Αναζήτηση
Οι ρητορείες περί διαφάνειας και εξυγίανσης στα δημόσια έργα δεν έχουν κανένα
αντίκρυσμα στις διατάξεις του προσχεδίου νόμου που έδωσε το ΥΠΕΧΩΔΕ στη
δημοσιότητα. H κυβέρνηση αποδεικνύεται δέσμια ανεύθυνων και πρόχειρων
προεκλογικών και μετεκλογικών εξαγγελιών της.
Ο μαθηματικός τύπος ήταν μια μεταβατική ρύθμιση για την αντιμετώπιση με
διαφάνεια και αντικειμενικότητα της «πληγής» των μεγάλων εκπτώσεων. Έλυσε
προβλήματα, αλλά επέφερε και παρενέργειες. H κατάργησή του, χωρίς να
διασφαλίζονται όροι και προϋποθέσεις για υγιή ανταγωνισμό και πραγματική
μειοδοσία, μας γυρίζει χρόνια πίσω. Μας επαναφέρει στο καθεστώς του
αθέμιτου ανταγωνισμού, με τις μεγάλες, εικονικές εκπτώσεις. Σε καταστάσεις που
ταλαιπώρησαν το Δημόσιο και τα έργα, με καθυστερήσεις, διακοπές, υπέρογκες
υπερβάσεις και κακοτεχνίες. Οι «δικλίδες» που επικαλείται ο κ. Σουφλιάς είναι
«αστυνομικά μέτρα» και ασπιρίνες, που δεν αποτρέπουν ούτε θεραπεύουν τα γνωστά
εκφυλιστικά φαινόμενα του παρελθόντος. Φοβάμαι μάλιστα πως θα κριθεί ότι
ορισμένες διατάξεις δεν είναι σύμφωνες με τις κοινοτικές οδηγίες για τον
ανταγωνισμό.
Το «προκαθορισμένο όριο έκπτωσης» για τη διαφοροποίηση και αύξηση των
εγγυήσεων νοθεύει τον ανταγωνισμό και «προσανατολίζει» τους
διαγωνιζόμενους. Αυτό διευκολύνει a priori, αντί να αποτρέπει,
«προσυμφωνίες» και «εναρμονισμένες πρακτικές». Άλλωστε,
ποιος και με ποια κριτήρια θα καθορίζει το όριο που ουσιαστικά
θα προσδιορίζει την «γκάμα» των εκπτώσεων. Το σύστημα και τα μέτρα θα
οδηγήσουν είτε σε ασύμφορες για το Δημόσιο προσφορές, που θα
αδυνατεί να τις απορρίψει, είτε σε υπερβολικά χαμηλές προσφορές,
που θα απαιτήσουν, σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες, σίγουρα
αιτιολόγηση. Τελικά και τα προβλήματα δεν αποφεύγονται, και το δημόσιο
συμφέρον δεν υπηρετείται. Ούτε θα «αναπνεύσουν» οι σωστοί και καλοί
εργολάβοι. Που θα είναι, ανάλογα με την περίπτωση, σε
«μέγγενη» υπό την πίεση λίγων που θα επιχειρούν να μονοπωλήσουν τα έργα
και κάτω από τον «εκβιασμό» πολλών «αεριτζήδων». H κυβέρνηση, αντί να
κάνει στροφή προς τα πίσω, είχε δυνατότητες αλλά και χρέος να κάνει βήματα
μπροστά για την παραπέρα εξυγίανση του τομέα.
Στην τελευταία ιδιαίτερα δεκαετία, η Ελλάδα έγινε ένα απέραντο εργοτάξιο. Οι
κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ «κίνησαν» δύο τεράστια και πρωτοφανή για τα ελληνικά
δεδομένα επιχειρησιακά προγράμματα έργων (τα έργα του B’ και Γ’ ΚΠΣ).
Βελτίωσαν παράλληλα, σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της E.E., το θεσμικό
πλαίσιο ανάθεσης και διοίκησης των έργων. Φύγαμε οριστικά από τη μιζέρια του
παρελθόντος. Δεν έγιναν όλα τέλεια και υπάρχουν πολλά που πρέπει να
βελτιωθούν.
Όπως:
– H εξυγίανση του όλου πλέγματος μελετών – προδιαγραφών. Δυστυχώς ο κ.
Σουφλιάς αντί να εφορμήσει τον πρόσφατο νέο νόμο για τις μελέτες, τον
κατάργησε. (Οποία αντίφαση!!)
– H αναβάθμιση του συστήματος διοίκησης – επίβλεψης των έργων.
Ένα νέο θεσμικό πλαίσιο των έργων απαιτούσε έναν ειλικρινή και απροκατάληπτο
διάλογο που θα μπορούσε, αν είχε ξεκινήσει, να οδηγήσει γρήγορα σε σωστές και
συναινετικές λύσεις. Στο μεταξύ το υπουργείο, για να αποφύγει εμπλοκή των
έργων, θα έπρεπε να δημοπρατήσει έργα με το σύστημα «μελέτη-κατασκευή»,
που κατοχυρώνει πλήρως τον ανταγωνισμό και τα συμφέροντα του Δημοσίου. Είναι
ακριβώς το σύστημα που ταιριάζει στην κλίμακα και το μέγεθος των έργων
όπου εμφανίστηκαν κυρίως οι παρενέργειες του μαθηματικού τύπου. Αντ’ αυτών η
κυβέρνηση ακολούθησε την εύκολη αλλά ολισθηρή επιλογή, την πεπατημένη.
Ο Κώστας Γείτονας είναι βουλευτής ΠΑΣΟΚ B’ Αθήνας, πρώην υπουργός
