Αναζήτηση
Λίγες εβδομάδες πριν από τη δολοφονία του, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δούλευε σκληρά για τη διοργάνωση μιας νέας πορείας στην Ουάσιγκτον, γνωστής ως «η εκστρατεία των φτωχών ανθρώπων». Η πορεία θα ολοκληρωνόταν με την τοποθέτηση δεκάδων σκηνών στο Νάσιοναλ Μολ, το πάρκο που βρίσκεται πίσω από τον Λευκό Οίκο. Οπως μας υπενθυμίζει το περιοδικό Ατλάντικ, ο Κινγκ ήθελε με αυτόν τον τρόπο να φέρει στο κατώφλι της ηγεσίας της χώρας του τη σκληρή πραγματικότητα της ανεργίας και του αποκλεισμού. Αλλά δεν πρόλαβε να δει το σχέδιό του να πραγματοποιείται. Στις 4 Απριλίου του 1968, έπεφτε νεκρός στο Μέμφις του Τενεσί από τις σφαίρες του Τζέιμς Ερλ Ρέι.
Ο Κινγκ πίστευε ότι η φτώχεια είναι αδύνατο να εξαλειφθεί με ημίμετρα. Θεωρούσε ότι η αντιμετώπιση, μία προς μία, των αιτιών που τη γεννούν είναι αναποτελεσματική. Με άλλα λόγια, τα στεγαστικά προγράμματα, η βελτίωση της εκπαίδευσης και τα κοινωνικά επιδόματα δεν αρκούν. «Το πρόβλημα», έγραφε ο Κινγκ, «είναι ότι σε όλα αυτά τα προγράμματα υπάρχει το ίδιο λάθος: έχουν έμμεσο χαρακτήρα. Το καθένα από αυτά προσπαθεί να λύσει το πρόβλημα της φτώχειας λύνοντας πρώτα κάτι άλλο». Τι θα έπρεπε να γίνει λοιπόν; Σύμφωνα με τον Κινγκ, η λύση βρισκόταν στη θέσπιση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Ηταν υλοποιήσιμη η πρότασή του; Απολύτως. Ο μεγάλος οικονομολόγος Τζον Κένεθ Γκάλμπρεϊθ υπολόγιζε τότε ότι η εισαγωγή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος θα επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ με 20 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο –«όχι πολύ περισσότερα απ’ όσα θα ξοδέψουμε το επόμενο οικονομικό έτος για να σώσουμε τη δημοκρατία και την ελευθερία στο Βιετνάμ έτσι όπως τις ορίζουν οι «ειδικοί»» έγραφε ο ίδιος.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι αυτή η πρόταση δεν είναι μόνο υλοποιήσιμη αλλά και ότι η εφαρμογή της είναι απολύτως αναγκαία. Πρώτον, επειδή ο κόσμος έχει γίνει πλέον πολύ μικρός για να χωρίζεται σε Πρώτο, Δεύτερο και Τρίτο. Και δεύτερον, γιατί η εισοδηματική ανισότητα συνιστά μια πρώτου μεγέθους αδικία και μια τεράστια πρόκληση. Αν 85 άνθρωποι κερδίζουν τον χρόνο όσα κερδίζουν το ίδιο διάστημα 3,5 δισεκατομμύρια άποροι, όπως αναφέρει στην πρόσφατη έκθεσή της η οργάνωση Oxfam, τότε το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό ή πολιτικό. Είναι κυρίως πρόβλημα πολιτισμού.
Το ευτύχημα είναι ότι σήμερα το πρόβλημα αναγνωρίζεται από τα πλέον αρμόδια χείλη. «Δεν είναι αυτή η συνταγή σταθερότητας και ανάπτυξης» παραδέχθηκε σε συνέντευξή της στους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ. Η διαπίστωση, όμως, δεν αρκεί. Απαιτείται δράση. Για τα υπόλοιπα φρόντισε ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.
