Αντί να κλείσουν την αξιολόγηση τον Νοέμβριο ολιγώρησαν επί μήνες δήθεν διαπραγματευόμενοι. Για να τα υπογράψουν τελικά όλα. Οπως έκαναν και το πρώτο οκτάμηνο του 2015. Οι αυταπάτες της πρώτης διαπραγμάτευσης μάς κόστισαν ένα τρίτο Μνημόνιο και 86 δισ. Η δεύτερη διαπραγμάτευση μάς έφερε 9 δισ. μέτρα. Μια φοροκαταιγίδα που θα μειώσει εμμέσως μισθούς και συντάξεις. Εναν κόφτη που θα τα μειώσει άμεσα εάν δεν πιάσουμε τους στόχους. Και μια ελληνική «Τρόιχαντ» στην οποία εκχωρήσαμε μέχρι και τους τάφους των Βενιζέλων.

Το πρόβλημα όμως παραμένει. Οι νόμοι ψηφίζονται αλλά δεν εφαρμόζονται. Η κυβέρνηση, αντί για μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, επέλεξε τις φορολογικές αυξήσεις. Δηλαδή, το ακριβώς αντίθετο από αυτό που έχει ανάγκη η χώρα. Παίρνει δημοσιονομικά μέτρα ίσα για να μην βουλιάξει το καράβι. Η οικονομική δραστηριότητα όμως αργοσβήνει. 14.500 επιχειρήσεις έκλεισαν το τελευταίο πεντάμηνο. Εχουμε μείωση των εξαγωγών και μείωση των εισαγωγών. Η φοροκαταιγίδα δεν θα βαθύνει απλώς την ύφεση, θα είναι και αναποτελεσματική. Γιατί η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών έχει εξαντληθεί. Οι πολίτες αδυνατούν να ανταποκριθούν στοιχειωδώς στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Οι απλήρωτοι λογαριασμοί της ΔΕΗ έφτασαν τα 2,7 δισ.

Η χώρα χρειάζεται ένα επενδυτικό σαφάρι 100 δισ. για να βγει από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης και των Μνημονίων, λένε έμπειροι οικονομολόγοι. Κι αυτό, όπως υποστηρίζουν, μπορεί να προέλθει μόνο από ξένες επενδύσεις. Δεν υπάρχουν στην εγχώρια αγορά τέτοια μεγέθη. Μπορεί όμως αυτή η κυβέρνηση να ξεπεράσει τις ιδεοληψίες της και να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα; Να απενοχοποιήσει το κέρδος και να δημιουργήσει ένα σταθερό περιβάλλον για να προσελκύσει ξένους επενδυτές; Η μέχρι τώρα πορεία της δείχνει το ακριβώς αντίθετο.

Και όλα αυτά ενόψει της δεύτερης και πολύ πιο δύσκολης αξιολόγησης του φθινοπώρου. Δύσκολης για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί μετά το ξεκαθάρισμα του βρετανικού ζητήματος η στάση των δανειστών θα σκληρύνει. Δεύτερον, γιατί η δεύτερη αξιολόγηση αφορά θέματα ταμπού για τη νεοαριστερή κυβέρνηση: εργασιακά, ομαδικές απολύσεις, ιδιωτικοποίηση ΑΔΜΗΕ.

Γι’ αυτό και το timing που επέλεξε ο Πρωθυπουργός για να ανοίξει θέμα εκλογικού νόμου ούτε τυχαίο είναι ούτε αθώο. Τα μέτρα ήδη έχουν δημιουργήσει κοινωνική δυσαρέσκεια, που τον Σεπτέμβριο θα διογκωθεί. Και η ΝΔ προηγείται σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Τα δε εργασιακά, όπως δείχνει η γαλλική εμπειρία, δεν περνάνε εύκολα. Η αλλαγή του εκλογικού νόμου σε απλή αναλογική, όπως διαλαλούν στελέχη τους, έναν και μόνο στόχο έχει. Να δυσχεράνει τον σχηματισμό κυβέρνησης από τη ΝΔ. Και να στερήσει τη χώρα από την τελευταία της ευκαιρία. Κούγκι, δηλαδή, κατά την προσφιλή τους έκφραση.

Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου και πρώην υπουργός