Και τώρα τι κάνουμε; Το άλλοτε ερώτημα του Τσερνισέφσκι και του Λένιν –που απαντήθηκε με την Οκτωβριανή Επανάσταση –πλανάται πάνω από την φοβισμένη Ευρώπη. Αφορμή το πολλαπλό τρομοκρατικό χτύπημα στο Λονδίνο. Μια νέα κανονικότητα στήνεται μπροστά στα μάτια μας και στις οθόνες. Αυτή του τρόμου, που βέβαια επιφέρει αστυνομικά μέτρα, ενόπλους, εικόνες αστυνομικών κρατών και ελέγχους που σισύφεια δεν αποφέρουν τίποτε απέναντι σε έναν αποφασισμένο και επιτελικά άρτιο εχθρό: το Ισλαμικό Κράτος. Και τώρα τι κάνουμε; Ενισχύουμε την αστυνομία; Ή πάντα υπάρχει αυτή η χαραμάδα από όπου θα εισβάλλει η θεολογία του τρόμου για να εκδικηθεί τη Δύση;

Ποια είναι η απάντηση; Μια γενικευμένη επιχείρηση πολεμικής ισχύος της Δύσης κατά του Ισλαμικού Κράτους με fear bombing σε ιντερνετική σύνδεση όπως εκλιπαρούν διάφοροι από την ασφάλεια των προσωπικών λογαριασμών τους στο facebook; Ή μια πιο ουσιαστική συζήτηση;

Αυτή η δεύτερη, πολυτελής για το επείγον της εποχή μας, όπως λένε ορισμένοι, ή αναγκαία για όσους βλέπουν πως τα αίτια της τρομοκρατίας πάντα διασυνδέονται με τις συγκυρίες των κοινωνιών, θα διαιρεθεί σχηματικά σε δύο αντιλήψεις. Η πρώτη θα μπορούσε να οριστεί με έναν νέο ρομαντισμό των εθνών και των συνόρων. Μια νέα αφήγηση που προσφεύγει στο περίκλειστο και στο τοπικό χώμα για να εμπλουτίσει τις κοινωνίες με έναν νέο ιδεαλισμό της κλειστής κοινότητας. «Ποια είναι η καρδιά της ειρήνης; Τα σύνορα. Οταν δύο γειτονικοί λαοί αποφασίζουν να ζήσουν ειρηνικά, ορίζουν πρώτα από όλα τα σύνορα ανάμεσά τους», λέει ο Ισραηλινός Ούρι Αβνερί. Στην παραπάνω φράση θα μπορούσε να αναζητηθεί ο πυρήνας και του εγκωμίου των συνόρων που πλέον βρίσκει σύμφωνους και πρώην ακροαριστερούς όπως τον συμπολεμιστή του Τσε, Ρεζίς Ντεμπρέ.

Η δεύτερη, πάλι, είναι γνωστή και την φάγαμε με το κουτάλι στα 90s. Τα ανοιχτά σύνορα και η παβλοφική πολεμική στους εθνικισμούς ουδετεροποιούν τις αιχμές των ετεροτήτων. Το πρώτο σχήμα, των ρομαντικών συνόρων, παραβλέπει πως ποτέ τα σύνορα δεν άνοιξαν για τους φτωχούς. Οι πλούσιοι πάνε πάντα όπου θέλουν. Οι φτωχοί απλώς προσδοκούν ή κωπηλατούν. Το δεύτερο αφορά την αγορά. Οχι τους ανθρώπους. Η αλήθεια βρίσκεται σε ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο.