Αυτό ήταν μόνο η αρχή

Το θέαμα που παρακολούθησε ολόκληρος ο πλανήτης, μια μεγάλη ομάδα απελπισμένων «κανιβάλων» να εισβάλλει στο Καπιτώλιο, ήταν εν μέρει αναμενόμενο. Οι Αμερικανοί, οι αδικημένοι και οι περιφρονημένοι από το σύστημα που ζουν, δεν είναι τυχαίος αριθμός. Πάνω από 70 εκατομμύρια από αυτούς εμπιστεύτηκαν τον Τραμπ, την αποθέωση του στυγνού καπιταλίστα, έναν αγύρτη που τα είχε όλα και αισθάνθηκε ότι το μόνο που του λείπει είναι η εξουσία. Ο «χαρισματικός» αυτός τύπος άγγιξε τους «αμόρφωτους» Αμερικανούς εκεί που πονάνε, δηλαδή στη φτώχεια, στην ανεργία και στον αποκλεισμό, και τους έταξε ανακούφιση.

Το ίδιο διάστημα διαβάζαμε στις εφημερίδες ότι 10 πολυδισεκατομμυριούχοι αύξησαν τρεις φορές την περιουσία τους. Πιστεύω ότι αυτή η είδηση αντανακλά την αιτία του μεγάλου προβλήματος, που δεν είναι άλλη από την άνιση κατανομή του πλούτου. Στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία υπάρχουν ολίγοι πάρα πολύ πλούσιοι (ούτε 1%) και πολλοί απελπιστικά φτωχοί. Οι κυβερνήσεις όχι μόνο του δυτικού κόσμου αλλά και της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας προσποιούνται ότι θέλουν να διορθώσουν τα πράγματα. Αμφιβάλλω κατά πόσο τους νοιάζει η φτώχεια και η συνακόλουθη «αμορφωσιά» του λαού, η κλιματική αλλαγή και η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Οι πράξεις τους, τουλάχιστον, αυτό δηλώνουν. Τους νοιάζει μόνο το σήμερα, τι θα κερδίσουν και πάνω από όλα τους νοιάζει η πολιτική τους επιβίωση και η εξουσία. Δισεκατομμύρια συναλλάγματος διακινούνται καθημερινά μέσω των χρηματοοικονομικών πράξεων. Οπως π.χ. σε κάθε αγοραπωλησία υπάρχει ο ΦΠΑ, έτσι και η χρηματοοικονομική συναλλαγή, που είναι ουσιαστικά μια αγοραπωλησία, γιατί να μην φορολογείται; Ο σπουδαίος οικονομολόγος Τόμπιν πρότεινε προ ετών να θεσπιστεί παγκοσμίως ένας φόρος επί αυτών των πράξεων, αλλά η ιδέα του απορρίφθηκε μετά βδελυγμίας από τις χώρες της ΕΕ. Εισακούστηκε από ελάχιστους, διάσπαρτους ανά τον κόσμο. Και όμως, τα ποσά που θα προέκυπταν από τον «φόρο Τόμπιν» θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ποιότητα και το επίπεδο της ζωής των πιο εξαθλιωμένων τμημάτων του πληθυσμού της Γης.

Η απροθυμία των κυβερνώντων δεν αφήνει μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας. Οι άνεργοι πληθαίνουν, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη είναι ήδη εδώ. Παράδειγμα: στην Αμερική με την κυκλοφορία φορτηγών αυτοκινήτων χωρίς οδηγούς αναμένεται να δημιουργηθούν 3,5 εκατ. νέοι άνεργοι. Η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλουσίων ανοίγει, ο λαϊκισμός και η απόγνωση βρίσκει έδαφος και παραμερίζει την αισιοδοξία και την ελπίδα. Αν δεν υπάρξει μια σοβαρή επανεκκίνηση της πολιτικής που θα εκτοπίσει τους λαϊκιστές, τους ψεκασμένους, τους «δεν πληρώνω» και τους απανταχού εθνικοπατριώτες - που εξαπλώνονται ανά τον κόσμο -, μόνο ανησυχία και φόβο μπορώ να εκφράσω για το μέλλον. Σαν το συμβάν στο Καπιτώλιο θα δούμε κι άλλα. Αυτό ήταν μόνο η αρχή.

*Ο Γιάννης Μπουτάρης είναι τέως δήμαρχος Θεσσαλονίκης