Οτι δεν φορέθηκε γραβάτα στον πρωθυπουργικό λαιμό δεν είναι ασφαλώς το χειρότερο. Αλλά το ότι δεν τελεσφόρησε το σφόδρα επιθυμητό, που ανεδείχθη περίπου ως το «ιερό δισκοπότηρο» για τους θεσμικούς διαχειριστές. Οπόταν: Αντί ελαφρύνσεως του ασήκωτου χρεοκοπικού βάρους, υπήρξε απλώς ελάφρυνση του εν πολλοίς στερητικού συνδρόμου για μια νέα δόση. Ούτε για τις νεοανειλημμένες δεινές υποχρεώσεις ούτε για όσα επαχθή αναποτρέπτως θ’ αναπαραχθούν υπάρχουν επαρκείς αντοχές. Ούτε και κομματικώς μονοδιάστατες δυνατότητες μπορούν να διαχειρισθούν τα συναπορρέοντα. Με απλά λοιπόν λόγια και ανάλογες διαλεκτικές, όπως επιβάλλουν αυτά που τελικώς ανακύπτουν ως παράγωγα των αγόνων ημερών και των ατελέσφορων διεργασιών:

1. Ακόμη και αν οι νυν κυβερνώντες έχουν δίκαιο αλλά και αν έχουν την απαιτούμενη καλή διάθεση, δεν θ’ αντεπεξέλθουν εάν δεν εξασφαλίσουν την ευρύτερη δυνατή συνδρομή (ή έστω τη συνειδητή ανοχή) των απέναντι. Γιατί τα επαχθή βάρη τούς συρρικνώνουν. 2. Κατά τον ίδιο τρόπο και αν ακόμα στον αντίποδα δικαιώνονται ως προς τις διαπιστούμενες εκτιμήσεις και τις διατυπούμενες επικρίσεις, εντούτοις: Ούτε αυτοί (εφόσον υποκαταστήσουν τους πρώτους στον κρατικό οίακα) θα μπορέσουν μόνοι ν’ αντεπεξέλθουν. Γιατί και τους ίδιους πλέον τα δυσβάστακτα βάρη τους υπερβαίνουν. Και οι συνέπειες τούς ξεπερνούν. Με ό,τι αυτό σημαίνει. Προπαντός την εν πολλοίς μη αναστρέψιμη χρεοκοπική κατιούσα. Που αντί ν’ αποβαίνει απεγνωσμένο σήμα κινδύνου, προκαλεί αντιθέτως εύρυνση των παραταξιακών ρηγματώσεων και αναβάθμιση των διχαστικών αγκυλώσεων. Εμφύλιος περίπου, επί βυθιζομένου σκάφους!

Οπόταν –όσο και αν αυτό θεωρηθεί αφελές: Το χειρότερο που θα διέπρατταν και οι μεν και οι δε είναι να παραμείνουν εγκλωβισμένοι στις εμμονές και καθηλωμένοι στα έωλά τους αφηγήματα. Τα οποία εκκινούν από αυτούς και απολήγουν στους ίδιους. Κι αυτό αποτελεί αναντίλεκτα σύμπτωμα νοσηρής εσωστρέφειας. Αντί δηλαδή να υπερβούν την πεπατημένη. Και συνειδητοποιώντας ακριβώς τις νέες αναγκαιότητες, να ιχνηλατήσουν συγκλίσεις. Γιατί τελικά είναι καταδικασμένοι (έστω και κατ’ ανοχήν) να συνεπωμισθούν τα βάρη και να συνυπερβούν τα έως και μοιραία πλέον αδιέξοδα. Οι ευθύνες (και οι πριν και οι μετά) δεν παραγράφονται ούτως ή άλλως. Αλλά μόνον αυτοκτόνοι τις ανάγουν σε πρώτη μέριμνα. Οταν η χώρα βρίσκεται διασωληνωμένη στην εντατική. Με το χρέος ν’ αποβαίνει κακοήθης νεοπλασία υπό καλπάζουσαν μετάστασιν!

Ευτυχώς, αυτά δεν λειτουργούν ακόμη σ’ επίπεδο πολιτών. Διέπουν μόνο τον παροξυνόμενο πολιτικό λόγο και τις μάχες των αναμηρυκαζομένων συνθημάτων και των παραταξιακών χαρακωμάτων. Οπου δεν εμφανίζονται σημεία ελάσσονος έστω επαφής και συναντιλήψεως. Ανεξαρτήτως υπαρκτών διαφορών και κατανοητών επιφυλάξεων. Ετερον εκάτερον. Η σωτηρία προηγείται της ευθυνολογίας.