Η δίαιτα που φέρει το όνομά του κάνει θραύση τα τελευταία χρόνια ανάμεσα σε σελέμπριτι όπως η Κέιτ Μίντλτον και ο Φρανσουά Ολάντ, ενώ τα βιβλία του πουλάνε εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Ο διάσημος γάλλος διαιτολόγος όμως δέχεται πολλές κατηγορίες από τους συναδέλφους του για συνεχείς παραβάσεις του κώδικα δεοντολογίας της ιατρικής.

Ενας τεράστιος πίνακας με μια πολύ λεπτή και σέξι νεαρή γυναίκα που ποζάρει ολόγυμνη υποδέχεται τους πελάτες στο κομψό γραφείο του, σε μια από τις πιο ακριβές παριζιάνικες συνοικίες. Είναι σαν να τονίζει τις υποσχέσεις της δίαιτας Ντουκάν για λεπτό σώμα χωρίς μεγάλη προσπάθεια, υποσχέσεις που έκαναν το αστέρι του γιατρού να λάμπει την τελευταία δεκαετία. Εφεραν επίσης τεράστια χρηματικά ποσά στο ταμείο του, γεγονός που δεν ανέχονται οι συνάδελφοί του, οι οποίοι μεταξύ άλλων τον κατηγορούν για εμπορευματοποίηση. Πράγματι, έχουν υποβληθεί πολλές αρνητικές ιατρικές εκθέσεις εις βάρος του. Εκείνος πάλι φρόντισε να πάρει σύνταξη και να ζητήσει τη διαγραφή του από το αρχείο των γάλλων γιατρών πριν τον διαγράψουν.

ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟ ΦΑΡΜΑΚΟ. Τα πράγματα όμως δεν είναι πια τόσο απλά για τον διάσημο γκουρού της δίαιτας που καταδικάστηκε πρόσφατα από γαλλικό δικαστήριο καθώς κρίθηκε ένοχος για παράβαση του κώδικα ιατρικής δεοντολογίας. Ο Ντουκάν κατηγορήθηκε ότι συνταγογράφησε το φάρμακο Mediator, ένα παράγωγο αμφεταμίνης, για τη θεραπεία υπέρβαρων διαβητικών ασθενών, το οποίο ευθύνεται για περισσότερους από 1.800 θανάτους στη Γαλλία. Στο παρελθόν είχε χρησιμοποιηθεί από γυναίκες που ήθελαν να χάσουν γρήγορα βάρος, το 2009 όμως αποσύρθηκε από το γαλλικό υπουργείο Υγείας καθώς θεωρήθηκε υπεύθυνο για τον θάνατο τουλάχιστον 500 ατόμων από βλάβη στις βαλβίδες της καρδιάς. Ο Ντουκάν κατηγορήθηκε ότι έδωσε σε πελάτισσά του το αμφιλεγόμενο φάρμακο χωρίς να την υποβάλει στις απαραίτητες εξετάσεις και χωρίς να παρακολουθήσει την πορεία της υγείας της.

Η ασθενής, η οποία αναφέρεται στα γαλλικά μίντια απλώς ως «Μαρί Κλοντ», είχε απευθυνθεί στον διαιτολόγο το 1971. Χρόνια αργότερα ανακάλυψε ότι είχε υποστεί βλάβη στις βαλβίδες της καρδιάς, πράγμα που αποδόθηκε στο Mediator. «Η συμπεριφορά του δρος Ντουκάν στερείται εντιμότητας και απαξιώνει το επάγγελμα» αναφέρει η απόφαση του ιατρικού συμβουλίου. Το δικαστήριο του επέβαλε οκταήμερη στέρηση του δικαιώματος άσκησης της ιατρικής και πρόστιμο ύψους περίπου 6.300 ευρώ για τα νομικά έξοδα. Εκείνος από την πλευρά του αρνήθηκε την ενοχή του και δήλωσε ότι θα ασκήσει έφεση.

Οι κυρώσεις που του επιβλήθηκαν μπορεί βεβαίως να είναι καθαρά συμβολικές,

η καταδικαστική απόφαση όμως αρκεί

για να προκαλέσει τεράστιο πλήγμα στη φήμη και την εικόνα κάποιου που προσπαθεί να πείσει το κοινό ότι είναι σεβαστός γιατρός και όχι κομπογιαννίτης.

Θα σημάνει άραγε η καταδίκη το τέλος της παντοδυναμίας του 72χρονου γάλλου γιατρού; Η πικρή αλήθεια είναι ότι αν και δέχεται επιθέσεις από το ιατρικό κατεστημένο εδώ και χρόνια, το κοινό δεν έπαψε να συρρέει στο ιατρείο του. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί. Η δίαιτα των τεσσάρων φάσεων που προτείνει είναι εξαιρετικά απλή και ακριβής, σαν στρατιωτική επίθεση.

