Ο Ναζί που έσωζε ζωές στη Μήλο

Χειμώνας του 1943. Η Μήλος, όπως και η υπόλοιπη Ελλάδα, ασφυκτιά κάτω από τον γερμανικό ζυγό. Οι δυνάμεις Κατοχής φρουρούν με τη βία τα κεκτημένα τους, φτάνοντας μέχρι και στον τουφεκισμό κατοίκων ως αντίποινα σε οποιαδήποτε απόπειρα αντίστασης. Σε αντίθεση με τις θηριωδίες των άλλων γερμανών αξιωματικών, ο ομοεθνής γιατρός τους Χανς Λέμπερ στήνει δύο νοσοκομεία, ένα για τη φρουρά κι ένα για τους κατοίκους. Ο επίατρος του γερμανικού ναυτικού, με τα πενιχρά μέσα της εποχής, πραγματοποιεί ακόμα και περίπλοκες χειρουργικές επεμβάσεις, τηρώντας τον όρκο του Ιπποκράτη και σώζοντας δεκάδες ζωές.

Την ιστορία του αναδεικνύει η παράσταση «Χανς –Μέσα στο Ενα το Πολύ» που ανεβαίνει το ερχόμενο Σαββατοκύριακο στο Bios από έναν ελληνογερμανικό θίασο. «Στο πλαίσιο της έρευνας για την δράση μας «Η δική σας ιστορία», έπεσα πάνω στο βιβλίο «Επιστολές από τη Μήλο» του γιου του, που περιλαμβάνει 57 επιστολές τις οποίες έστελνε κάθε Κυριακή ο Λέμπερ στην οικογένειά του. Διάβασα γι’ αυτό σ’ ένα μπλογκ φιλολογίας και με συγκίνησε η ιδέα να το ανεβάσουμε στη σκηνή. Εχει ενδιαφέρον γιατί ήταν ένα παράδοξο φαινόμενο από κατακτητής να γίνει σωτήρας», αναφέρει η Ελισάβετ Χάσσε, σκηνοθέτις και παραγωγός της παράστασης.

Ο γιος του Λέμπερ γεννήθηκε μόλις τέσσερις μέρες μετά την εκτέλεση του πατέρα του στις 5 Δεκεμβρίου του 1944 όταν, επιστρέφοντας από επίσκεψη ασθενούς στην εξοχή, έπεσε θύμα ενέδρας ντόπιων. Οι συντελεστές της παράστασης δούλεψαν μαζί του ώστε να σιγουρευτούν ότι δεν υπάρχει τίποτα ανησυχητικό στη ζωή του για να προχωρήσουν στη σκηνική μεταφορά. Σε αυτό βοήθησε και το Στρατιωτικό Αρχείο Βερολίνου που τους έστειλε 10 σελίδες φωτοτυπίες με πολλά προσωπικά του στοιχεία όπως το πτυχίο του, το βιογραφικό του και πώς τον έβλεπαν οι εργοδότες. «Στην επόμενη φάση της έρευνας, κάναμε έρευνα και πήγαμε στη Μήλο και μιλήσαμε με μάρτυρες που φάνηκε πως είχαν ανάγκη να μιλήσουν γι’ αυτόν, ίσως από ευγνωμοσύνη. Αν και είναι λίγο ταμπού το θέμα αυτό λόγω της κρίσης, μας ξάφνιασε ευχάριστα η αντιμετώπισή τους», επισημαίνει η Χάσσε.

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ. Αν και στην εποχή του, οι κάτοικοι της Μήλου αντιμετώπιζαν τον γιατρό σαν έναν από αυτούς και θρήνησαν τον χαμό του, στο «Χανς –Μέσα στο Ενα το Πολύ» αποτυπώνεται το πρόσωπό του μέσα από μια πιο ρεαλιστική οπτική. «Τον δείχνουμε σαν άνθρωπο με αδυναμίες που έχει τις εσωτερικές φωνές μέσα του που του λένε «τι κάνεις;». Δεν τον δοξάζουμε σαν ήρωα επειδή ανήκε στους κατακτητές. Στην αρχή ήταν ενθουσιασμένος με το ναζιστικό κίνημα και του άρεσε να φοράει τη στολή και τα παράσημά του», υπογραμμίζει ο ιθύνων νους του εγχειρήματος. Παρ’ όλα αυτά, από την παράσταση δεν λείπουν και οι φανταστικές πινελιές. «Είναι ένα έργο μυθοπλασίας αλλά βασίζεται σε αληθινά στοιχεία. Εχει ένα επίπεδο ρεαλιστικό και ένα δεύτερο μυθοπλασίας που προσπαθούμε να τον αναπαραστήσουμε σαν να ζούσε σήμερα. Δείχνει τον εσωτερικό του κόσμο, τις μάχες που δίνει μέσα του», προσθέτει η Χάσσε.