Οικολόγοι, κυνηγοί στα πυρά της στατιστικής

Την «αιώνια» κόντρα μεταξύ κυνηγών και οικολόγων πυροδοτεί τώρα και η…

στατιστική. Το πρόγραμμα «Άρτεμις», το οποίο αξιοποιεί από το 1994 η

Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδας για να καταγράφει τους πληθυσμούς των

θηραμάτων, δίνει νέα επιχειρήματα στη διαμάχη. Οι μεν κυνηγοί δηλώνουν

υπερήφανοι για τα στοιχεία που συγκεντρώνουν και παρουσιάζουν σε διεθνή

συνέδρια, οι δε οικολόγοι απαντούν με τη λέξη «προχειρότητες»…

Κι όμως… Η πρακτική της τήρησης στατιστικών στοιχείων για τα θηράματα που

βλέπουν και καρπώνονται οι κυνηγοί σε κάθε τους εξόρμηση αποτελεί κοινό τόπο

σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Όπως εξηγεί ο κ. Θεοφάνης Καραμπατζάκης,

δασολόγος – περιβαλλοντολόγος και μέλος της επιστημονικής ομάδας του

προγράμματος «Άρτεμις», «η ιδέα ξεκίνησε απο τη Μ. Βρετανία το 1880. Κι από το

1937 άρχισε να καταγράφεται, με τη μέθοδο των ερωτηματολογίων, η κυνηγετική

κάρπωση στις ΗΠΑ και τον Καναδά».

Στην Ελλάδα, την πρωτοβουλία πήρε, εν έτει 1993, η Κυνηγετική Συνομοσπονδία.

«Ήταν όταν έγινε η πρώτη προσφυγή οικολογικών οργανώσεων στο ΣτΕ σχετικά με

την κυνηγετική περίοδο. Κι επειδή το κράτος ούτε είχε, ούτε έχει στοιχεία

σχετικά με τα θηράματα στην Ελλάδα, ανέλαβε να τα συγκεντρώσει η

Συνομοσπονδία».

Τη χρηματοδότηση του προγράμματος ανέλαβε αρχικά η Πανελλήνια Ένωση Βιοτεχνών

και Επαγγελματιών Κυνηγετικών Ειδών (ΕΒΕΚΕ), η οποία παραμένει σήμερα βασικός

χορηγός του. Όπως αναφέρει ο κ. Περικλής Μπίρτσας, δασολόγος- θηραματολόγος

από την Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας – Θράκης, η συλλογή των στοιχείων

γίνεται με ερωτηματολόγια τα οποία συμπληρώνει ένα δείγμα κυνηγών, έπειτα από

κάθε εξόρμησή τους. «Σημειώνει δηλαδή ότι είδα τόσα είδη, χτύπησα τόσα. Και η

επεξεργασία των στοιχείων από την επιστημονική ομάδα καταλήγει σε ποσοστά για

την κάθε έξοδο αλλά και την κάθε κυνηγετική περίοδο και περιγράφει πώς

αυξομειώνονται οι πληθυσμοί των 30 ειδών για τα οποία επιτρέπεται το κυνήγι

(από το σύνολο των 423 ειδών πουλιών και 116 ειδών θηλαστικών)».

Ο κ. Κώστας Παπακωνσταντίνου από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία,

επισημαίνει, ωστόσο πως «τα δεδομένα που συχνά παρουσιάζονται από το πρόγραμμα

“Άρτεμις” εμφανίζουν εσφαλμένη εικόνα.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της πέρδικας, για την οποία τα στατιστικά

στοιχεία του προγράμματος καταλήγουν στο συμπέρασμα πως “ζει και βασιλεύει”,

ενώ η πραγματικότητα δείχνει πως η πετροπέρδικα έχει εξαφανιστεί τελείως από

τα Κύθηρα και την Κέρκυρα, όπως επίσης και από πολλά μέρη της Πελοποννήσου.

