Α. Ποιος είναι ο στόχος της συζήτησης για την ανασύνταξη του Κέντρου; Οι περισσότεροι θεωρούν τον δικομματισμό τη φυσική τάξη των πραγμάτων. Γι’ αυτούς, το Κέντρο δεν είναι παρά μια διευκόλυνση στην αλλαγή φρουράς –στην πορεία από έναν δικομματισμό σε άλλον. Παραβλέπουν ότι ο δικομματισμός οδήγησε στη χρεοκοπία. Ενα μόνιμο αυτόνομο Κέντρο αλλάζει σελίδα για τη χώρα. Ενα πλουραλιστικό σύστημα με ισχυρό Κέντρο δεν είναι μόνο προτιμότερο γενικά. Ειδικά τώρα για την Ελλάδα, είναι ο μόνος τρόπος να βγούμε από το τέλμα.

Ο «εκβιαστικός δικομματισμός» εξασφάλιζε τις καρέκλες του πολιτικού προσωπικού, δημιουργώντας πρόβλημα στους υπολοίπους. Απαντούσε στο «πώς φτάνουμε εμείς στην εξουσία», όχι στο «τι να κάνουμε αφού την καταλάβουμε »…

Οταν αναζητάς διέξοδο από την κρίση, χρειάζονται ιδέες για λύσεις. Ο δικομματισμός προσφέρει «επιλογή» μεταξύ δύο ανίδεων οδηγών. Τη χαραμάδα στο αδιέξοδο θα βρει ο πολιτικός πλουραλισμός και θα τη διανοίξει η πολυφωνία.

Β. Δεν είναι σύμπτωση ότι ο δικομματισμός αποτυγχάνει.

1. Μας εμπόδισε να βγάλουμε τα σωστά συμπεράσματα και να ανασυγκροτήσουμε πολιτικές (και συμπεριφορές).

2. Οι μονομάχοι διαχειρίζονται μόνο την καθημερινότητα, μοιάζοντας όλο και περισσότερο ο ένας με τον άλλον.

3. Οσο περισσότερο μοιάζουν τόσο προσπαθούν να αναδείξουν «διαφορές», σπέρνοντας διχασμό.

4. Οι προτάσεις για τη χώρα καταλήγουν απλό αξεσουάρ κομματικού ανταγωνισμού. Προσφέρονται και ανακαλούνται με αφοπλιστική ελαφρότητα.

Ο δικομματισμός έτσι οδηγεί σε μια απολιτική και ταυτόχρονα διχαστική «διαχείριση» των κοινών. Οταν χρειάζονται σημαντικές αποφάσεις, αυτές μπλοκάρονται. Οπως τώρα.

Γ. Η ανεξάρτητη φωνή στο Κέντρο μάς εμβολιάζει από τους κινδύνους του δικομματισμού. Ο πλουραλισμός αποφεύγει την αυτολογοκρισία και το στρογγύλεμα. Για να διαλέξουμε, πρέπει να υπάρχουν προτάσεις, επιχειρήματα και διεργασίες διαβούλευσης. Το πλουραλιστικό πολιτικό παιχνίδι αναδεικνύει πολιτικές (απόψεις) και πολιτικούς (ανθρώπους). Δίνει φωνή σε ανθρώπους –τις γυναίκες, τους νέους –που η κλειστή νομενκλατούρα τούς ήθελε κομπάρσους και χειροκροτητές.

Το πολυκομματικό σύστημα μας υποχρεώνει να σκεφτούμε τι θέλουμε, πώς κρίνουμε τους άλλους, πώς βελτιώνεται η συνταγή. Η σύνθεση και ο συμβιβασμός δεν είναι βρισιές –είναι εργαλεία αναζήτησης λύσεων σε περίπλοκα προβλήματα.

Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω για τον ρόλο του Κέντρου σήμερα;

Το νέο Κέντρο είναι μετα-δικομματικό, μετα-διπολικό. Δεν προκύπτει από τη μήτρα άλλου κομματικού σχηματισμού. Αναζητεί σανίδα σωτηρίας για τη χώρα, όχι για πολιτικούς.

Το Κέντρο ξεπερνά τον άγονο δικομματισμό. Δεν ετεροπροσδιορίζεται. Δεν εγκαταλείπει μια σωστή θέση, επειδή αυτή κατάφερε να πείσει και άλλο κόμμα. Το Κέντρο προσφέρει πολιτική διαπαιδαγώγηση για πραγματικές επιλογές, ξεμπροστιάζοντας τα πλαστά δικομματικά διλήμματα.

Ο δικομματισμός, επτά χρόνια τώρα, προσπαθεί να αναπαράγει τον εαυτό του, μαζί με τα παλιά γνώριμα προβλήματα. Καιρός να δοκιμάσουμε κάτι άλλο.

Η Αντιγόνη Λυμπεράκη είναι καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο, στέλεχος του Ποταμιού