Τουλάχιστον η σχεδόν βέβαιη επέμβαση κατά της Συρίας προκύπτει στα τέλη του καλοκαιριού. Η Αθήνα την απευχόταν την άνοιξη διότι ήξερε ότι μια ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή θα έκανε ζημιά στον τουρισμό, που αποτελούσε ελπίδα για να πάρει κάπως μπροστά η οικονομία. Φυσικά, η τουριστική σεζόν πάει μέχρι τον Νοέμβριο. Αλλά και οι Αγγλο-αμερικανο-γαλλο-γερμανοί θέλουν να ρίξουν πυραύλους για συμβολικούς λόγους –τη χρήση χημικών όπλων. Ουδείς ενδιαφέρεται να αφήσει να ανατραπεί το καθεστώς Ασαντ από τους οπλαρχηγούς της τζιχάντ που ελάχιστη σχέση έχουν με την επίσημη συριακή αντιπολίτευση, η οποία πίνει τον καφέ της στο Παρίσι και συζητά το μέλλον στο Λονδίνο.

ΤΟ ΠΑΖΛ. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια ενός καλοκαιριού όπου άλλαξαν πολλά, η Αθήνα άρχισε να βλέπει την περιοχή όχι μόνο υπό το στενό πρίσμα της οικονομίας αλλά με τον ευρυγώνιο φακό της γεωπολιτικής ανάλυσης. Η κόλαση της Συρίας, το χάος της Αιγύπτου, η ανήσυχη ηρεμία στις σχέσεις Δύσης – Ιράν, αλλά και η αστάθεια της Τουρκίας έδωσαν τελικά βαθύτερη σημασία στο τάιμινγκ της επίσκεψης του Αντώνη Σαμαρά στις ΗΠΑ. Εκεί ο έλληνας Πρωθυπουργός εισέπραξε προσωπική στήριξη όχι μόνο λόγω της πολιτικής σταθεροποίησης στην Ελλάδα, αλλά και γιατί η Ουάσιγκτον ξαναβλέπει τη χώρα ως πιθανό σημείο αναφοράς στην περιοχή. Είναι κάτι που το θέλουμε. Και είναι σαφώς κάτι που συζήτησε ο Κάρολος Παπούλιας με τον Αντώνη Σαμαρά χθες κατά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού στο Προεδρικό Μέγαρο.

Μια εικοσιπενταετία χωρίζει ηλικιακά τους δύο άνδρες. Αλλά το πρόωρο ξεκίνημα του Αντώνη Σαμαρά –που πρωτοβγήκε βουλευτής Μεσσηνίας το 1977 –τους κατέστησε συνοδοιπόρους, έστω και σε μακρινά παράλληλα διαζώματα, της ελληνικής πολιτικής. Αμφότεροι διετέλεσαν υπουργοί Εξωτερικών –παρότι οι διαφορές ιδιοσυγκρασίας είναι μεγάλες. Ο Σαμαράς παραμένει βολονταριστής στη σκέψη και στη ματιά, αφού ως Πρωθυπουργός μετράει πια προσεκτικά τις κινήσεις του. Ο Παπούλιας ήταν πάντα συγκρατημένος –παρότι ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει, ιδίως τα τελευταία χρόνια, πει βαριές κουβέντες. Ισως το πιο ενδιαφέρον να είναι ότι αμφότεροι είναι σε άκαμπτη γραμμή προάσπισης των εθνικών συμφερόντων –έστω και αν η μεταξύ τους χημεία δεν είναι αυτόματη.

Η ΔΙΕΞΟΔΟΣ. Η ουσία πίσω από όλα αυτά είναι άλλη. Ο κανόνας ότι για να πας μπροστά στην πολιτική πρέπει να είσαι χρήσιμος, ισχύει και στην εξωτερική πολιτική. Η Ελλάδα λοιπόν αναζητά νέο ρόλο ή, μάλλον, αποκατάσταση της θέσης μας στην περιοχή. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να είμαστε διαρκώς εγκλωβισμένοι στο κάδρο μιας χώρας σε πρόγραμμα τύπου ΔΝΤ –έστω και αν αυτό διεκπεραιώνεται από τρόικα που συμπεριλαμβάνει την ΕΚΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό είναι κάτι που μας βάζει σε θέση μειονεκτική. Η γεωπολιτική είναι διέξοδος. Η αλήθεια είναι ότι το χαρτί προσπάθησε να το παίξει και η κυβέρνηση Παπανδρέου το 2010. Οχι μόνο με την «αυτοκρατορική» επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, αλλά κυρίως με το άνοιγμα στο Ισραήλ τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς. Ηταν όμως νωρίς για να αποδώσει η κίνηση, ενώ πολύ γρήγορα η Ελλάδα βρέθηκε από κάτω στα οικονομικά. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τριγωνοποίηση της εξωτερικής μας πολιτικής –Ελλάδα, Ισραήλ, Τουρκία –σε συνδυασμό με το ενεργειακό παιχνίδι –αγωγοί και κοιτάσματα αερίου στη Μεσόγειο –αλλά και με φόντο τον χαλασμό στη Μέση Ανατολή δημιουργούν νέα δεδομένα. Και ότι τα δεδομένα αυτά, που τα έχει επισημάνει, επιχειρεί να τα εκμεταλλευτεί η κυβέρνηση. Μπας και ξεκολλήσουμε…

Τελευταία Νέα