Επιπλέον, ο ίδιος ο αριθμός των περδικοκυνηγών έχει μειωθεί, καθώς πλέον δεν

υπάρχουν θηράματα για να κυνηγήσουν».

Ο ίδιος επισημαίνει πως «τα στοιχεία του “Άρτεμις” μπορεί να προσφέρουν

ορισμένες ενδείξεις, δεν περιγράφουν όμως την πραγματική εικόνα και τις

διακυμάνσεις στον πληθυσμό των ειδών. Εν πολλοίς, συμπεράσματα συνολικά και

γενικευμένα είναι αστήρικτα».

Η απάντηση έρχεται απο την επιστημονική ομάδα του «Άρτεμις» (στην οποία, εκτός

απο τον κ. Καραμπατζάκη συμμετέχουν οι κ.κ. Χρήστος Θωμαΐδης,

θηραματολόγος-ορνιθολόγος, Γιώργος Λογοθέτης, δασολόγος-περιβαλλοντολόγος,

Γεθσημανή Χριστοφορίδου, επίσης δασολόγος-περιβαλλοντολόγος): «Τα στοιχεία που

συγκεντρώνουμε αφορούν μόνο τα είδη για τα οποία επιτρέπεται το κυνήγι και

μόνο για την εποχή όπου επιτρέπεται. Πρόκειται καθαρά για καταγραφή της

κυνηγετικής κάρπωσης. Η τράπεζα δεδομένων ενημερώνεται διαρκώς με τα στοιχεία

που δίνουν οι κυνηγοί και, με βάση αυτά, γίνονται αναγωγές στο σύνολο και

καταλήγουμε σε ορισμένα συνολικά νούμερα για το πόσα θηράματα θηρεύονται τον

χρόνο, για τους δείκτες αφθονίας».

Τα φουσκώνουν

Μεταξύ των οικολόγων, πάντως, ακούγεται συχνά ότι «έχει πέσει σύρμα» στους

κυνηγούς να φουσκώνουν τα στοιχεία που συμπληρώνουν στα ερωτηματολόγια και η

απέναντι πλευρά απαντά πως «αυτά είναι γελοιότητες. Τα ερωτηματολόγια είναι

επώνυμα και η ακρίβειά τους ελέγχεται». Αυτή η συζήτηση, βέβαια, δεν γίνεται

επίσημα. Επίσημα ακούγεται από την πλευρά των οικολόγων πως «ευχαρίστως να

συζητήσουμε με βάση επιστημονικά δεδομένα, αρκεί να είναι ακριβή» και από την

πλευρά των κυνηγών ότι «όποιος θέλει να μελετήσει συνολικά και σε όλη τη

διάρκεια του χρόνου τους πληθυσμούς των διαφόρων ειδών ζώων και πουλιών, είναι

ελεύθερος να το κάνει».

Η βιογραφία της ελιάς

Μια γυναίκα πληθωρική, δυνατή όσο και απόλυτη ορισμένες φορές στις απόψεις

της, που ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη για να ζήσει στη Λέσβο, κοντά στον

σύζυγό της και σ’ έναν κύκλο αγαπημένων φίλων από τον χώρο των γραμμάτων και

των τεχνών, ξεκίνησε να γράφει ένα… παραμύθι. Ή, καλύτερα, μια βιογραφία ­τη

βιογραφία ενός δέντρου: της ελιάς.

Η Τατιάνα Σταύρου πέθανε το 1990 στην Αθήνα κι άφησε την ιστορία της (“μια

ασυνήθιστη μυθιστορία”, την οποία ξεκίνησε να γράφει γύρω στο 1930)

σκορπισμένη σε αποσπασματικές δημοσιεύσεις, ανέκδοτες σελίδες, αρχειοθετημένες

σημειώσεις και σε μνήμες από τις δικές της προσωπικές αφηγήσεις.

