Αναζήτηση
Μέσα στις αμέσως επόμενες εβδομάδες ή μήνες θα φανεί αν το σχήμα ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας προορίζεται να μακροημερεύσει.
Και αυτό θα φανεί από ένα απλό πράγμα: ποια περιθώρια χειρισμών και προσαρμογής έχουν στη διάθεσή τους ή ποια είναι διατεθειμένοι να τους παραχωρήσουν οι ευρωπαίοι εταίροι.
Ακούω τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να ζητούν κατ’ αρχήν χρόνο. Εύλογο αίτημα, το οποίο δεν νομίζω να απαντηθεί αρνητικά. Κάθε νέα κυβέρνηση δικαιούται ένα περιθώριο συγκρότησης και ενημέρωσης.
Το βασικό πρόβλημα όμως δεν είναι ο χρόνος. Είναι το χρήμα. Διότι όσο τρέχει ο χρόνος τελειώνει το χρήμα και έτσι οι δανειστές βρίσκονται σταθερά σε θέση ισχύος.
Θεωρητικά λοιπόν ο χρόνος λειτουργεί εις βάρος της νέας κυβέρνησης. Οσο δεν κλείνει η αξιολόγηση, όσες παρατάσεις και αν ζητηθούν ή δοθούν, τα περιθώρια θα στενεύουν, καμία άλλη διαπραγμάτευση δεν θα μπορεί να ξεκινήσει και μια μόνιμη απειλή ρευστότητας θα πλανιέται πάνω από το κεφάλι της.
Το θέμα του χρόνου έχει και μια άλλη παράμετρο.
Ακούω τον νέο Πρωθυπουργό να δηλώνει πως δεν επιθυμεί τη ρήξη, αλλά ούτε και την υποταγή. Προφανώς έχει δίκιο. Αλλά μεταξύ ρήξης και υποταγής υπάρχουν πολλοί ενδιάμεσοι βαθμοί προσαρμογής.
Το ζήτημα λοιπόν είναι το σημείο του «έντιμου συμβιβασμού». Ποια προσαρμογή θα θεωρηθεί επαρκής από τους δανειστές. Αλλά και ποια προσαρμογή αντέχει να υποστηρίξει πολιτικά η κυβέρνηση.
Το βέβαιο είναι πως οι αντοχές μιας κυβέρνησης είναι πάντα μεγαλύτερες στην αρχή της θητείας της και όχι όταν έχει αρχίσει να ξοδεύει το πολιτικό της κεφάλαιο.
Αν ο Γ. Παπανδρέου είχε κινηθεί γρήγορα και αποφασιστικά τον Οκτώβριο του 2009, αμέσως μετά τις εκλογές, μάλλον δεν θα φθάναμε επτά μήνες αργότερα στο Μνημόνιο. Η τότε κυβέρνηση όμως πίστευε ότι είχε χρόνο στη διάθεσή της για μια ήπια μετεκλογική προσαρμογή. Αποδείχθηκε ότι δεν τον είχε!
Ισως αυτό είναι τελικά το προπατορικό αμάρτημα των νεοσύστατων κυβερνήσεων. Μέσα στον ενθουσιασμό της εκλογικής επιτυχίας νομίζουν ότι έχουν άπειρο χρόνο μπροστά τους ή ότι μπορούν να τον διαχειριστούν κατά την απόλυτη πολιτική βούλησή τους.
Το ευχάριστο (και το εννοώ) για τη νέα κυβέρνηση είναι ότι το χρονοδιάγραμμα του χρήματος είναι τόσο πιεστικό ώστε δεν έχει ουσιαστικά περιθώρια χρονοτριβής. Ούτως ή άλλως, το επόμενο τρίμηνο θα κρίνει πολλά, μάλλον τα πάντα.
Θα υποχρεωθεί έτσι σε μια «βίαιη ωρίμαση» –για να θυμηθώ την παλιά έκφραση του Δραγασάκη.
Και αυτό μπορεί στην πορεία να αποδειχθεί το καλύτερο δώρο που της κληροδότησαν οι προηγούμενοι.
