Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Τις παραπάνω προοπτικές τις υπόσχονται πολλές θρησκείες. Για όσους όμως δεν αρκούνται στις υποσχέσεις, και θέλουν μια απόδειξη εδώ και τώρα, υπάρχει μια σειρά από επιστήμονες και επιχειρηματίες που πιστεύουν ότι τελικά θα βρεθεί το κλειδί για την αθανασία. Και μέχρι τότε προτείνουν πειραματικές θεραπείες που υπόσχονται επαναφορά της νεότητας.
Στην «Εκκλησία Aέναης Ζωής», στη Φλόριντα, οι πιστοί εξετάζουν εργαλεία όπως τα συμπληρώματα διατροφής και η κρυονική, η κατάψυξη δηλαδή του σώματος κατά τον θάνατο με την ελπίδα αργότερα να επανέλθει. Με αυτούς πέρασε ένα μεγάλο διάστημα ο βρετανός δημοσιογράφος Πίτερ Γουόρντ για να γράψει το βιβλίο του «Το Τίμημα της Αθανασίας». Και ανακάλυψε ότι πηγές έμπνευσής τους είναι μελλοντολόγοι όπως ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Ισαάκ Ασίμοφ και ο ρώσος φιλόσοφος του 19ου αιώνα Νικολάι Φιοντόροφ.
Μία από τις βασικές πεποιθήσεις των σύγχρονων «γκουρού της αθανασίας» είναι ότι αν η επιστήμη καταφέρει να παρατείνει τη διάρκεια ζωής μέχρι τα 110 ή τα 120 έτη, η αύξηση στη συνέχεια θα είναι εκθετική καθώς νέες τεχνικές, όπως γονιδιακές και λεμφοκυτταρικές θεραπείες, θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τη φυσική φθορά από τη γήρανση. Ο πρώτος που διατύπωσε αυτή την υπόθεση, γράφει ο «Economist», ήταν ο βρετανός επιστήμονας Ομπρεϊ ντε Γκρέι, το 2004. Και η δουλειά του τράβηξε το ενδιαφέρον των μεγιστάνων της Σίλικον Βάλεϊ, όπως οι συνιδρυτές της Google Σέρτζι Μπριν και Λάρι Πέιτζ και ο Τζεφ Μπέζος της Amazon.
«Μπορούμε να παρατείνουμε την ανθρώπινη ζωή μέχρι τα 130 έτη» υποστηρίζει σε συνέντευξή της στην «El Pais» και η 29χρονη ισπανίδα ανοσολόγος Κορίνα Αμόρ, η οποία παρουσίασε πριν από δύο χρόνια μια πειραματική θεραπεία για την εξάλειψη των κυττάρων που ευθύνονται για τη γήρανση και τον καρκίνο. Η ομάδα της Αμόρ, υπό τον αμερικανό βιολόγο Σκοτ Λόουι, συνέλαβε μια στρατηγική με βάση την οποία αφαιρούνται από τον ασθενή κάποια λευκά αιμοσφαίρια, τα Τ λεμφοκύτταρα, ξανασχεδιάζονται στο εργαστήριο με σκοπό να καταστρέφουν τα λεγόμενα «γηράσκοντα κύτταρα» και επανεισάγονται στον ασθενή. Είναι βέβαια κάτι πολύ ακριβό. Αλλά επιστημονικά είναι εφικτό.
Tα πρώτα πειράματα σε ποντίκια ήταν εντυπωσιακά. Χάρις στα τροποποιημένα Τ λεμφοκύτταρα, τα λεγόμενα CAR-T, δεν επιτεύχθηκε απλώς παράταση της ζωής τους, αλλά παράταση της ζωής τους με υγεία. Οσο γερνάμε, εμφανίζουμε διαβήτη τύπου 2. Τα ποντίκια αυτά, όχι. Η Αμόρ πιστεύει λοιπόν ότι θα μπορούμε στο εγγύς μέλλον να ζούμε υγιώς μέχρι τα 100 - δηλαδή να βγαίνουμε κάθε μέρα έξω και να είμαστε ανεξάρτητοι - και να παρατείνουμε τη ζωή μας άλλα 20-30 χρόνια. Η αθανασία όμως, όχι, δεν παίζει. Είναι αλήθεια ότι ορισμένα όντα, όπως κάποια είδη μεδουσών, δεν γερνάνε. Τα θηλαστικά, όμως, κάποια στιγμή πεθαίνουν.
