Τα επόμενα χρόνια η τεχνολογική πρόοδος στη ρομποτική και στους αυτοματισμούς θα αυξήσει την παραγωγικότητα με πιθανά μεγάλα οικονομικά οφέλη για τις εταιρείες. Ομως, εάν δεν εφαρμοστούν απαραίτητες πολιτικές για αύξηση της απασχόλησης, δεν θα είναι καθόλου σίγουρο εάν η ζήτηση για εργαζομένους θα συνεχίσει να αυξάνεται καθώς η τεχνολογία θα προοδεύει.

Είναι προφανές ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο κόσμος αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα. Στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα έγινε προσπάθεια να ελαχιστοποιηθούν οι χειρότερες επιπτώσεις της βιομηχανοποίησης. Η εργασία των παιδιών καταργήθηκε στον ανεπτυγμένο κόσμο, οι ώρες εργασίας και οι συνθήκες απασχόλησης έγιναν πιο ανθρώπινες, ενώ τοποθετήθηκε κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας για να προστατευτούν ευάλωτοι εργαζόμενοι και να σταθεροποιηθεί η οικονομία.

Η τεχνολογική πρόοδος αυξάνει τις εισοδηματικές ανισότητες. Η αύξηση αυτή των ανισοτήτων γίνεται τροχοπέδη για τη ζήτηση και την ανάπτυξη αλλά και πηγή κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας.

Προσπαθούμε να βρούμε πεφωτισμένες λύσεις στις προκλήσεις που παρουσιάζει σήμερα η Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση. Τα κέρδη από την τεχνολογία πρέπει να διοχετευτούν προς μια ευρύτερη βάση του πληθυσμού. Η εκπαίδευση αποκτά μεγάλη σημασία. Για να δημιουργηθεί ευημερία ευρύτερης βάσης, οι εργαζόμενοι χρειάζονται τα προσόντα για να συμμετέχουν στον νέο αυτόν κόσμο που δημιουργεί η ψηφιακή τεχνολογία.

Ακόμη και αυτό όμως μπορεί να μην είναι αρκετό. Σε μια τέτοια περίπτωση θα είναι απαραίτητο να προσφέρουμε μόνιμη εισοδηματική στήριξη σε εκείνους των οποίων οι θέσεις εργασίας χάθηκαν λόγω της εξέλιξης του λογισμικού και των μηχανών. Και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά τα μαθήματα του παρελθόντος.

Ο Νουριέλ Ρουμπινί είναι καθηγητής του Stern School of Business στη Νέα Υόρκη και πρόεδρος της Roubini Global Economics. Εχει εργαστεί για το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και την Παγκόσμια Τράπεζα.