Η Γεωργία Τσάκωνα ανέλαβε να συγκεντρώσει όλο το υλικό και να επιμεληθεί την

­ολοκληρωμένη πια­ έκδοση που έχει τίτλο “Ελιά: η βιογραφία ενός δέντρου”, η

οποία κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις “Ηλίβατον”. Το βιβλίο περιγράφει μια

ιστορία που ξεκινά από την αρχαιότητα και αναδεικνύει τον ρόλο που έπαιξαν η

ελιά, το λάδι και ο καρπός της στη ζωή των Ελλήνων. Ανθολογεί έργα 69 Ελλήνων

συγγραφέων, δημοτικά τραγούδια και παροιμίες, ενώ περιλαμβάνει συνολικά 174

αποσπάσματα από 120 έργα (αρχαίες τραγωδίες, διηγήματα, ποιήματα, ταξιδιωτικές

αφηγήσεις, γεωπονικές μελέτες κ.λπ.).

Υπάρχουν ιοί που κάνουν… θαύματα

Ιοί που σκοτώνουν τους μεταξοσκώληκες μπορεί να αποδειχθούν σωτήριοι για τους

ανθρώπους! Αμερικανοί ερευνητές αλλά και Έλληνες συνάδελφοί τους από το

Ινστιτούτο Βιολογίας του «Δημοκρίτου» κάνουν ήδη πειράματα, φιλοδοξώντας στο

μέλλον να χρησιμοποιήσουν τους καταστροφικούς για τα έντομα ιούς, στην

αντιμετώπιση γενετικών ή επίκτητων ανθρώπινων ασθενειών.

Είναι συγκεκριμένοι ιοί και υπάρχουν μόνο στα λεπιδόπτερα έντομα, όπως είναι

οι μεταξοσκώληκες. Όπως εξηγεί ο διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογίας στο

ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» κ. Κώστας Ιατρού, «ονομάζονται “πυρηνικοί πολυεδρικοί ιοί

εντόμων” και έχουν εξειδικευμένη δράση. Στα έντομα μπορούν να προσβάλλουν, να

καταστρέφουν και να σκοτώνουν υγιή κύτταρα, είναι όμως ­όπως όλα δείχνουν

μέχρι στιγμής­ τελείως ακίνδυνοι για τα ανθρώπινα κύτταρα». Αυτό που

ενθουσιάζει τους επιστήμονες, σχετικά με τους συγκεκριμένους ιούς, είναι το

γεγονός ότι, ενώ μπορούν να εισέλθουν σε κύτταρα και άλλων οργανισμών κι όχι

μόνο εντόμων, εκεί αδρανοποιούνται. Η καταστροφική τους δράση σταματάει.

Νεκρώνουν.

Ακριβώς γι’ αυτό θεωρούνται ιδανικοί «βοηθοί» στη γονιδιακή θεραπεία. «Είναι

απόλυτα ασφαλή “οχήματα”. Πάνω σε αυτά μπορούμε να μεταφέρουμε γονίδια σε

ανθρώπινα κύτταρα, προκειμένου να διορθώσουμε γενετικές βλάβες», λέει ο κ.

Ιατρού.

Τα πειράματα που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ελλάδα

και σε πολλές ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, δείχνουν πως οι ιοί των λεπιδοπτέρων

μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο στην ιατρική του μέλλοντος, βοηθώντας σημαντικά

τη γονιδιακή θεραπεία.

Τα αποτελέσματα από τις μέχρι σήμερα έρευνες παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο

Διεθνές Συνέδριο Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής των Λεπιδοπτέρων, το οποίο

φέτος πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, στο Κολυμπάρι Χανίων. Μια από τις

παρουσιάσεις που έγιναν εκεί αφορούσε ακριβώς αυτές τις ιδιότητες των

συγκεκριμένων ιών, που αναλαμβάνοντας ρόλο «φορέα γενετικού υλικού» μπορούν να

βοηθήσουν στη θεραπεία γενετικών ή επίκτητων ασθενειών.

