ΤΑ ΔΥΟ μεγάλα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας αντάλλαξαν προχθές κατηγορίες, με πρωτοβουλία του «Σκαραμαγκά». Παρακολουθώ την πορεία της «Ελευσίνας» από την εποχή που είχα την ευθύνη της στη διάρκεια της προεδρίας μου στην Εμπορική Τράπεζα, γνωρίζω τις διαδοχικές περιπέτειές της και την ανάδειξή της σε μια οργανωμένη επιχείρηση σε χέρια σύγχρονων managers. Διατηρώ ακέραιο το ενδιαφέρον μου για τη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία.

Η Ελλάδα σήμερα διαθέτει σημαντική ναυπηγική υποδομή, με δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη. Δεν είναι και λίγα τα πλοία που έχουν ναυπηγηθεί με επιτυχία. Ελπίζω ότι οι πρόσφατες περιπέτειες και αντιπαραθέσεις που είχαν προκληθεί κυρίως από τις παράνομες και εσφαλμένες επιλογές και παραλείψεις του Δημοσίου, δεν θα απαξιώσουν την πρόοδο των ναυπηγείων ή θα αναστείλουν τη δυναμική τους. Όμως ακόμη δεν έχουμε έναν σκελετό ναυπηγικής πολιτικής. Όλοι, κατά παράδοση, αναγνωρίζουν την ανάγκη της, αλλά κανείς ώς τώρα δεν είχε την πρωτοβουλία για ένα σχέδιό της. Δεν διακρίνεται καν μια ενιαία ενδοκυβερνητική συντονισμένη γραμμή. Κάθε υπουργείο και κάθε επόμενος υπουργός κινούνται με τη δική τους «γραμμή», με αποτέλεσμα να παράγονται αντιφατικές, περιστασιακές και ενίοτε αμφίβολης νομιμότητας αποφάσεις. Μια διοίκηση, συνήθως ασυνεχής, όπου οι μιας χρήσης σύμβουλοι, άσχετοι κατά κανόνα με την ουσία των προβλημάτων, παράγουν την «πολιτική» και εφαρμόζουν τα μέτρα που προσθέτουν στην ταλαιπωρία, ενώ τα προβλήματα ταλανίζουν επί δεκαετίες τα ναυπηγεία της χώρας. Έτσι, το πρόβλημα σέρνεται ογκούμενο. Είναι καιρός να αντιληφθούν όλοι, μέσα και έξω από τον κλάδο, ότι η διαφορά εργατικού κόστους ανάμεσα στη χώρα μας και εκείνες της ΝΑ Ασίας και Μαύρης Θάλασσας είναι σχεδόν αγεφύρωτη. Και ενώ όλοι οι εφοπλιστές κατευθύνονται σε αυτές τις χώρες, εμείς ξορκίζουμε το αναπόφευκτο. Πώς θα διατηρηθεί το επίπεδο απασχόλησης των δεκαετιών 1970 και ΄80; Ποιες είναι οι αναπόφευκτες επιλογές πολιτικής και οργάνωσης του κλάδου;

Έχουν βέβαια γίνει σοβαρά βήματα προσαρμογής και στις συνδικαλιστικές πρακτικές, κεντρικό πρόβλημα όμως για τα ναυπηγεία της χώρας είναι η αρνητική «αύρα» που κυριαρχεί σε ορισμένους κύκλους, οι οποίοι θεωρούν ότι τα ναυπηγεία κυριαρχούνται από τα συνδικάτα, είναι αναξιόπιστα και στερούνται προοπτικής.

Η Β. Ευρώπη και οι μεσογειακές ευρωπαϊκές χώρες επένδυσαν σε τεχνολογία και νέες μορφές οργάνωσης της παραγωγής, εμείς με δυσκολία και χωρίς ευρύτερο προγραμματισμό σπαταλούμε άναρχα σπανίζοντες πόρους, για να καταλήγουμε σε προσωρινές και χωρίς προοπτική «λύσεις».

Τέλος, είναι προς το συμφέρον του σημαντικού αυτού κλάδου και της οικονομίας, αν όλοι τώρα, ιδιώτες και αρμόδιοι για την πολιτική, σκύψουν στα ουσιαστικά προβλήματα πέραν των άγονων αντιπαραθέσεων.