Αναζήτηση
Βγήκε λευκός καπνός αναφώνησε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος τα ξημερώματα της Τρίτης ανακοινώνοντας την προκαταρκτική συμφωνία κυβέρνησης και δανειστών για το νέο πακέτο μέτρων. Λευκός καπνός ή πυκνή ομίχλη αναρωτιούνται από την ίδια ακριβώς στιγμή αξιόπιστοι κύκλοι της αγοράς, παράγοντες της οικονομίας και διεθνείς αναλυτές.
Πράγματι η συμφωνία με τα νέα επώδυνα μέτρα για το 2018, το 2019 και το 2020 – εφόσον ψηφισθούν από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή –θα απελευθερώσει τη δόση των 7 δισεκατομμυρίων ευρώ και θα επιτρέψει την εξυπηρέτηση του χρέους της χώρας τον Ιούλιο. Η ελληνική οικονομία θα παραμείνει ζωντανή, αλλά με ένα τίμημα βαρύ και ασήκωτο που την απομακρύνει από την έξοδο του τούνελ.
Καταρχήν η συμφωνία για τα νέα μέτρα δεν πρόκειται να συνοδευτεί από μία ξεκάθαρη και οριστική λύση για τη διευθέτηση του ελληνικού χρέους. Eνα περίγραμμα πιθανών μέτρων για την ελάφρυνσή του είναι το περισσότερο στο οποίο μπορεί να ελπίζει η κυβέρνηση από το Eurogroup της 22ας Μαΐου. Οι αποφάσεις για τα μέτρα αυτά, εάν κριθεί αναγκαίο, θα ληφθούν μετά το τέλος του προγράμματος (από τον Σεπτέμβριο του 2018 και βλέπουμε) έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους το Βερολίνο. Πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων προεξοφλούν ότι η Γερμανία δεν πρόκειται να κάνει την παραμικρή παραχώρηση στο μέτωπο του χρέους, αν δεν εφαρμοσθούν πλήρως τα μέτρα για τις περικοπές στις συντάξεις, η μείωση του αφορολογήτου και οι άλλοι όροι της συμφωνίας. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχιστον έως το 2020 το θέμα του χρέους δεν θα έχει επιλυθεί. Αρα θα εξακολουθεί να αποτελεί πηγή αβεβαιότητας για το διεθνές επενδυτικό κεφάλαιο που έχει ανάγκη η χώρα για να επιτύχει μόνιμους και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια. Μπορεί η Γερμανία και το ΔΝΤ (που πιέζει για αναδιάρθρωση του χρέους) να βρουν, μέσα στις επόμενες εβδομάδες, μια χρυσή τομή σε επίπεδο διατυπώσεων για να κλείσουν τη συμφωνία. Και ίσως αυτό να ανοίξει την πόρτα της ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ για τα ελληνικά ομόλογα. Ομως, η χώρα θα εξακολουθεί να είναι διασωληνωμένη στην Εντατική. Αλλωστε, μια ενδεχόμενη απόπειρα εξόδου στις αγορές δεν πρόκειται να γίνει χωρίς την «προστασία» μιας προληπτικής γραμμής πίστωσης με αντάλλαγμα νέες δεσμεύσεις προς τους δανειστές.
Από την άλλη, υπό το βάρος των νέων περικοπών και του πολύτιμου χρόνου που χάθηκε στη διαπραγμάτευση, μόνο βέβαιο δεν είναι ότι θα επιτευχθούν οι στόχοι για την ανάπτυξη φέτος και τα επόμενα χρόνια. Στόχοι που είναι καθοριστικοί για να δημιουργηθούν πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ από το 2018 και μετά. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να επιβληθούν πρόσθετα μέτρα. Ηδη, όμως, η κυβέρνηση έχει υποθηκεύσει τον πολιτικό της κύκλο με τα μέτρα που ετοιμάζεται να ψηφίσει για το 2019 και το 2020. Τυχόν νέα μέτρα, εκ των πραγμάτων, θα κάνουν ακόμη πιο απρόβλεπτο το πολιτικό τοπίο.
Για όλους αυτούς τους λόγους, οικονομικούς και πολιτικούς, ο οδικός χάρτης θα εξακολουθήσει να είναι θολός τα αμέσως επόμενα χρόνια για την ελληνική οικονομία. Οχι από λευκό καπνό, αλλά από πυκνή ομίχλη.
