Μύθος

Το μόνο που δεν μπορεί να καταλογίσει κανείς στον υπουργό Οικονομικών είναι ότι δεν ξέρει αγγλικά. Κι επειδή η λακωνική του δήλωση στους «Financial Times» δεν έχει διαψευστεί, είναι προφανώς ακριβής: «Φέτος πετύχαμε μια διπλή νίκη. Παίρνουμε επιτέλους αυστηρά μέτρα κατά της φοροδιαφυγής και τα οφέλη πηγαίνουν σ’ εκείνους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη».

Αν και τα αφτιά της έχουν ακούσει πολλά, η Κέριν Χόουπ πρέπει να εντυπωσιάστηκε. Να μια κυβέρνηση που σέβεται τον εαυτό της και το αριστερό της πρόσημο. Να ένας πρωθυπουργός που ασκεί μια αναδιανεμητική πολιτική πατάσσοντας μια μάστιγα την οποία κανείς από τους προκατόχους του δεν είχε τολμήσει, ή δεν είχε θελήσει, να καταπολεμήσει. Το μόνο σχετικό ποσό που αναφέρεται στο ρεπορτάζ, βέβαια, είναι τα 400 εκατομμύρια ευρώ που φέρεται να αποκόμισε φέτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων χάρις στο πρόγραμμα οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων από κεφάλαια που κρατούσαν φορολογούμενοι στο εξωτερικό. Αυτό εννοούσε λοιπόν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος; Και το υπόλοιπο ένα δισεκατομμύριο του κοινωνικού μερίσματος από πού προέκυψε;

Κοινωνική πολιτική πρέπει να ασκεί κάθε κυβέρνηση, ιδιαίτερα μάλιστα μια κυβέρνηση που θέλει να λέγεται αριστερή. Και το επιχείρημα ότι ο Αλέξης Τσίπρας απηύθυνε εσπευσμένα το διάγγελμά του επειδή ήθελε να αλλάξει την ατζέντα ή φοβήθηκε από τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά ουδόλως ενδιαφέρει αυτούς που θα εισπράξουν το μέρισμα. Το ερώτημα είναι ποιους πλήττει και ποιους ωφελεί πραγματικά αυτή η πολιτική και αν προσφέρει οποιαδήποτε αναπτυξιακή προοπτική.

Σε άρθρο τους που δημοσιεύτηκε την Κυριακή στο «Βήμα», ο Τάσος Γιαννίτσης και ο Σταύρος Ζωγραφάκης επισημαίνουν ότι σε όλα τα χρόνια της κρίσης παρατηρείται μια διχοτόμηση της κοινωνίας με κριτήριο όχι το ύψος του εισοδήματος, αλλά την έκταση της φοροδιαφυγής. Ανεξάρτητα από το ύψος του εισοδήματος, άλλοι πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους και άλλοι –ιδιαίτερα τα μέλη ειδικών επαγγελματικών ομάδων –συνεχίζουν να φοροδιαφεύγουν με την ευλογία του κράτους. Την ίδια στιγμή, η υπερφορολόγηση των μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων τα οδηγεί σε χαμηλότερα κλιμάκια, γεγονός που έχει επιπτώσεις στην ύφεση, στις επενδύσεις και στην ανεργία –άρα πλήττει και τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα.

Η νίκη λοιπόν για την οποία μιλά ο υπουργός δεν είναι ούτε διπλή ούτε μονή: είναι ένας μύθος. Οπως μύθος είναι και ότι αυτή η κυβέρνηση ασκεί ταξική πολιτική, όσες ανθοδέσμες κι αν μαζέψει ο Πρωθυπουργός στην Ξάνθη. Η μόνη αλήθεια είναι ότι το πελατειακό κράτος ζει και βασιλεύει. Δεν το εφηύρε φυσικά η σημερινή κυβέρνηση. Αλλά δεν τόλμησε, ή δεν θέλησε, να το καταπολεμήσει.

Η δημοσιογράφος των «Financial Times» έπεσε στην ίδια παγίδα με τους συντονιστές των ντιμπέιτ για την Κεντροαριστερά: δεν έκανε διευκρινιστικές ερωτήσεις.