Αναζήτηση
Γεμάτες από αναλύσεις και ωραία ιστορικο-δημοσιογραφικά αφηγήματα για τα «κανόνια του Αυγούστου», δηλαδή τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, είναι οι ξένες εφημερίδες. Πέρασαν ήδη 100 χρόνια από το μοιραίο καλοκαίρι του 1914. Από τα ωραιότερα κείμενα είναι αυτό του ταλαντούχου βρετανού ιστορικού Ναϊάλ Φέργκιουσον στους «Financial Times». Θυμίζει ότι το ξέσπασμα του πολέμου δεν ήταν αναπόφευκτο –οι ευρωπαϊκές ηγεσίες είχαν και άλλες επιλογές –και ότι η σύρραξη αποτελεί το μεγαλύτερο σφάλμα στην Ιστορία.
Στα καθ’ ημάς το μεγάλο κανόνι του Αυγούστου θα ήταν η επιλεκτική χρεοκοπία που συζητιόταν πολύ το 2011 και κυρίως το 2012, όταν το φάσμα της δραχμής σκίαζε ένα ακόμη ελληνικό καλοκαίρι. Εχουμε γλιτώσει από αυτά –ή έτσι φαίνεται. Ωστόσο, μια αναδρομή στην τελευταία δεκαετία και κυρίως μια αποτίμηση των επιλογών των ελληνικών κυβερνήσεων θα οδηγούσε σε δυσάρεστα συμπεράσματα. Ας πούμε η αδυναμία δανεισμού και το φλερτ με τη στάση πληρωμών δεν ήταν αυτονόητη εξέλιξη. Υπήρξαν στρατηγικές οικονομικές επιλογές που η κυβέρνηση Καραμανλή δεν έκανε και τακτικοί οικονομικοί χειρισμοί στους οποίους η κυβέρνηση Παπανδρέου απέτυχε πλήρως. Η πρώτη χρέωσε στην προκάτοχό της κυβέρνηση Σημίτη ότι της παρέδωσε μια δημοσιονομική κατάσταση έντονα βεβαρημένη από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η δεύτερη κατηγόρησε την προκάτοχό της κυβέρνηση Καραμανλή ότι της παρέδωσε μια de facto χρεοκοπημένη χώρα τον Οκτώβριο του 2009. Αλλά αυτά είναι προφάσεις αν όχι εν αμαρτίαις πάντως για να δικαιολογηθούν λάθη.
Φύγει-δεν φύγει –που για να φεύγει είναι –η τρόικα το 2015, η Ελλάδα παραμένει μια βαθιά τραυματισμένη χώρα που δεν θα επουλώσει γρήγορα τις πληγές της. Οι φόροι, ας πούμε, θα πληρώνονται σε δόσεις για πολλά χρόνια –όπως κάποτε τα στεγαστικά ή οι πιστωτικές κάρτες. Κάταγμα έχει υποστεί και η πολιτική με τους ακραίους –η περίπτωση της Χρυσής Αυγής –να έχουν εγκατασταθεί στη δημόσια ζωή και, ακόμη χειρότερα, τις ακραίες παρορμήσεις του εκλογικού σώματος σταθερά ενεργοποιημένες. Σε χαλαρή αναλογία, η έξοδος των κ.κ. Τόμσεν και Σία είναι λίγο σαν το τέλος του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Η Ευρώπη δεν συνήλθε ποτέ –η λάμψη της χάθηκε για πάντα, ενώ της ενδοευρωπαϊκής εξομάλυνσης προηγήθηκε η μαύρη δεκαετία του φασισμού. Τα σφάλματα δεν αντιστρέφονται εκ των υστέρων.
Υπό την έννοια αυτή, ζούμε σε μια εξαντλημένη χώρα έστω κι αν δεν βαρέσαμε κανόνι προ διετίας. Ή έστω κι αν δεν γίναμε Αργεντινή αφού η πρόσφατη ειδησεογραφία εικονογραφεί με τον χειρότερο τρόπο τη φράση «φαύλος κύκλος».
Πού πάμε από εδώ; Πουθενά όσο η χώρα είναι σε διακοπές. Και σίγουρα όχι σε πρόωρες κάλπες το φθινόπωρο καθώς ο ΕΝΦΙΑ ξανάνοιξε μια πληγή που προσπαθεί να κλείσει η κυβέρνηση, την πληγή της φορολογικής πολιτικής. Με την άδεια του Εριχ Μαρία Ρεμάρκ, ουδέν νεώτερον από το εκλογικόν μέτωπον.