Στη φάση της «επίθεσης», που διαρκεί από δύο ώς επτά ημέρες, προτείνεται η καθημερινή κατανάλωση πρωτεϊνών μαζί με τρεις κουταλιές της σούπας πίτουρο βρώμης. Επιτρέπονται 72 πρωτεϊνούχες τροφές, άπαχο κρέας, ψάρι, πουλερικά, κρόκοι αυγών, αποβουτυρωμένο γάλα και τυρί χωρίς λιπαρά που μειώνουν την πείνα και απαλλάσσουν τους ιστούς από το περιττό νερό. Στη φάση της «πλεύσης» προστίθενται 28 λαχανικά, ενώ στη φάση της «σταθεροποίησης» επιτρέπονται επιπλέον φρούτα, ψωμί, τυρί και αμυλούχες τροφές, καθώς και 2 εορταστικά γεύματα την εβδομάδα. Τέλος, στη φάση της «συντήρησης» μπορεί κανείς να τρώει ό,τι θέλει εκτός από την «Πέμπτη της πρωτεΐνης», που περιλαμβάνει για το υπόλοιπο του βίου μόνο κρέας και αυγά για να μην ξαναπάρει βάρος. Πράγμα που βέβαια δεν ισχύει καθώς σε μια έρευνα ανάμεσα σε 5.000 οπαδούς της δίαιτας Ντουκάν αποδείχτηκε ότι το 35% ξαναπήρε τα κιλά που έχασε μέσα σε έναν χρόνο και το 80% μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Διάφοροι γιατροί έχουν υποστηρίξει κατά καιρούς ότι πρόκειται για μια άκρως επικίνδυνη διατροφή, όπως άλλωστε είναι όλες οι μη ισορροπημένες δίαιτες, το 2011 μάλιστα ψηφίστηκε από την Ενωση των Βρετανών Διαιτολόγων ως η χειρότερη δίαιτα της χρονιάς: «Δεν είναι καθόλου έγκυρη από επιστημονικής πλευράς. Δεν ενδείκνυται ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων τροφίμων» δήλωσε σχετικά ένας εκπρόσωπος της Ενωσης.

Την ίδια χρονιά ο Ντουκάν έχασε μια υπόθεση συκοφαντικής δυσφήμησης εναντίον του διαιτολόγου Ζαν Μισέλ Κοέν, που είχε δηλώσει σε γαλλικό περιοδικό ότι η δίαιτα Ντουκάν μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως απότομη αύξηση της χοληστερόλης, καρδιαγγειακά προβλήματα, ακόμη και καρκίνο του μαστού. Το 2012 προκλήθηκε στη Γαλλία ένα ακόμη μεγάλο κύμα αντιδράσεων εναντίον του Πιερ Ντουκάν, όταν πρότεινε να βαθμολογούνται στο Μπακαλορεά υψηλότερα οι μαθητές που καταφέρνουν να διατηρούν Δείκτη Μάζας Σώματος μεταξύ 18 και 25. Ο ιατρικός σύλλογος τον κατηγόρησε και πάλι ότι παραβιάζει τον κώδικα δεοντολογίας, σύμφωνα με τον οποίο «ο γιατρός οφείλει να προσέχει τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι απόψεις του στο κοινό», επισημαίνοντας ότι το σχόλιο αυτό μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στα νεαρά παιδιά που είναι υπέρβαρα ή πάσχουν από νευρική ανορεξία.

Πώς άρχισαν όμως όλα αυτά; Σύμφωνα με τον ίδιο τον Ντουκάν, πριν από 30 χρόνια, όταν σπούδαζε Νευρολογία, ένας ασθενής του που αγαπούσε το κρέας τού ζήτησε μια δίαιτα για να χάσει βάρος. Του πρότεινε, λοιπόν, ένα πρόγραμμα διατροφής με το οποίο μέσα σε μία εβδομάδα έχασε τρία κιλά χωρίς να νιώσει στέρηση. Το αποτέλεσμα ήταν τόσο εντυπωσιακό, ώστε ο Ντουκάν αποφάσισε να αφοσιωθεί στην τελειοποίηση τη δίαιτάς του, η οποία, όπως και η δίαιτα Ατκινς, είναι πρωτεϊνική και φτωχή σε υδατάνθρακες.

ΕΝΤΕΚΑ ΕΚΑΤ. ΑΝΤΙΤΥΠΑ. Η τεράστια απήχηση της δίαιτας ξεκίνησε το 2000 με την κυκλοφορία του βιβλίου του «Δεν ξέρω πώς να αδυνατίσω», το οποίο εν τω μεταξύ έχει μεταφραστεί σε 14 γλώσσες, κυκλοφορεί σε 32 χώρες και έχει πουλήσει περισσότερα από 11 εκατομμύρια αντίτυπα. Ο Ντουκάν έγραψε και άλλα βιβλία, ενώ επίσης έστησε μια online επιχείρηση συμβουλευτικής αδυνατίσματος που υπόσχεται θαύματα. Το σίγουρο είναι ότι έχει προκαλέσει ένα θαύμα στον τραπεζικό του λογαριασμό, αφού μόνο πέρυσι κατέγραψε έναν κύκλο εργασιών ύψους μεγαλύτερου των 40 εκατομμυρίων ευρώ.

Η δούκισσα του Κέιμπριτζ Κέιτ Μίντλτον αλλά και η μητέρα της Κάρολ και η αδελφή της Πίπα συγκαταλέγονται στη λίστα των διάσημων πελατών του μαζί με την Πενέλοπε Κρουθ, τη Ζιζέλ Μπίντχεν και την Τζένιφερ Λόπεζ. Ο ίδιος ο Φρανσουά Ολάντ άλλωστε έχει αποκαλύψει ότι έχασε 17 κιλά με την περίφημη δίαιτα.