Τι είν’ η πατρίδα μας; Μην είν’ οι κάμποι; Ολα πατρίδα μας. Αλλά κυρίως πατρίδα μας έχουμε μάθει ότι είναι η αρχαία κληρονομιά. Η ιδεολογία της τρισχιλιετούς συνέχειας που επινόησε ο Ζαμπέλιος και θεμελίωσε ο Παπαρρηγόπουλος, είχε ασφαλώς νόημα σε μια περίοδο κατά την οποία το νεοπαγές εθνικό κράτος Ελλάς αναζητούσε τα χαρακτηριστικά μιας ενοποιητικής ταυτότητας. Ηταν σπουδαίο, προφανώς, ότι η συνείδηση της υψηλής καταγωγής από προγόνους ενός ανώτερου πολιτισμού λειτούργησε ενοποιητικά για ένα ετερόκλητο σύνολο βοσκών και αγροτών όπως ήταν η Ελλάδα του 19ου και του 20ού αι.

Αλλά σήμερα οι καιροί έχουν αλλάξει. Η χώρα, με την ταυτότητά της εμπεδωμένη, είναι στο επίκεντρο ενός στοιχήματος επιβίωσης στον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης, όπου αγαθή τη τύχη (όπως έλεγε ένας παλαιός γυμνασιάρχης μου) βρέθηκε και όπου έχει την ευκαιρία να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του δύσκολου παρόντος και του, ελπίζουμε λιγότερου δύσκολου, μέλλοντος.

Τι σημαίνει εμπεδωμένη ταυτότητα; Σημαίνει ότι η αρχαιότητα δεν είναι ό,τι ήταν. Σημαίνει, δηλαδή, ότι σήμερα η ελληνική αρχαιότητα είναι η υποδομή μιας υπερεθνικής κληρονομιάς, που δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο των Νεοελλήνων. Και ό,τι η ανθρωπότητα επικαλείται ως πρότυπο, δεν μπορεί να είναι κενό γράμμα, ακαδημαϊσμός.

Χθες τα ξημερώματα, στην Επίδαυρο, συνέβη κάτι που θα ήταν κωμικό –αν δεν συνοδευόταν από την αφάνταστη ταλαιπωρία ευυπόληπτων ανθρώπων και από το διεθνές ρεζίλι της χώρας. Ενας αρχαιοφύλακας εντεταλμένος όχι απλώς να επιβλέπει το μνημείο προκειμένου να αποφεύγονται εσκεμμένες φθορές ή καταστροφές, αλλά και να προστατεύει την ιερότητά του, θεώρησε ότι μια σκηνή σε ένα φιλμάκι που (νομιμότατα) γύριζε στη βάρδιά του ο σκηνοθέτης Ματίας Λάνγκχοφ ήταν βέβηλη (εμφανιζόταν, είπε, γυμνή μια ηθοποιός) και ειδοποίησε την Αστυνομία. Που έσπευσε να φιλοξενήσει άπαντες στο Τμήμα.

Για την κωμωδία ηθών επιπέδου Καραγιάννης – Καρατζόπουλος δεν ευθύνονται ούτε οι αρχαιοφύλακες που εντόπισαν διά γυμνού οφθαλμού τη γυμνή ούτε τα όργανα της τάξης. Ευθύνεται το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Και ναι μεν το όργανο που πρέπει να εγκρίνει τις σκηνοθεσίες και τις σκηνογραφίες και την ανάγνωση σύγχρονων καλλιτεχνών οι οποίοι ανεβάζουν τα έργα τους σε αρχαίους χώρους προστατεύοντας τα κλισέ της αρχαιολατρίας, ουσιαστικά προστατεύει την προνομιούχο επαγγελματική θέση του. Αυτά τα κλισέ όμως τα συντηρεί ο κανόνας συλλήβδην της ελληνικής πολιτικής που είτε δεν θέλει είτε δεν μπορεί να καταλάβει πως αξία έχει ό,τι απευθύνεται στον σύγχρονο κόσμο και όχι στα φαντάσματα παρελθόντων νοημάτων. Αλίμονο, πόση φαρσοκωμωδία θα δούμε ακόμα μέχρι να απαλλαγούμε από αυτή την πληγή;

Τελευταία Νέα