Η Ιαπωνία ετοιμάζεται να γυρίσει σελίδα, καθώς η Σαναέ Τακαΐτσι αναμένεται να γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας. Η 64χρονη πολιτικός βρίσκεται «μία ανάσα» από το να εκφράσει επίσημα τις σκληροπυρηνικές, συντηρητικές της απόψεις για το μέλλον της Ιαπωνίας.
Η μετάβαση εξουσίας έρχεται σε μια περίοδο προκλήσεων για τη χώρα, που αντιμετωπίζει γεωπολιτικές πιέσεις και εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες — κυρίως σε ζητήματα εμπορίου, δασμών και αμυντικών δεσμεύσεων. Η νέα πρωθυπουργός θα χρειαστεί να οικοδομήσει σχέσεις συνεργασίας με τον πρόεδρο Τραμπ, ο οποίος αναμένεται να επισκεφθεί σύντομα την Ασία, καθώς Τόκιο και Ουάσιγκτον παραμένουν σε διαπραγματεύσεις για νέα εμπορική συμφωνία.
Η εκλογή της Τακαΐτσι σηματοδοτεί πιθανή αλλαγή στη μακροχρόνια ανδροκρατούμενη πολιτική σκηνή της Ιαπωνίας. Η χώρα εξακολουθεί να κατατάσσεται χαμηλά στον Δείκτη Χάσματος των Φύλων 2025 του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ — στην 118η θέση μεταξύ 148 οικονομιών και τελευταία μεταξύ των χωρών της G7 — γεγονός που υπογραμμίζει τη χαμηλή πολιτική εκπροσώπηση των γυναικών.
Θαυμάστρια της Θάτσερ
Η συντηρητική πολιτικός και δηλωμένη θαυμάστρια της Μάργκαρετ Θάτσερ ανέλαβε τα ηνία έπειτα από τη νίκη της στις εσωκομματικές εκλογές του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP) το Σάββατο 4 Οκτωβρίου. Το LDP παραμένει το μεγαλύτερο κόμμα στο ιαπωνικό κοινοβούλιο.
Η Τακαΐτσι επικράτησε του Σιντζίρο Κοϊζούμι με 185 ψήφους έναντι 156 στον δεύτερο γύρο, ανατρέποντας τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων. Η ψηφοφορία για την ανάδειξη του επόμενου πρωθυπουργού αναμένεται να διεξαχθεί στις 15 Οκτωβρίου.
Ωστόσο, μετά τις τελευταίες εκλογές, ο κυβερνητικός συνασπισμός υπό το LDP δεν διαθέτει πλειοψηφία σε κανένα από τα δύο κοινοβουλευτικά σώματα, γεγονός που καθιστά απαραίτητη τη συνεργασία με την αντιπολίτευση για τη διασφάλιση αποτελεσματικής διακυβέρνησης.
Η Τακαΐτσι έχει διατελέσει σε πλήθος υπουργικών θέσεων και υπήρξε ένθερμη υποστηρίκτρια των οικονομικών πολιτικών του εκλιπόντος Σίνζο Άμπε — των γνωστών «Abenomics».
Τα Abenomics, σχεδιασμένα για να αναζωογονήσουν μια οικονομία βυθισμένη στη στασιμότητα και τον αποπληθωρισμό, συνδύαζαν χαλαρή νομισματική πολιτική, αυξημένες δημόσιες δαπάνες και δομικές μεταρρυθμίσεις, στοχεύοντας στην ανάπτυξη, την τόνωση των εξαγωγών και την ενίσχυση της τεχνολογικής ανταγωνιστικότητας της Ιαπωνίας.
Η ίδια υποστηρίζει γενναίες δημοσιονομικές δαπάνες και νομισματική χαλάρωση για την τόνωση της ανάπτυξης, ενώ διατηρεί σκληρή στάση σε κοινωνικά ζητήματα, αντιτιθέμενη στους γάμους ομόφυλων ζευγαριών και στη χρήση διπλών επωνύμων από παντρεμένα ζευγάρια.
Σε θέματα ασφάλειας, τάσσεται υπέρ συνταγματικής αναθεώρησης για τον καθορισμό του ρόλου των Δυνάμεων Αυτοάμυνας και τονίζει σταθερά την ανάγκη ενίσχυσης της αμυντικής ισχύος της χώρας.
Σπουδές και πολιτική πορεία
Η Τακαΐτσι γεννήθηκε και μεγάλωσε στην επαρχία Νάρα. Από νεαρή ηλικία είχε ενδιαφέροντα που ξέφευγαν από τα στερεότυπα: έπαιζε ντραμς και πιάνο, αγαπούσε τη heavy metal μουσική και οδηγούσε μια Kawasaki Z400. Ο πατέρας της εργαζόταν σε εταιρεία αυτοκινήτων, ενώ η μητέρα της υπηρετούσε στην τοπική αστυνομία.
Παρότι είχε γίνει δεκτή στα πανεπιστήμια Keio και Waseda, οι γονείς της δεν της επέτρεψαν να φοιτήσει εκεί, θεωρώντας ότι μια γυναίκα δεν έπρεπε να φύγει από το σπίτι ή να σπουδάσει σε ιδιωτικό ίδρυμα. Έτσι, έκανε καθημερινά έξι ώρες μετακίνηση για να φοιτήσει στο δημόσιο πανεπιστήμιο Kobe. Μετά την αποφοίτησή της, εγγράφηκε στο Matsushita Institute of Government and Management.
Πριν ασχοληθεί με την πολιτική, εργάστηκε ως τηλεοπτική παρουσιάστρια. Το 1993 εξελέγη για πρώτη φορά ανεξάρτητη βουλευτής και εντάχθηκε στο Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα το 1996. Έκτοτε έχει επανεκλεγεί εννέα φορές, διατηρώντας συνεχή παρουσία στη Βουλή.
Ανάπτυξε στενή πολιτική σχέση με τον Σίνζο Άμπε και υπηρέτησε σε πέντε υπουργικά χαρτοφυλάκια κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, μεταξύ των οποίων και αυτό της ισότητας των φύλων και της δημογραφικής πολιτικής.
Το 2012 ανέλαβε την προεδρία του Συμβουλίου Έρευνας Πολιτικής του LDP και το 2014, όταν ο Άμπε επέστρεψε στην πρωθυπουργία, την διόρισε υπουργό Εσωτερικών και Επικοινωνιών.
Η Τακαΐτσι έχει θέσει υποψηφιότητα για την πρωθυπουργία δύο φορές, το 2021 και το 2024, τονίζοντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει μια γυναίκα σε ένα παραδοσιακά ανδροκρατούμενο κόμμα. Όπως δήλωσε το 2021:«Είναι σαν ένα μυρμήγκι να προκαλεί έναν ελέφαντα — ίσως έτσι το βλέπουν όλοι. Όταν έθεσα υποψηφιότητα για πρώτη φορά, το φύλο μου αποτελούσε μειονέκτημα. Σήμερα όμως η κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική».
