Επιμένουν στο σουηδικό μοντέλο

«Μια νέα Σουηδία» δημιουργεί, σύμφωνα με τον ηγέτη των Μετριοπαθών και

επόμενο πρωθυπουργό της χώρας Φρέντρικ Ράινφελντ, η νίκη της κεντροδεξιάς

συμμαχίας επί των Σοσιαλδημοκρατών. Οι αναλυτές, πάντως, σπεύδουν να

καθησυχάσουν τους απανταχού οπαδούς του «σουηδικού μοντέλου». Θέλει δεν θέλει,

λένε, η νέα κυβέρνηση θα περιοριστεί σε διορθωτικές κινήσεις.

Η «επόμενη μέρα» βρήκε στη Σουηδία τον Ράινφελντ να αρχίζει συνομιλίες με τους

κεντροδεξιούς εταίρους του για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού και τον

απερχόμενο, έπειτα από δέκα χρόνια, πρωθυπουργό Γκόραν Πέρσον να επιδίδει

απογοητευμένος την παραίτησή του στον πρόεδρο του σουηδικού Κοινοβουλίου. Ο

απερχόμενος κυβερνητικός συνασπισμός Σοσιαλδημοκρατών, Αριστεράς και Πρασίνων

εξασφάλισε στις εκλογές της Κυριακής το 46,2% των ψήφων ενώ ο

αντιπολιτευόμενος κεντροδεξιός συνασπισμός απέσπασε το 48,1% και τις 178 από

τις 349 έδρες του Κοινοβουλίου, δηλαδή την απόλυτη πλειοψηφία.

Για τον Ράινφελντ, η νίκη ήταν διπλή. Υπό την ηγεσία του, οι Μετριοπαθείς

αύξησαν το εκλογικό ποσοστό τους από 15% το 2002 σε 26,1%. Διπλή όμως ήταν και

η ήττα για τον Πέρσον. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, που κυβέρνησε τη Σουηδία τα

65 από τα 74 τελευταία χρόνια, έφερε το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα από το

1914 και γίνεται η πρώτη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση μετά τον Β’ Παγκόσμιο

Πόλεμο που πέφτει σε περίοδο ισχυρής οικονομικής ανάπτυξης (5%) για το δεύτερο

τρίμηνο του 2006.

«Είναι φυσικά μια απογοήτευση», δήλωσε ο Πέρσον, ο οποίος σκοπεύει να

παραιτηθεί – όπως ανακοίνωσε – και από ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών. «Και δεν

νομίζω πως είναι δίκαιο, διότι αφήνω μια χώρα που τη ζηλεύουν όλες οι άλλες

κυβερνήσεις στην Ευρώπη». Πολλοί, εντούτοις, επιρρίπτουν την ευθύνη για την

ήττα προσωπικά στον απερχόμενο πρωθυπουργό. «Η μηχανή των εκλογικών νικών

ηττήθηκε από την ίδια της την αλαζονεία», σχολίασε χαρακτηριστικά η

«Independent». Για τη γαλλική «Monde», πάντως, η ήττα του Γκόραν Πέρσον έχει

πολύ βαθύτερα αίτια: «Αποδεικνύει ότι, παρά την αδιαμφισβήτητη επιτυχία της, η

στρατηγική των γενναιόδωρων κοινωνικών επιδομάτων αποθαρρύνει συχνά τους

πολίτες από την εργασία. Είναι ένα εγγενές μειονέκτημα του ισχυρού κράτους

πρόνοιας, που η σουηδική Αριστερά καθυστέρησε προφανώς υπερβολικά να

διορθώσει. Είναι επίσης ένα μάθημα για την ευρωπαϊκή Αριστερά εν γένει».

Η σουηδική Κεντροδεξιά πρέπει να παρουσιάσει τη νέα της κυβέρνηση στο

Κοινοβούλιο έως τις 6 Οκτωβρίου. Ο 41χρονος Ράινφελντ υπόσχεται να βελτιώσει,

απλώς, το σουηδικό μοντέλο – έναν συνδυασμό γενναιόδωρου κοινωνικού κράτους

και υψηλής φορολογίας – μεταφράζοντας την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη σε

περισσότερες θέσεις εργασίας. «Δεν μπορεί να ρισκάρει μεγάλες αλλαγές, όχι εάν

θέλει περισσότερες από μία θητεία», επεσήμαινε χθες, εκφράζοντας την

πλειονότητα των πολιτικών αναλυτών, ο Φόλκε Γιόχανσον.

Το πρόγραμμα των νικητών

* ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΦΟΡΩΝ: Η κεντροδεξιά συμμαχία θέλει να μειώσει τον φόρο

εισοδήματος κατά 37 δισεκατομμύρια σουηδικές κορόνες (5,1 δισ. δολάρια) έως το

2007 και κατά οκτώ δισ. ακόμα έως το 2008 μέσω φορολογικών εκπτώσεων για τους

εργαζομένους και δη τους χαμηλόμισθους. Θέλει επίσης να καταργήσει έναν φόρο

ακίνητης περιουσίας και τον φόρο μεγάλης περιουσίας (1,5% για ποσά μεγαλύτερα

του 1,5 εκατομμυρίου).

* ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΕΠΙΔΟΜΑΤΩΝ: Η κεντροδεξιά συμμαχία λέει πως μπορεί να

εξοικονομήσει 3,6 δισεκατομμύρια κορόνες μειώνοντας τα επιδόματα των χρόνια

ανέργων, ώστε να αποκτήσουν περισσότερα κίνητρα να αναζητήσουν νέα εργασία.

* ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ: Η κεντροδεξιά συμμαχία θέλει να καταργήσει τις

εργοδοτικές εισφορές για τις επιχειρήσεις του τομέα παροχής υπηρεσιών,

συμπεριλαμβανομένων των γκαράζ, των μπαρ, των εστιατορίων και των κομμωτηρίων.

Θέλει επίσης να περιορίσει την ευθύνη του εργοδότη όσον αφορά τη χρηματοδότηση

της αναρρωτικής άδειας.

* ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ: Η κεντροδεξιά συμμαχία σχεδιάζει να πουλήσει τα

εναπομείναντα κρατικά μερίδια σε εισηγμένες επιχειρήσεις, ώστε να συγκεντρώσει

εντός της επόμενης τετραετίας 200 δισεκατομμύρια κορόνες. Τα κεφάλαια αυτά θα

χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους.

* ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ: Ο Φρέντρικ Ράινφελντ θέλει να αποκτήσει η Σουηδία

ενεργότερο ρόλο στο πλαίσιο της Ε.Ε., απορρίπτει όμως την ιδέα διεξαγωγής νέου

δημοψηφίσματος για την υιοθέτηση του ευρώ την επόμενη τετραετία. Τάσσεται

επίσης υπέρ της ένταξης στο ΝΑΤΟ, με προϋπόθεση τη διακομματική συναίνεση.