Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Με την πανδημία Covid-19 να ενισχύει τις ανησυχίες σχετικά με την οικονομική ανισότητα, τις κοινότητες που μένουν πίσω, τις διακρίσεις και την αλλαγή του κλίματος, υπάρχει αυξανόμενη πίεση στις εταιρείες να κάνουν περισσότερα από το να πουλήσουν ένα καλό προϊόν σε προσιτή τιμή. Απαντώντας στη μεταβαλλόμενη δημόσια διάθεση, η Αμερικανική Επιχειρηματική Στρογγυλή Τράπεζα δήλωσε πέρυσι ότι «Δεσμευόμαστε να προσφέρουμε αξία σε όλους, για τη μελλοντική επιτυχία των εταιρειών μας, των κοινοτήτων μας και της χώρας μας».
Ομως είναι άστοχο το να επικεντρώνεται κανείς μόνο στα οφέλη των μετόχων όπως είχε προβάλλει ο βραβευμένος με Νομπέλ οικονομολόγος Μίλτον Φρίντμαν; Η λογική του Φρίντμαν ήταν ότι επειδή οι μάνατζερ πληρώνονται από τους μετόχους, καθήκον τους είναι να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη - και επομένως την τιμή της μετοχής.
Ενώ αυτή η προσέγγιση υιοθετήθηκε ευρέως από εταιρικά στελέχη στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο τα τελευταία 50 χρόνια, η βασική λογική της παρεξηγήθηκε. Για πολλούς παρατηρητές, η ιδέα ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να ευνοούν τους επενδυτές εκατομμυριούχων εις βάρος των μακροχρόνιων εργαζομένων είναι τρομακτική.
Ωστόσο, υπάρχει ένα βαθύτερο επιχείρημα για την άποψη του Φρίντμαν, με βάση την αναγνώριση ότι οι μάνατζερ δεν θα πιέσουν απαραίτητα όλους τους άλλους για να ευνοήσουν μόνο τους μετόχους. Στον βαθμό που η διοίκηση πρέπει να ικανοποιεί όλους τους άλλους προτού κοιτάξει τα συμφέροντα των μετόχων, έχει ήδη μεγιστοποιήσει την αξία για όλους εκείνους που συμβάλλουν στην εταιρεία.
Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η προσπάθεια της αύξησης των κερδών οδηγεί σε μείωση του κόστους σε τομείς όπως η κατάρτιση των εργαζομένων. Αλλά αν οι εταιρείες θέλουν να μεγιστοποιήσουν την αξία των μετοχών τους μακροπρόθεσμα, θα εκπαιδεύσουν τους εργαζομένους όπου χρειάζεται.
Επίσης υπάρχει το ζήτημα της εταιρικής πολιτικής επιρροής καθώς από πολλές ζητείται να πάρουν θέση π.χ. στο θέμα μειονοτήτων. Οι εταιρείες πρέπει να είναι προσεκτικές. Ενώ υπάρχουν πολιτικές διαδικασίες για την επιβράβευση ή την επιβολή κυρώσεων σε κυβερνητικές ενέργειες και εταιρικές διαδικασίες για να λογοδοτούν οι μάνατζερ, δεν υπάρχουν ισχυροί μηχανισμοί για την παρακολούθηση και τον έλεγχο επιχειρήσεων που αναλαμβάνουν και πολιτικούς ρόλους. Μέχρι να το κάνουμε, οι εταιρείες που αναλαμβάνουν τις δημόσιες ευθύνες κινδυνεύουν να ξεπεράσουν τα όρια της δημόσιας αποδοχής.
* Ο Ραγκουράμ Ρατζάν είναι πρώην επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Ινδίας (Reserve Bank of India). Είναι καθηγητής Οικονομικών στο University of Chicago Booth School of Business
