Είναι μια λοξή ανάγνωση, αλλά ας την πάρει το ποτάμι. Γιατί εκείνο το προσωπικό «δεν επεπόθησα τόσο μακρύ βίο» του Εμμανουήλ Κριαρά ακούγεται ανυπόφορα πολιτικό; Ισως επειδή την ίδια στιγμή πολλοί συνοδοιπόροι του πόθησαν και συνεχίζουν να ποθούν μακροημέρευση ακαδημαϊκή. Ισως επειδή το κατεστημένο των Προπυλαίων επιθυμεί την παράταση της γραμματειακής του υποστήριξης εις βάρος του δημόσιου συμφέροντος. Ή επειδή η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας επέτρεψε de facto τον μακρύ βίο των συντεχνιακών διεκδικήσεων μέσα από παραλείψεις, οπισθοχωρήσεις και αδράνεια.

«Ο Ελληνας… φροντίζει για τον διορισμό του «ανάξιου» συνήθως παιδιού του σε βάρος του άξιου παιδιού του διπλανού», συνεχίζει ο Ε. Κριαράς στη συνέντευξη 107 καρατίων που παραχώρησε στη Βίκυ Χαρισοπούλου. Πώς ακούγεται άραγε η μομφή αυτή στην Ελλάδα που γηράσκει δήθεν διδασκόμενη από την κρίση; Πώς ακούγεται την ώρα που ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο συμπυκνώνεται σε μια τροπολογία για να περάσουν κακήν κακώς από τις εξετάσεις οι φοιτητές; Με τον λοξό τρόπο που προεπιλέξαμε, είναι κι αυτή μια ανάσα.

Πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε στα ελληνικά η «Οδύσσεια» με την υπογραφή ενός ισότιμου του Κριαρά. Πρόκειται για την τελευταία διάλεξη του Ζαν Πιερ Βερνάν στα λυκειόπαιδα της Ομπερβιλιέ, το 2006. Εκτός από τη συγκινητική αφήγηση και μια καίρια επισήμανση που εμείς ποτέ δεν θυμάμαι να διδαχθήκαμε στο επαναστατικό μας σχολείο –οι αρχαίοι Ελληνες δεν κοιτάζονται ποτέ σε καθρέφτη -, εκείνο που κλέβει τις εντυπώσεις είναι η πρόσκληση του 92χρονου τότε ιστορικού στους μαθητές να συγκρίνουν το κείμενο με τον έρωτα: «Επιτρέψτε μου να θυμηθώ ότι ήμουν κι εγώ κάποτε νέος και να πω: «Αγόρια και κορίτσια, ζήτω η Οδύσσεια!»». Είναι κι αυτό μια ανάσα.