Αν η θεραπεία με CAR-T φέρει αποτελέσματα και σε ανθρώπους, φτηνύνει και δεν έχει παρενέργειες, σε ποιες περιπτώσεις θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί; «Για πολλές χρόνιες ασθένειες, όπως η ηπατική ίνωση, η πνευμονική ίνωση, ο διαβήτης». Και για τον καρκίνο; «Ναι, έχουμε χρησιμοποιήσει αυτή την τεχνική, αναγκάζοντας όμως πρώτα τα κύτταρα των όγκων να γεράσουν τεχνητά και στη συνέχεια τροφοδοτώντας τα με CAR-T. Είναι αυτό που αποκαλείται one-two punch approach, μια τεχνική γνωστή από το μποξ».
Ορισμένοι θιασώτες της αθανασίας έχουν ακόμη μεγαλύτερες φιλοδοξίες, σημειώνει ο «Εconomist»: να απαλλαγούν από το σώμα και να αναστήσουν τον νου ενός νεκρού σε ένα ρομπότ ή μια μορφή εναλλακτικής ψηφιακής πραγματικότητας. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη χρησιμοποίηση σκαναρισμένου εγκεφαλικού ιστού ή με την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης για την αναγέννηση ενός ατόμου από «νοητικά αρχεία» - τεράστιες ποσότητες ψηφιακών δεδομένων δηλαδή που έχουν συγκεντρωθεί στη διάρκεια της ζωής του. Οι γκουρού της ψηφιακής αθανασίας, όπως και οι υπέρμαχοι της κρυονικής, αναγνωρίζουν ότι οι πιθανότητες επιτυχίας δεν είναι πολλές. Είναι διατεθειμένοι όμως να προσφέρουν τα χρήματα για να το ρισκάρουν.
Ο Γουόρντ μοιάζει να πιστεύει ότι το εγχείρημα μπορεί να πετύχει. Θα δημιουργηθούν βέβαια νέες μορφές ανισότητας. Και αν οι επιστήμονες κατορθώσουν πράγματι να καταστήσουν τον θάνατο προαιρετικό, η επίλυση αυτών των ανισοτήτων θα αποτελέσει προϋπόθεση για να αξίζει τον κόπο η παραμονή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε αυτόν τον κόσμο.
Νικολάι Φιοντόροφ (1829-1903)
Απώτατος στόχος, η αθανασία
Θεμελιωτής του «κοσμισμού» και προάγγελος του «υπερανθρωπισμού», ο Φιοντόροφ σπούδασε στο Λύκειο Ρισελιέ της Οδησσού και το 1878 προσελήφθη στο Μουσείο Ρουμιάντσεφ ως βιβλιοθηκάριος. Ηταν αντίθετος στην ιδέα της ιδιοκτησίας βιβλίων και ιδεών και δεν δημοσίευσε τίποτα όσο ζούσε. Διαφωνούσε επίσης με την ιδέα της προόδου, θεωρώντας ότι οδηγεί στη θυσία των προηγούμενων γενιών στον βωμό του μέλλοντος. Πίστευε ότι ο θάνατος και η μεταθανάτια εμπειρία πρέπει να αποτελέσουν το αντικείμενο εκτεταμένων επιστημονικών μελετών, ότι ο μεγαλύτερος στόχος της επιστήμης πρέπει να είναι η αθανασία και η επαναφορά στη ζωή και ότι οι γνώσεις αυτές πρέπει να εγκαταλείψουν τα εργαστήρια και να αποτελέσουν κοινό κτήμα. Ηταν πολύ φίλος με τον Τολστόι. Οταν όμως ο τελευταίος έγραψε στην «Daily Telegraph» ένα άρθρο όπου κατηγορούσε τη ρωσική κυβέρνηση ότι δεν έκανε αρκετά για τους αγρότες, ο Φιοντόροφ αρνήθηκε να τον ξαναδεί.