H ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ αγορά πετρελαίου περνά δύσκολες στιγμές, αλλά η εκτίναξη

των τιμών στα ύψη έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας κλασικής «φούσκας».

H αυξημένη κατανάλωση βενζίνης λόγω της περιόδου των καλοκαιρινών διακοπών δεν

αποτελεί μόνο αμερικανικό «φαινόμενο». Πράγματι η μεγάλη κίνηση των ταξιδιωτών

στις ΗΠΑ αρχίζει στα τέλη Μαΐου και ολοκληρώνεται στις αρχές Αυγούστου. Όμως

κάτι αντίστοιχο παρατηρείται και στην Ευρώπη, όπου οι αυτοκινητόδρομοι είναι

γεμάτοι παρά την εκτίναξη της τιμής της αμόλυβδης σε επίπεδα – ρεκόρ.

H σημασία του «φαινομένου» έγκειται στο ότι δημιουργεί τεράστιες ανάγκες για

πετρέλαιο, καθώς οδηγεί τα διυλιστήρια στα όρια της παραγωγής τους. Όλα

φαίνεται να έχουν συνωμοτήσει για να οδηγηθούν οι τιμές σε υψηλότερα επίπεδα:

αυξάνεται η κατανάλωση βενζίνης λόγω της θερινής περιόδου. Μεγαλώνει η ζήτηση

για πετρέλαιο θέρμανσης την περίοδο του χειμώνα, επειδή κάνει κρύο. Και την

ίδια στιγμή η ανάπτυξη της οικονομίας σε χώρες όπως η Κίνα (όπου το ΑΕΠ

αυξάνεται με ετήσιους ρυθμούς 9,5%) αποτελεί έναν ακόμη λόγο που προκαλεί

αύξηση στη ζήτηση πετρελαίου. Τι αναμένεται να γίνει πλέον στη συνέχεια

(ιδιαίτερα εάν αναλογισθούμε ότι οι τιμές στις διεθνείς αγορές έχουν ξεπεράσει

κάθε πρόβλεψη, καθώς έχουν αυξηθεί κατά 50% από τις αρχές του έτους φτάνοντας

έως τα 67 δολάρια το βαρέλι);

Μπορεί η αγορά των παραγώγων όπου καθορίζονται οι διεθνείς τιμές του «μαύρου

χρυσού» να δείχνει ότι οι τιμές θα υποχωρήσουν σταδιακά, αλλά πολλοί «παίκτες»

τής αγοράς δεν είναι καθόλου σίγουροι ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Με βάση

εκτιμήσεις της αγοράς μάλιστα, υπάρχει μία πιθανότητα στις είκοσι οι τιμές να

φτάσουν ακόμη και τα 100 δολάρια το βαρέλι μέσα σε έναν χρόνο.

Προσωπικά, δεν είμαι καθόλου σίγουρος γι’ αυτό. Μπορεί η αγορά να περνά

«τρικυμία», αλλά η κατακόρυφη άνοδος στις τιμές έχει όλα τα χαρακτηριστικά

μιας κλασικής «φούσκας». Όπως εκτιμά η Διεθνής Επιτροπή Ενέργειας, «τα

στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι ο φόβος του αγνώστου και η επιθυμία πολλών να

προχωρήσουν σε αγορές συμβολαίων προκαταβολικά, είναι οι παράγοντες που

βρίσκονται πίσω από την αύξηση στις τιμές. Καθώς θα αυξάνονται τα αποθέματα,

δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει κίνδυνος οι τιμές να ακολουθήσουν πτωτική

πορεία». Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως οι τιμές θα «καταρρεύσουν». Σημαίνει ότι

πιθανότατα θα αρχίσουν να «προσγειώνονται» σταδιακά – γεγονός που ίσως

σημαίνει πως θα φτάσουν στα 40 δολάρια το βαρέλι, όταν θα μειωθούν οι

γεωπολιτικές αναταραχές.

(c) «The Times», 2005

Επιμέλεια: Γιώργος Κανελλόπουλος