Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φέρεται να έχει έντονη δυσαρέσκεια απέναντι στον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, εξαιτίας της προτίμησης του δεύτερου για στρατιωτική λύση απέναντι στη Χαμάς αντί μιας διπλωματικής εκεχειρίας — όπως προτιμά ο ίδιος ο Τραμπ. Ωστόσο, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, παραμένει ασαφές εάν αυτή η αγανάκτηση θα μετατραπεί σε πράξη.
Η απογοήτευση του Τραμπ κορυφώθηκε λίγες ώρες μετά την ισραηλινή επίθεση κατά στελεχών της Χαμάς στο Κατάρ. Σύμφωνα με πηγές της WSJ, ο Τραμπ φέρεται να είπε: «Με γ—ει» για τον Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια συνομιλιών του με κορυφαίους συμβούλους, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο.
Στην Ουάσινγκτον επικρατεί προβληματισμός σχετικά με τη στάση του Τραμπ, καθώς παρά τις επανειλημμένες διαφωνίες του με τον Νετανιάχου, συνεχίζει να τον στηρίζει δημόσια. Όπως σχολίασε ο Σαλόμ Λίπνερ, πρώην υψηλόβαθμος σύμβουλος επτά Ισραηλινών πρωθυπουργών και νυν αναλυτής στο Atlantic Council: «Είναι λίγο περίεργο και αντιφατικό».
Ο Λίπνερ επεσήμανε ότι οι ενέργειες του Νετανιάχου έχουν παρατείνει τις εχθροπραξίες στη Γάζα, δυσχεραίνουν τις σχέσεις του Τραμπ με περιφερειακούς συμμάχους και δυσκολεύουν την περαιτέρω ανάπτυξη των Συμφωνιών του Αβραάμ.
Παρά τις επιμέρους εντάσεις, ο Τραμπ έχει κατά καιρούς εκφραστεί με σκληρούς όρους για τον Νετανιάχου, όπως και όταν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός συνεχάρη τον Τζο Μπάιντεν για τη νίκη του στις εκλογές του 2020, όπου ο Τραμπ είπε: «Γ–α τον».
Η απουσία αντίδρασης Τραμπ για τη στάση Νετανιάχου
Αν και η ρητορική του Τραμπ δεν φαίνεται να έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στον Νετανιάχου, αρκετοί πολιτικοί παρατηρητές εκφράζουν απορία για την απουσία αντίδρασης. Ο Ιταμάρ Ραμπίνοβιτς, πρώην πρέσβης του Ισραήλ στις ΗΠΑ, δήλωσε: «Είμαι μπερδεμένος, όπως και πολλοί άλλοι Ισραηλινοί», σημειώνοντας πως ο Νετανιάχου διατηρεί πολιτικά ενεργή στήριξη μόνο από τον Τραμπ.
Η WSJ αναφέρει ότι ο Τραμπ, παρά τη δυσαρέσκειά του, δεν αξιοποιεί τα διαθέσιμα εργαλεία πολιτικής και στρατιωτικής πίεσης προς το Ισραήλ, ενώ παράλληλα αποφεύγει να παρέμβει ανοιχτά, καθώς η Γάζα εξακολουθεί να βομβαρδίζεται και οι ειρηνευτικές προοπτικές εξασθενούν.
Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος διέψευσε τις αναφορές για ρήγμα, χαρακτηρίζοντας τις σχέσεις των δύο ανδρών «εξαιρετικές» και τις πληροφορίες περί εντάσεων «fake news». Οι σχέσεις Τραμπ – Νετανιάχου εδράζονται σε προσωπική χημεία και κοινή πολιτική φιλοσοφία. Και οι δύο παρουσιάζουν εαυτούς ως διωκόμενους από το «σύστημα» και εμπλέκονται σε δικαστικές υποθέσεις. Ο πρώην εκπρόσωπος του Νετανιάχου, Όμερ Ντοστρί, τις περιέγραψε ως «πολύ στενές».
Ο Νετανιάχου, πέρα από τους προσωπικούς δεσμούς, διατηρεί και σημαντική επιρροή στους κόλπους του αμερικανικού Κογκρέσου και των συντηρητικών ΜΜΕ. Συχνά παραχωρεί συνεντεύξεις σε δίκτυα φιλικά προς τον Τραμπ, όπως τα Fox News, Newsmax και OAN. Αν και η στήριξη των Δημοκρατικών προς το Ισραήλ έχει μειωθεί αισθητά, η κοινή γνώμη στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα παραμένει ένθερμα φιλοϊσραηλινή. Δημοσκόπηση της Gallup από τον Ιούλιο έδειξε πως το 66% των Ρεπουμπλικανών έχουν θετική εικόνα για τον Νετανιάχου, έναντι μόλις 9% των Δημοκρατικών.
Ωστόσο, ακόμη και στη συντηρητική πτέρυγα MAGA, αρχίζουν να εμφανίζονται ενστάσεις. Η βουλευτής Μάρτζορι Τέιλορ Γκριν, στενή σύμμαχος του Τραμπ, κατηγόρησε το Ισραήλ για «γενοκτονία» στη Γάζα.
Ο Τραμπ συνεχίζει να στηρίζει τον Νετανιάχου δημοσίως, υπερηφανευόμενος για τις Συμφωνίες του Αβραάμ και την πρόοδο προς την εξομάλυνση των σχέσεων Ισραήλ – Σαουδικής Αραβίας. Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, διατηρεί στενές επαφές με τον κύκλο του Τραμπ. Πρόσφατα, μαζί με τον πρέσβη των ΗΠΑ στο Ισραήλ, συμμετείχε σε τελετή ονοματοδοσίας οδού στη Μπατ Γιαμ προς τιμήν του πρώην προέδρου.
Σύμφωνα με αναλυτές, ο Νετανιάχου φαίνεται να γνωρίζει ότι μπορεί να εξοργίσει προσωρινά τον Τραμπ χωρίς σοβαρές συνέπειες. Όπως δήλωσε ο πρώην σύμβουλος των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Ντάμιαν Μέρφι: «Ο Νετανιάχου γνωρίζει ότι… δεν υπάρχει κανένα μειονέκτημα στην προσέγγιση ‘ζήτα συγχώρεση, όχι άδεια’».
Μετά την επίθεση στο Κατάρ, ο Τραμπ είχε δύο τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Νετανιάχου: στην πρώτη εξέφρασε δυσαρέσκεια, ενώ η δεύτερη ήταν περισσότερο φιλική. Ακολούθως, επικοινώνησε και με την ηγεσία του Κατάρ, επαινώντας τον ρόλο τους στη μεσολάβηση με τη Χαμάς και τη φιλοξενία αμερικανικής στρατιωτικής βάσης.
Ο Νετανιάχου επιμένει πως ο πόλεμος θα λήξει μόνο αν η Χαμάς αποδεχτεί πλήρως τους όρους του Ισραήλ – παράδοση όπλων, απελευθέρωση ομήρων και αποχώρηση της ηγεσίας της από τη Γάζα. Σε αντίθετη περίπτωση, προειδοποιεί ότι θα συνεχιστεί η πλήρης στρατιωτική πίεση. Η μόνη ουσιαστική πίεση που έχει ασκήσει ο Τραμπ μέχρι στιγμής.
