Ένα νέο, πολλά υποσχόμενο, αγχολυτικό χάπι βρίσκεται σε στάδιο κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους και υπόσχεται να πατήσει φρένοστο στρες και τις κρίσεις πανικού. Το πλεονέκτημά του έναντι των ουσιών που κυκλοφορούν είναι ότι δεν φέρνει υπνηλία, δεν προκαλεί εξάρτηση και δεν εξασθενεί τη μνήμη.
Η πειραματική ουσία XBD173 λειτουργεί με διαφορετικό μηχανισμό σε σχέση με το Λεξοτανίλ, το Βάλιουμ, το Ζάναξ και άλλα φάρμακα της κατηγορίας των βενζοδιαζεπινών, που κυκλοφορούν από το 1960 ή νεότερα της κατηγορίας SSRI.
Θεωρούνται αποτελεσματικές και γενικά ασφαλείς, έχουν όμως ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως υπνηλία, παροδικά φαινόμενα αμνησίας και ανοχή ή και εξάρτηση.
Για την αντιμετώπιση των διαταραχών άγχους χρησιμοποιούνται επίσης τα αντικαταθλιπτικά της κατηγορίας SSRI, τα οποία όμως προκαλούν κι αυτά παρενέργειες και χρειάζονται εβδομάδες για να δράσουν.
«Το ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι ένα αγχολυτικό ταχείας δράσης το οποίο να είναι δραστικό, αλλά χωρίς τις παρενέργειες των φαρμάκων που κυκλοφορούν σήμερα» εξηγεί ο Δρ Ράινερ Ρούπρεχτ, επικεφαλής των ερευνητών στο Πανεπιστήμιο Λούντβικ Μαξιμίλιαν του Μονάχου.
Τα αποτελέσματα της φάσης Ι των κλινικών δοκιμών «δείχνουν ότι υπάρχει η πιθανότητα να έχει επιτυχία», εκτιμά ο ίδιος.
Το XBD173 δρα στον εγκέφαλο όπου διεγείρει την παραγωγή στεροειδών ουσιών, τα οποία ρυθμίζουν τη δράση νευροδιαβιβαστή GABA (γ-αμινοβουτυρικό οξύ), που προκαλεί χαλάρωση.
Οι βενζοδιαζεπίνες επίσης επηρεάζουν τη δράση του GABA, με διαφορετικό όμως τρόπο.
Στην τελευταία μελέτη το XBD173 δοκιμάστηκε σε αρουραίους καθώς και σε 71 υγιείς άνδρες εθελοντές οι οποίοι έλαβαν είτε το πειραματικό φάρμακο, είτε μια βενζοδιαζεπίνη, είτε ψευδοφάρμακο (placebo) για λόγους σύγκρισης.
Το νέο φάρμακο έδρασε σε περίπου μία ώρα, προσφέροντας σχεδόν εξίσου καλή αγχολυτική δράση με τις βενζοδιαζεπίνες αλλά με λιγότερες παρενέργειες.
Επιπλέον, το XBD173 εμπόδισε τις κρίσεις πανικού στους εθελοντές όταν τους χορηγήθηκε μια ουσία που προκαλεί τεχνητά, ολιγόλεπτα επεισόδια στρες.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Science».