Σε περίπτωση, για παράδειγμα, όπου ο ανθρώπινος οργανισμός παράγει μια

ελαττωματική πρωτεΐνη ή δεν παράγει κάποια συγκεκριμένη πρωτεΐνη ή κάποια

συγκεκριμένα ένζυμα, οι ιοί αυτοί θα μπορέσουν να μεταφέρουν στα ανθρώπινα

κύτταρα τα «σωστά» γονίδια ­εκείνα δηλαδή που είναι υπεύθυνα για τη σύνθεση

των συγκεκριμένων ενζύμων ή πρωτεϊνών. Σύμφωνα με τον κ. Ιατρού, θεραπείες

αυτού του είδους γίνονται ήδη, πειραματικά, στην Αμερική.

Για τον Αχελώο, «το πιο σημαντικό μας ποτάμι» θα μιλήσει την ερχόμενη Δευτέρα

ο γνωστός φωτογράφος, φυσιοδίφης και ερευνητής κ. Νίκος Πέτρου, ξεκινώντας το

φετινό πρόγραμμα της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης. Η εκδήλωση θα

γίνει στις 7 μ.μ. στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, Πλάκα) με ελεύθερη είσοδο.

Ένα πολύχρονο αίτημα της Greenpeace εισακούστηκε από τον Διεθνή Ναυτιλιακό

Οργανισμό: Απαγορεύτηκε η χρήση σε πλοία των τοξικών υφαλοχρωμάτων που

περιέχουν την ουσία ΤΒΤ (τριβουτυλο-κασσίτερος) από 1-1-2003, καθώς και η

παραγωγή και εμπορία των ουσιών αυτών. Περυσινή έρευνα της οργάνωσης σε

λιμάνια και παραλίες της Ελλάδας εντόπισε υψηλές συγκεντρώσεις τοξικών.

Το πρόγραμμα “Δικτυωθείτε” του υπουργείου Ανάπτυξης έχει στόχο τη χρήση των

υπηρεσιών του Ίντερνετ από 50.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και την εξοικείωσή

τους με το ηλεκτρονικό επιχειρείν. Την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και

καθοδήγησης στους συμμετέχοντες έχει αναλάβει το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και

Τεχνολογίας με το πρόγραμμα “Εκπαιδευτείτε για να Δικτυωθείτε”. Το

παρουσιάζουν σήμερα ο γενικός γραμματέας Βιομηχανίας κ. Γιάννης Καλογήρου και

ο ειδικός γραμματέας Ανταγωνιστικότητας κ. Νίκος Διακουλάκης, στο υπουργείο

Ανάπτυξης (αίθουσα 425, 1 μ.μ.).

“Έξυπνες κάρτες Visa: Μία νέα εποχή στις τραπεζικές υπηρεσίες” είναι το θέμα

του φόρουμ που διοργανώνει αύριο η Visa Hellas στο ξενοδοχείο “Athens Plaza”

(αίθουσα “Pacific”, 12.00). Την ίδια μέρα, η ηλεκτρονική υπηρεσία ευρέσεως

εργασίας InJobs (http: //www. injobs. gr)

διοργανώνει ημερίδα με θέμα “Ε-recruitment στην Ελλάδα: Οι λύσεις InJobs”, στο

ξενοδοχείο “Holiday Inn”. Στους πρώτους εννιά μήνες λειτουργίας, η εταιρεία

έχει συγκεντρώσει πάνω από 7.700 βιογραφικά και έχει συνεργαστεί με

περισσότερες από 350 εταιρείες.

Μεθαύριο ξεκινά στη Θεσσαλονίκη η 15η μεγάλη διεθνής έκθεση Πληροφορικής

“Infosystem 2001”, στο Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο Hellexpo και θα διαρκέσει

μέχρι την Κυριακή. Δεκάδες εταιρείες θα εκθέσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες

υψηλής τεχνολογίας στη μεγαλύτερη εκδήλωση του χώρου στην Ελλάδα.