Λίγη ώρα μετά τον σεισμό της 19ης Ιουλίου που κούνησε για τα καλά την Αττική και έβγαλε από τα σπίτια και τα γραφεία τους κατοίκους, ένα ηλεκτρονικό μήνυμα που παρότρυνε τους χρήστες να ξεχάσουν όσα ξέρουν για τα μέτρα προστασίας κατά τη διάρκεια του σεισμού και να… αποστηθίσουν τις νέες οδηγίες επιβίωσης κατέκλυσε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Την ώρα του σεισμού μπείτε κάτω από ένα γερό τραπέζι, γραφείο ή θρανίο και κρατήστε με τα χέρια το πόδι του για όσα δευτερόλεπτα διαρκέσει ο σεισμός»: Είναι μία από τις βασικές οδηγίες προστασίας που εδώ και δεκαετίες εφαρμόζεται πιστά σε περίπτωση σεισμικής δόνησης. Η απάντηση-υπόδειξη του μηνύματος το οποίο έφτασε στο inbox και στο προφίλ χιλιάδων χρηστών του Facebook λέει άλλα: «Σχεδόν όλοι που απλά “βουτούν” και κρύβονται κάτω από κάτι όταν καταρρέει ένα κτίριο συνθλίβονται μέχρι θανάτου. Οι άνθρωποι που χώνονται κάτω από αντικείμενα, όπως θρανία ή αυτοκίνητα, συνθλίβονται».
Το συγκεκριμένο μήνυμα περιλαμβάνει ένα άρθρο με τίτλο «Τι κάνουμε σε περίπτωση σεισμού; Ξεχάστε όσα ξέρατε!», που σημειωτέον έχει… αμερικανική καταγωγή και γράφτηκε πριν από 15 χρόνια (!) από κάποιο μέλος της Ομάδας Διεθνούς Διάσωσης (ή τουλάχιστον αυτή την ιδιότητα χρησιμοποίησε).
«Πηγαίνετε δίπλα σε ένα αντικείμενο, δίπλα σε έναν καναπέ, δίπλα σε ένα ογκώδες αντικείμενο που θα συμπιεστεί ελαφρά αλλά θα αφήσει ένα κενό δίπλα του, και διπλώστε το σώμα σας σε εμβρυακή θέση». Μάλιστα, ο συντάκτης του άρθρου αποκαλεί «τρίγωνο της ζωής» τον χώρο που υποθετικά σχηματίζεται όταν το βάρος της οροφής που πέφτει πάνω στα διάφορα αντικείμενα ή τα έπιπλα ενός δωματίου τα συνθλίβει, αφήνοντας, όπως υποστηρίζει, κάποιον χώρο ή κενό δίπλα τους που μπορεί να σώσει τη ζωή του ατόμου.
Στον τελευταίο σεισμό με επίκεντρο τη Μαγούλα (ακόμη όμως και στον προχθεσινό μετασεισμό της τάξης των 4,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ) το μήνυμα… μοιράστηκε με μεγάλη ταχύτητα από τους έλληνες χρήστες και με ενθουσιασμό από αρκετούς για την «αποκάλυψη» της αλήθειας. Ανάμεσα σε αυτούς και άνθρωποι που έχουν άμεση σχέση με την εκπαίδευση μικρών παιδιών. Και φυσικά δεν ήταν η πρώτη φορά. Σελίδες στο Διαδίκτυο αλλά και ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάθε φορά που… κουνάει θυμούνται να ανασύρουν τις διαφορετικές οδηγίες επιβίωσης.
Μήπως, λοιπόν, ήρθε η ώρα να αγνοήσουμε όσα μάθαμε στο σχολείο και όσα συχνά οι σεισμολόγοι υπενθυμίζουν και να ακολουθήσουμε τους νέους τρόπους επιβίωσης από έναν σεισμό που προτείνεται στο ηλεκτρονικό μήνυμα; Οι ειδικοί είναι κατηγορηματικά αρνητικοί.
Τα σωστά βήματα. «Κατά καιρούς βλέπουμε αιρετικές προσεγγίσεις σε ό,τι αφορά την αντισεισμική προστασία. Ωστόσο, αυτό που θα πρέπει να γίνει κατανοητό είναι πως τα βήματα που πρέπει να ακολουθούμε είναι αυτά που περιγράφει επίσημα ο ΟΑΣΠ. Το να μπούμε κάτω από ένα γερό τραπέζι την ώρα του σεισμού και να απομακρυνθούμε από γυάλινες επιφάνειες και μεγάλα αντικείμενα που μπορεί να μας τραυματίσουν είναι μερικές από τις βασικές οδηγίες» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος της Επιτροπής Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου, πρώην πρόεδρος του ΟΑΣΠ, καθηγητής Κώστας Μακρόπουλος.
Επισημαίνει δε πως εκτός από τα μέτρα που πρέπει να λάβουμε την ώρα του σεισμού, θα πρέπει να έχουμε καταστρώσει και ένα πλάνο για το πώς θα αντιδράσουμε μόλις περάσουν τα κρίσιμα δευτερόλεπτα. «Προς τα πού θα κινηθεί ο κόσμος ή ποιος θα αναλάβει από την οικογένεια να κατεβάσει τον γενικό διακόπτη του ρεύματος και μετά να φύγει από το κτίριο».
Πάντως, στα κατά καιρούς συχνά τέτοια διαδικτυακά ξεσπάσματα ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) έχει πάρει σαφή θέση. Οπως ανέφερε στην ανακοίνωσή του, τα τελευταία χρόνια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, φτάνει σε διάφορους παραλήπτες το ηλεκτρονικό μήνυμα με τίτλο: «Τι κάνουμε σε περίπτωση σεισμού; Ξεχάστε όσα ξέρατε!», στο οποίο προτείνονται διαφορετικά μέτρα προστασίας την ώρα του σεισμού.
«Πρέπει να σημειωθεί ότι τα μέτρα αυτά προστασίας αφενός δεν αποτελούν νέα επίσημη οδηγία, δηλαδή δεν έχουν υιοθετηθεί από τη διεθνή κοινότητα, και αφετέρου η FEMA (Federal Emergency Management Agency), ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός και άλλοι φορείς σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν τοποθετηθεί επίσημα σχετικά με το θέμα που έχει προκύψει, προτείνοντας ως καταλληλότερη οδηγία προστασίας την ώρα του σεισμού το “Σκύψε, καλύψου και κρατήσου από το πόδι του επίπλου (drop, cover and hold on)”. Επειδή ο σεισμός είναι ένα “ευαίσθητο” θέμα που ενδιαφέρει το σύνολο του πληθυσμού της χώρας μας, απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και υπευθυνότητα στην προσέγγιση του θέματος της αυτοπροστασίας, ώστε να μη δημιουργείται σύγχυση στον κάθε πολίτη σχετικά με το τι πρέπει να κάνει σε περίπτωση σεισμού» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση.
