Αναζήτηση
ΤΗΝ Τετάρτη που μας πέρασε ένας από τους πιο έγκυρους οικονομικούς αναλυτές στον κόσμο, ο Μάρτιν Γουλφ, ασχολήθηκε στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» με το ευρώ, τις αδύναμες οικονομίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας και βέβαια την αφεντιά μας.
ΣΤΟΝ πυρήνα του προβληματισμού του ήταν η άνιση συνύπαρξη στην ΟΝΕ οικονομιών με υψηλή ανταγωνιστικότητα όπως η γερμανική με οικονομίες όπως η ελληνική που αγωνίζονται να επιβιώσουν.
ΤΟ ιστορικό των ελλειμμάτων χάρη στα οποία έχουμε επιβιώσει μέχρι σήμερα λίγο πολύ το γνωρίζουμε. Ο Γουλφ ωστόσο κάνει μια κρίσιμη παρατήρηση. Ότι δηλαδή το πρόβλημα δεν είναι απλώς ή μόνο το δημόσιο χρέος, όσο το εξωτερικό μας έλλειμμα- με απλά λόγια το ότι εξάγουμε πολύ λιγότερα από όσα εισάγουμε.
ΑΥΤΗ η αδυναμία της πραγματικής οικονομίας που τη συγκαλύπταμε όλα αυτά τα χρόνια με τον δανεισμό και τη φούσκα των ακινήτων οδηγεί σήμερα στην ύφεση και στην έκρηξη του δημόσιου ελλείμματος.
ΑΝ η Ελλάδα ήταν εκτός ευρώ θα είχαμε βέβαια κάνει προ πολλού υποτίμηση και με τον έναν ή τον άλλον τρόπο θα είχαμε επανέλθει σε ισορροπία, καθώς τα ελληνικά προϊόντα θα γίνονταν πιο φτηνά ενώ οι εισαγωγές θα ήταν ακριβότερες.
ΣΗΜΕΡΑ αυτή η διέξοδος δεν υπάρχει. Ακόμα χειρότερα, η τιμή του ευρώ επηρεάζεται κυρίως από τις επιδόσεις της Γερμανίας και των άλλων ισχυρών της Ευρωζώνης. Έτσι αντί για την υποτίμηση που χρειάζεται η Ελλάδα έχουμε ανατίμηση. Οι εισαγωγές δηλαδή γίνονται πιο φτηνές, ενώ τα ελληνικά προϊόντα ακόμα ακριβότερα!
ΠΟΙΑ μπορεί να είναι η λύση; Στο παρελθόν είχαμε τη μετανάστευση- αφού δεν μπορούσαμε να εξάγουμε προϊόντα κάναμε εξαγωγή ανθρώπων.
Ακόμα και ο Γουλφ όμως αναγνωρίζει ότι πολιτικά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να επαναληφθεί.
ΜΙΑ δεύτερη εκδοχή, γράφει, θα ήταν να κάναμε εισαγωγή πλούσιων συνταξιούχων από τη Γερμανία που θα έφερναν κεφάλαια για την αγορά σπιτιού αλλά και για να ζήσουν- κάτι σαν το συνάλλαγμα της δεκαετίας του ΄70 δηλαδή από τους ναυτικούς.
ΑΝ κι αυτό δεν λειτουργήσει- και ομολογουμένως δεν είναι εύκολο- τότε μοναδική λύση είναι μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση της οικονομίας που θα οδηγήσει σε μείωση των μισθών και «βελτίωση» της ανταγωνιστικότητας. Τη λύση που ήδη έχει αποδεχθεί η Ιρλανδία.
ΠΑΡΑΔΟΞΩΣ το ίδιο κάνουμε κι εμείς με την αθρόα εισαγωγή φτηνής εργασίας από τους μετανάστες. Κάτι τέτοιο όμως δεν είναι αρκετό όπως δείχνει και η ραγδαία αύξηση της ανεργίας.
ΠΟΙΟ θα είναι το μέλλον μας λοιπόν; Δύσκολα μπορεί να το προβλέψει κανείς. Άλλωστε τα κόμματα και η κυβέρνηση αντιμετωπίζουν την επερχόμενη λιτότητα με τη νοοτροπία της δεκαετίας του ΄90: σαν κάτι αναγκαίο αλλά περαστικό.
ΣΤΗΝ πραγματικότητα αυτό που έχουμε μπροστά μας είναι μια δομική κρίση του αναπτυξιακού μας μοντέλου. Αν δεν αλλάξει ριζικά ο προσανατολισμός μας- ή αν δεν υπάρξει μια νέα πολιτική διαπραγμάτευση για την ΟΝΕ και τις αδύναμες οικονομίες- τότε αργά ή γρήγορα η θέση μας στη ζώνη του ευρώ θα καταστεί αδύνατη!
