Ουδέποτε είδα το Ισραήλ ως πιθανό καταφύγιο από έναν νέο αντισημιτισμό,

ουδέποτε θέλησα να ζήσω εκεί, η μοναδική μου επίσκεψη – πριν από 26 χρόνια,

επί Μεναχέμ Μπέγκιν – ήταν εξαιρετικά απογοητευτική. Δέκα χρόνια μετά τον

πόλεμο των έξι ημερών, υπήρχαν οδικές πινακίδες στα εβραϊκά και τα αγγλικά,

αλλά καμιά στα αραβικά. Επιθετικοί άνδρες με γιαρμούλκες μού έπιαναν κουβέντα

έξω από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και μου έλεγαν πως πρέπει να ξέρω «ότι η

εβραϊκή καρδιά είναι καλή καρδιά», πριν αναφερθούν στη βιβλική αναγκαιότητα

«να ανακαταληφθεί η Ιουδαία και η Σαμάρεια».

Ωστόσο, ήταν σαφές κατά κοινή ομολογία ότι το Ισραήλ δεν υπήρχε περίπτωση να

εξαφανιστεί. Από άποψη πολιτικής πρακτικής, η ιδέα της μη ύπαρξης του εβραϊκού

κράτους ήταν μια ανοησία.

Αναρωτιέμαι αν εξακολουθεί να υφίσταται αυτή η συναίνεση. Τόσο βίαια ήταν τα

γεγονότα των 18 τελευταίων μηνών, τόσο παράλογα πεισματική η ηγεσία του Σαρόν,

τόσο ασθενική και ανέντιμη η ηγεσία του Αραφάτ, ώστε διαισθάνομαι μια αλλαγή.

Αφού δεν μπορεί να υπάρξει ειρηνική λύση για να μοιραστεί η γη, τότε γιατί να

μην επιστρέψουμε στα θεμελιώδη και να αναρωτηθούμε: γιατί χρειαζόμαστε άραγε

ένα εβραϊκό κράτος; Δεν ήταν η δημιουργία του Ισραήλ μια μαζική αδικία που

διαπράχθηκε εις βάρος των Παλαιστινίων και μπορεί να επιλυθεί μόνο με την

εξαφάνιση του εν λόγω κράτους;

Άραγε το δικαίωμα των Εβραίων να αποκτήσουν κράτος στην Παλαιστίνη υπερτερούσε

του δικαιώματος των Παλαιστινίων που κατοικούσαν ήδη εκεί; Από τη μια πλευρά

ναι, από την άλλη όχι. Οι Εβραίοι δεν είναι Αφρικανοί, Σιβηριανοί ή Μαλγάσιοι

(για να αποκτήσουν κράτος στην Ουγκάντα, τη Σιβηρία ή τη Μαδαγασκάρη, όπως

τους είχε προταθεί). Από την άλλη, οι Παλαιστίνιοι υπήρχαν στην Παλαιστίνη πιο

πρόσφατα και για περισσότερο καιρό. Εντέλει η δικαιοσύνη για τους Εβραίους

σήμαινε αδικία για τους Παλαιστινίους.

Έτσι σήμερα υφίσταται η πραγματικότητα του Ισραήλ, η οποία δεν μπορεί να

αναιρεθεί με ευχές – ούτε και θα πρέπει, όπως συνειδητοποιώ τώρα, να εύχεται

κανείς να αναιρεθεί. Ίσως σε έναν πιο φωτισμένο, πιο παγκοσμιοποιημένο κόσμο,

τα σύνορα ανάμεσα στους λαούς να είναι λιγότερο σημαντικά, αλλά δεν

βρισκόμαστε ακόμη σ’ αυτό το σημείο.

Ωστόσο η αναγκαία θεμελίωση του Ισραήλ στην αδικία υποχρεώνει τη χώρα αυτή να

είναι η πλευρά που θα κάνει τις περισσότερες παραχωρήσεις. Όπως έχει

επισημάνει ο Ζερόμ Σλέιτερ, οι Παλαιστίνιοι έχουν ήδη – λόγω ανωτέρας βίας –

υποχωρήσει.

Μπορεί κανείς να πιστέψει ότι θα το καταλάβει αυτό ο Σαρόν; Η ανάγκη για μια

διαφορετική νοοτροπία στην ισραηλινή ηγεσία ουδέποτε ήταν πιο έντονη.