβίας με το Κόσοβο, καθώς και με τη Ρουμανία για το ζήτημα των Βλάχων) και αφού στο μεταξύ είχαν ξεπεραστεί τα ζητήματα με τους εγκληματίες πολέμου (σ.σ.: ως γνωστόν, οι δύο περισσότερο καταζητούμενοι, ο Ράντοβαν Κάρατζιτς και ο Ράτκο Μλάντιτς – ο τελευταίος πολύ πρόσφατα, στις 31 του περασμένου Μαΐου – βρίσκονται ήδη στο Δικαστήριο της Χάγης), η Σερβία και η ΕΕ έκαναν το μεγάλο, το αποφασιστικό βήμα. Αν και για την ώρα δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα πότε θα αρχίσει η διαπραγμάτευση, εντούτοις οι δηλώσεις των προέδρων Τάντιτς και Βαν Ρόμπαϊ ήταν πανηγυρικές.

Ειδικά ο Πρόεδρος της Σερβίας Μπόρις Τάντιτς μίλησε για μια νέα, ιστορικής σημασίας πορεία της χώρας του προς τον εθνικό στόχο της ενσωμάτωσης στη μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια, «ύστερα από είκοσι χρόνια γεμάτα πολέμους και απομόνωση». Και όλα αυτά, μετά την επίσημη αναγγελία για ένταξη στην ΕΕ της Κροατίας στα μέσα του επόμενου έτους 2013. Ετσι, τα Δυτικά Βαλκάνια πυκνώνουν την ευρύτερη γειτονιά μας με χώρες οι οποίες οδηγούν την Ελλάδα στην απόκτηση κοινών χερσαίων συνόρων με την Κεντρική Ευρώπη.

Μάλιστα η Σερβία, αρχίζοντας τις προενταξιακές διαπραγματεύσεις με αυτούς που την είχαν βομβαρδίσει μόλις λίγα χρόνια πριν, μας θυμίζει τον λόγο για τον οποίο εξαρχής δημιουργήθηκε η ΕΕ. Λίγα χρόνια μετά τις σφαγές και τους βομβαρδισμούς του Βελιγραδίου από τους συμμάχους (και από τη Γερμανία), μέσα από τις διαδικασίες ένταξης στην ΕΕ, οι άλλοτε εχθροί αποδεικνύουν ότι έχουν βαδίσει τον δρόμο της φιλίας και της συνεργασίας με στόχο την επίτευξη της ειρήνης στην ατίθαση ήπειρο – την ήπειρο στην οποία τον εικοστό αιώνα ξέσπασαν οι δύο πολύνεκροι Παγκόσμιοι Πόλεμοι.

Κι όμως, την ίδια στιγμή υπάρχουν δυνάμεις στη δική μας χώρα, οι οποίες δηλώνουν απερίφραστα ότι δικός τους στόχος είναι η έξοδος της Ελλάδας από την ΕΕ.

Φέρνω με τρόμο στη σκέψη μου την (υποθετική) στιγμή κατά την οποία ο ένας θα μπαίνει (δηλαδή η Σερβία) και ο άλλος θα βγαίνει (η Ελλάδα) από την ΕΕ, αν επικρατήσουν οι δυνάμεις που λέγαμε. Οχι ότι δεν θα μπορούσε να συμβούν πολλά και διάφορα μέσα από τις μυλόπετρες της Ιστορίας, αλλά πάει πολύ να επιδιώκουμε κιόλας αυτό τον στόχο…

Οι αδελφοί εν Ορθοδοξία Σέρβοι έδωσαν μια απάντηση στους φίλους τους της εποχής του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, οι οποίοι τους προέτρεπαν, στο όνομα της εθνικής τους ανεξαρτησίας, να βάζουν την τραγιάσκα τους στραβά αντί να κάθονται στα τραπέζια των διαπραγματεύσεων. Τώρα, οι Σέρβοι ναι μεν έχουν δηλώσει ότι δεν θα αναγνωρίσουν ποτέ το Κόσοβο, αλλά επιβεβαίωσαν επιπλέον ότι θα καθήσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Και ως γνωστόν, άμα κάτσεις σε ένα τραπέζι, όλο και κάτι θα φας. Θα φας κι εσύ, όπως θα φάνε και οι συνδαιτυμόνες σου. Ή, πιο καλά – για να το περιγράψω με τα λόγια της γιαγιάς μου – τρώγοντας έρχεται η όρεξη για συνεργασία, για επίτευξη της ειρήνης, για οικονομικές ανταλλαγές αμοιβαίως συμφέρουσες και για πολλά, πολλά άλλα.

Κάτι ακόμα: με το νέο αυτό βήμα στις σχέσεις της Σερβίας με την ΕΕ, η ελληνική εξωτερική πολιτική για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων αποκτά περισσότερο ψαχνό. Κάτι που σημαίνει ασφαλώς ότι ο ρόλος μας μπορεί, είναι δυνατόν να αποβεί επωφελής τόσο για τους Σέρβους όσο και για εμάς – αλλά ενδέχεται να είναι επιπλέον επωφελής και για την προοπτική των λοιπών βαλκανικών χωρών.

Ακόμη και σήμερα, τώρα, που ζούμε τη μεγάλη δοκιμασία.