«Η κάλπη είναι σαν γυναίκα γκαστρωμένη. Ποτέ δεν ξέρεις τι θα βγάλει» έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής τον καιρό που ακόμα δεν υπήρχαν προγεννητικοί έλεγχοι. Ελάχιστες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες στις Ηνωμένες Πολιτείες κι εμείς τρέμουμε τυχόν τερατογένεση.

Δύο φορές κατά τα τελευταία 50 χρόνια τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών απογοήτευσαν, τάραξαν όσους αντιλαμβάνονται την Αμερική ως μια υπερδύναμη, η οποία διέπεται από τις αρχές του πολιτικού φιλελευθερισμού και που –παρά τα σκαμπανεβάσματα και τις αμαρτίες της –υπηρετεί σχεδόν επί δυόμισι αιώνες αυτό που αποκαλούμε «δημοκρατία δυτικού τύπου».

Η πρώτη ήταν το 1980. Ο Ρόναλντ Ρέιγκαν φάνταζε υπερβολικά δεξιός, υπερβολικά ελαφρύς ως δευτεροκλασάτος ηθοποιός, ιδιαίτερα παρωχημένος λόγω ηλικίας. Ο Ρέιγκαν αναγνωρίζεται σήμερα ως ένας από τους σημαντικότερους προέδρους των ΗΠΑ. Συνέβαλε στην αναγέννηση της οικονομίας, συναγωνιζόμενος έστω τη Μάργκαρετ Θάτσερ σε έλλειψη κοινωνικής ευαισθησίας. Κυρίως όμως κέρδισε τον Ψυχρό Πόλεμο. Η κατάρρευση της σοβιετικής αυτοκρατορίας πιστώνεται σε μεγάλο βαθμό στον Ρόναλντ Ρέιγκαν.

Η δεύτερη φορά ήταν το 2000. Ο Τζορτζ Μπους ο Νεότερος επιβεβαίωσε τις απαισιόδοξες προβλέψεις. Υπήρξε μετριότατος, απλοϊκός στις ιδέες του, πολεμοχαρής, άνευ αποτελέσματος. Προκάλεσε μικρές και μεγαλύτερες καταστροφές. Καμία ωστόσο μη αναστρέψιμη.

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαντάζει άκρως πιο επικίνδυνος και από τους δύο παραπάνω. Με τον εμπρηστικό του λόγο, την υπερχειλίζουσα αλαζονεία του, τον εθνικό και φυλετικό του σοβινισμό εκφράζει όχι τον συντηρητισμό αλλά το λούμπεν.

Μπορεί ένας τύπος σαν τον Ντόναλτ Τραμπ να κατευναστεί ή να φρεναριστεί από τους θεσμούς; Τη Γερουσία, το Κογκρέσο, το Ανώτατο Δικαστήριο; Ή η εκλογή του θα σημάνει την επίσημη έναρξη μιας μαύρης εποχής για τον πλανήτη στον οποίον η Αμερική ηγεμονεύει;

Είθε να μη χρειαστεί να το διαπιστώσουμε.

Στη στήλη «Μπιλιέτο» σημαντικά πρόσωπα σχολιάζουν μια λέξη από την επικαιρότητα.

Επιμέλεια Θανάσης Θ. Νιάρχος