«Θεωρείται ένας από τους πιο χαρισματικούς ηγέτες στην Ευρώπη, ενώ του πιστώνεται μια σειρά από μεταρρυθμίσεις». Θα ήθελε να το είχε ακούσει κανείς για κάποιον έλληνα πρωθυπουργό. Το έγραψαν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» για τον Ματέο Ρέντσι με αφορμή τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών στην Ιταλία. Οι επιδόσεις του εκεί δεν ήταν καλές. Για να αποδειχθεί ότι ακόμη κι αν είσαι χαρισματικός, μπορεί στα 41 σου, κι έπειτα από μόλις δύο χρόνια στην εξουσία, να δείχνεις πολιτικά γερασμένος εάν καταπάνω σου έρχεται με τη φόρα του νέου η 37χρονη Βιρτζίνια Ράτζι, υποψήφια του λαϊκιστικού Κινήματος των 5 Αστέρων και πιθανότατα πρώτη γυναίκα δήμαρχος της Ρώμης.

Οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» φοβούνται ότι ο Ρέντσι θα χάσει τη μεταρρυθμιστική του φόρα. Πως θα πάθει δηλαδή ό,τι και ο Σαμαράς μετά την ήττα στις ευρωεκλογές του 2014 –η Βιρτζίνια Ράτζι τότε ήταν ο Τσίπρας. Οπως εδώ, έτσι και στην Ιταλία η πολιτική κατάσταση είναι πάντα περίπλοκη. Τα πράγματα θα ήταν ευκολότερα για τον Ρέντσι εάν δεν είχε μπροστά του το δημοψήφισμα του ερχόμενου Οκτωβρίου για τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Ο ιταλός πρωθυπουργός έχει πει ότι θα παραιτηθεί εάν το χάσει. Ο πολιτικός του ορίζοντας επομένως δεν φτάνει τα δύο χρόνια που απομένουν ώς τις επόμενες εκλογές, αλλά τους τέσσερις μήνες.

Με την ιδέα του δημοψηφίσματος φλερτάρει –ξανά –και η κυβέρνηση Τσίπρα. Το ερώτημα αυτή τη φορά δεν είναι η συμφωνία με τους δανειστές, αλλά οι θεσμικές αλλαγές. Μόνο που η στόχευση δεν θυμίζει θεσμική πρόοδο, αλλά θεσμική αταξία. Η κυβέρνηση παίζει με μια εντυπωσιακή προχειρότητα με το Σύνταγμα για να μετακινήσει τον άξονα της δημόσιας συζήτησης από την οικονομία. Για το αδειανό πουκάμισο της επικοινωνιακής πολιτικής. Και το κάνει χωρίς καν να υπάρχει ίχνος Βιρτζίνιας στον δικό της ορίζοντα.