Μαρζάν Σατραπί: «Μετανάστες είναι τα πουλιά. Οι άνθρωποι είναι πρόσφυγες»

Οι περισσότεροι τη γνωρίζουν από το «Περσέπολις». Δικαίως εν μέρει: το αυτοβιογραφικό κόμικ για τη ζωή μιας ξύπνιας πιτσιρίκας που μεγαλώνει στο Ιράν της Ισλαμικής Επανάστασης και οι γονείς της τη στέλνουν στη Βιέννη για σπουδές, όχι μόνο απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και διακρίσεις, αλλά και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο κερδίζοντας το βραβείο Fipresci στο Φεστιβάλ των Καννών, δύο Σεζάρ, καθώς και μια υποψηφιότητα για Οσκαρ. Η 46χρονη Μαριάν Σατραπί βέβαια μπορεί να περηφανεύεται και για πολλά άλλα: το κόμικ «Κοτόπουλο με δαμάσκηνα» (μια ιστορία για έναν ιρανό μουσικό που επίσης έγινε ταινία) ή τα «Κεντήματα» (για τρεις γυναίκες διαφορετικών γενεών που συζητάνε για όλα) ήταν ανάλογης αξίας με το δημοφιλέστερο έργο της –στην Ελλάδα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ηλίβατον σε μετάφραση Γεωργίας Τσάκωνα και Μελίττας Γκουρτσογιάννη. Τα κινηματογραφικά εγχειρήματά της όπως οι «Φωνές» (μια κωμωδία για έναν τύπο που υπακούει στα κακόβουλα κατοικίδιά του), ομοίως. Το μόνο που δεν θέλει η Σατραπί για όλα αυτά είναι τα συγχαρητήρια ότι πέτυχε ως γυναίκα. Συμφωνεί ότι η εποχή μας ρέπει προς τον συντηρητισμό, όχι όμως και να εκτιμάμε τα καλλιτεχνήματα βάσει φύλου. Ακόμα και αν συζητήσεις μαζί της για πολυπολιτισμικότητα ή για δικαιώματα ακριβώς έναν χρόνο μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στη Γαλλία, όπου εδώ και χρόνια κατοικεί, η άποψή της δεν θα είναι αυτό που λέμε συνηθισμένη.

Αν και η συνέντευξη θα δημοσιευτεί αργότερα, πώς ήταν το Παρίσι την ημέρα των εκδηλώσεων μνήμης της 13ης Νοεμβρίου 2015; Παρακολουθήσατε κάποια συναυλία ή ομιλία;

Κι ας χάνεται η ψυχραιμία σε κάθε πλευρά του Ατλαντικού; Ανάμεσα σε άλλα τρομερά, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ότι θα απελάσει εκατομμύρια μετανάστες ή ότι θα απαγορεύσει σε μουσουλμάνους την είσοδο στις ΗΠΑ.

Μήπως επειδή είναι άλλο ένα έτος έξαρσης του Μεταναστευτικού αλλά και της παράνοιας που ενίοτε το συνοδεύει;

Δεν µπορούµε λοιπόν να κάνουµε κάτι εκτός από το να µένουµε σπίτι;

Φοβάµαι πως όχι. Επειδή, µεταξύ άλλων, σε ζητήµατα τέχνης και πολιτισµού η σάτιρα ή το χιούµορ θεωρούνται συχνά προσβλητικά. Πριν από δύο χρόνια οι «Φωνές» σας προκάλεσαν σχόλια λόγω απεικόνισης βίας κατά των γυναικών. Και ήταν µια κωµική ταινία τρόµου.

Ετοιµάζετε κάποια ταινία τώρα;

Εχετε απομακρυνθεί από τα κόμικς για χάρη του σινεμά;

Αισθανθήκατε ποτέ την πίεση να επαναλάβετε την επιτυχία του «Περσέπολις»;

Τον προηγούµενο Φεβρουάριο η ιστοσελίδα Comics Alliance σας συµπεριέλαβε στις δώδεκα κοµίστριες που αξίζουν αναγνώριση εφ’ όρου ζωής. Μπορεί τέτοιες ταξινοµήσεις βάσει φύλου να αποδεικνύουν ότι η θέση της γυναίκας στα κόµικς ή οπουδήποτε θέλει βελτίωση;

Οχι όµως ότι είναι και ιδανικά τα πράγµατα –κάτι λέγαµε νωρίτερα για την απάνθρωπη περίοδο που διανύουµε.

Τι µπορούµε να πούµε για τις µουσουλµάνες στη Γαλλία; Πριν από λίγους µήνες, η φωτογραφία ενός αστυνοµικού που ανάγκαζε µια λουόµενη στη Νίκαια να βγάλει το µπουρκίνι της προκάλεσε πολλές συζητήσεις.

Είναι ασφαλές να πούµε ότι τέτοιες απαγορεύσεις ανοίγουν τον δρόµο στη Μαρίν Λεπέν;

Υπάρχουν θετικές αλλαγές ως προς αυτά τα ζητήµατα στο Ιράν;

Εχετε σκεφτεί ποτέ να εµπλακείτε στα πολιτικά της πρώτης σας πατρίδας;

Οι ταινίες σας είναι απαγορευµένες στο Ιράν. Φτάνουν ακόµα µε τη µορφή παράνοµων DVD;

Καπνίζετε ακόµα;

Στη συζήτησή σας στη Στέγη θα δεχτείτε και μερικές ερωτήσεις από το ελληνικό κοινό. Υπάρχει κάτι που θα θέλατε να το ρωτήσετε εσείς;

Ναι, αν θέλουν να με κεράσουν ένα σουβλάκι που μου αρέσει πολύ!