Η μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής βρίσκεται εν μέσω μιας πολιτικής κρίσης, την οποία επιδεινώνει ο λαϊκισμός. Στη Βραζιλία ο λαϊκισμός έχει απήχηση με τις υπερβολικές υποσχέσεις του για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και ευημερία. Ωστόσο οι λαϊκιστές πρόεδροι της χώρας ευθύνονται για την υψηλή ανεργία, τα μεγάλα ελλείμματα στον προϋπολογισμό και τη χειρότερη ύφεση του αιώνα.

Η κληρονομιά τους είναι η διαφθορά. Η επιχείρηση «Πλυντήριο Αυτοκινήτων» ξεσκέπασε πολλούς απατεώνες πολιτικούς, δημοσίους υπαλλήλους και ύποπτους επιχειρηματίες που πλούτιζαν κλέβοντας από το κράτος.

Κάποιος θα υπέθετε ότι ύστερα από όλα αυτά οι Βραζιλιάνοι είναι έτοιμοι για μια αλλαγή. Η Βραζιλία όμως φαίνεται να είναι εθισμένη στον λαϊκισμό.

Το 1994 και το 1998 οι Βραζιλιάνοι εξέλεξαν πρόεδρο τον Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο, ο οποίος καταπολέμησε τον υπερπληθωρισμό, αναδιαμόρφωσε τα θεσμικά όργανα του κράτους και έφερε τη δημοκρατία. Ομως από τότε οι λαϊκιστές κυριαρχούν. Η κυριαρχία τους τελείωσε μετά την καθαίρεση της προέδρου Ντίλμα Ρουσέφ το 2016, έπειτα από κατηγορίες ότι είχε παραποιήσει τον προϋπολογισμό για να κρύψει την κακή κατάσταση της οικονομίας. Τον Απρίλιο ο προκάτοχος και μέντοράς της Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα συνελήφθη για την εμπλοκή του στην υπόθεση «Πλυντήριο Αυτοκινήτων».

Παρ’ όλ’ αυτά όμως οι λαϊκιστές υποψήφιοι παραμένουν δημοφιλείς. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Λούλα προηγείται ακόμα, με τον λαϊκιστή γερουσιαστή Ζαΐρ Μπολσονάρο να βρίσκεται στη δεύτερη θέση.

Ο μόνος υποψήφιος υπέρ των μεταρρυθμίσεων που έχει πιθανότητες να νικήσει είναι ο Τζεράλντο Αλκμίν, ο πρώην κυβερνήτης του Σάο Πάολο. Ο Αλκμίν έχει υποσχεθεί να περικόψει τις δαπάνες, να ανοίξει την οικονομία, να ιδιωτικοποιήσει εταιρείες και να διευκολύνει την επένδυση στις υποδομές. Δεν διστάζει να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που απελπισμένα χρειάζεται η Βραζιλία, όπως η αναδιαμόρφωση του Συνταξιοδοτικού, η απλοποίηση του φορολογικού κώδικα και η αποκατάσταση της πολιτικής ευθύνης.

Φυσικά τα ιδεώδη του δεν είναι δημοφιλή σε έναν λαό που έχει συνηθίσει σε κρατικά προνόμια και σε αργομισθίες, αλλά υπάρχουν εκείνοι που ενστερνίζονται τον πραγματισμό του.

Οι επόμενες εκλογές θα αποφασίσουν το μέλλον της Βραζιλίας. Το ερώτημα είναι αν οι Βραζιλιάνοι θα ψηφίσουν με το ένστικτο ή τη λογική τους.

Ο Λουις Φελίπε ντ’ Αβίλα είναι ο ιδρυτής του Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης της Βραζιλίας