Μιλώντας σε ανθρώπους των επιχειρήσεων, ο Αλέξης Τσίπρας είπε ότι αν πάρει την κυβέρνηση θα βάλει «κόκκινες γραμμές ανάμεσα στην υγιή επιχειρηματικότητα και την κρατικοδίαιτη διαπλοκή». Ακούγεται φυσιολογικό από κάποιον που θέλει να γίνει πρωθυπουργός και απευθύνεται στην κλυδωνιζόμενη εγχώρια επιχειρηματική τάξη. Στην ουσία, λέει με άλλα λόγια όσα είχε πει ο Κ. Καραμανλής για τους «νταβατζήδες» και όσα έλεγε παλαιότερα ο Ανδρέας Παπανδρέου για τις «200 οικογένειες».

Το πρόβλημα που θίγουν και οι τρεις προσεγγίσεις σε τρεις διαφορετικές περιόδους είναι το ίδιο: δημόσιο χρήμα που προορίζεται για τον μέσο επιχειρηματία με κριτήριο τη συμμετοχή του στην παραγωγική διαδικασία κατευθύνεται προνομιακά σε ένα σύστημα με παρασιτικά χαρακτηριστικά. Στον Κ. Μητσοτάκη οφείλεται ο όρος «διαπλεκόμενα συμφέροντα», που έμεινε έκτοτε στο πολιτικό λεξιλόγιο.

Πράγματι, η μεθοδευμένη διοχέτευση κονδυλίων που προέρχονται από την εγχώρια φορολογία και τις κοινοτικές εισροές μαζί με τη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή διαμορφώνουν το τρίγωνο της κακοδαιμονίας στη χώρα. Δεν είναι τυχαίο ότι, κατά γενική πεποίθηση, όσοι ευνοούνται από την κατανομή του δημόσιου πλούτου, χωρίς κανόνες ανταγωνισμού και διαφάνειας, χειραγωγούν το πολιτικό σύστημα –ή έστω κάποιους πολιτικούς –και αντιστρόφως.

Πρόκειται για γόρδιο δεσμό και όποιος τον λύσει περνάει στην Ιστορία. Ώς τώρα τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά. Οι διαδοχικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ συνθηκολόγησαν. Η αναμέτρηση του Καραμανλή με όσους περιέγραψε, επιλέγοντας σκοπίμως έναν αγοραίο όρο, απέβη εις βάρος του –και όπου ο ίδιος δεν συμβιβάστηκε το έκαναν υπουργοί του.

Αυτά είναι καλά παραδείγματα για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ αν πράγματι αντιλαμβάνεται ως βασικό πρόβλημα στη χώρα ότι ένα σύμπλεγμα οικονομικών συμφερόντων ιδιοποιείται δημόσιους πόρους όχι κατ’ αξίαν, αλλά κατ’ ανάθεση. Αλλά δεν αρκούν συνθήματα και δηλώσεις προθέσεων σε μια «πιάτσα» που ξέρει καλά πώς λειτουργούν τα πράγματα. Πρέπει να εξηγήσει από τώρα πώς θα βάλει τις «κόκκινες γραμμές» στην επιχειρηματικότητα –χωρίς να αποφύγει αυτό που έλεγε ο αμερικανός δημοσιογράφος Πάτρικ Ο’Ρουρκ: «Οταν οι αγορές και οι πωλήσεις ελέγχονται από τη νομοθεσία, το πρώτο προς αγορά και πώληση είναι οι νομοθέτες».