Ανεμος αλλαγής στη Βαρκελώνη

Ενας άνεμος αλλαγής πνέει στη Βαρκελώνη. Και δεν έχει καμία σχέση με το κύμα υπέρ της ανεξαρτησίας που συγκλονίζει την πόλη εδώ και τρία χρόνια. Ο πρόεδρος της καταλανικής κυβέρνησης Αρτούρ Μας ανήγγειλε πράγματι προχθές τη διεξαγωγή πρόωρων περιφερειακών εκλογών στις 27 Σεπτεμβρίου. Δεξιοί εθνικιστές και αριστεροί θιασώτες της ανεξαρτησίας έχουν αποφασίσει επί του παρόντος να συγκροτήσουν κοινό μέτωπο με ένα μόνο πρόγραμμα: να προκηρύξουν την ανεξαρτησία μέσα σε εννέα μήνες από τις εκλογές εφόσον η λίστα τους εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία. Αλλά η καταλανική πρωτεύουσα αγνοεί την εδαφική συζήτηση. Και αυτό από μόνο του συνιστά μια καινοτομία.

Η οργάνωση πολιτών Βαρκελώνη Συλλογικά που κέρδισε τον δήμο τον Μάιο, έχοντας τη στήριξη του Podemos, έχει επανεστιάσει τη συζήτηση στα κοινωνικά ζητήματα, το τουριστικό μοντέλο, τη φτώχεια και τη στέγαση. Στην Πλατεία Σαν Ζάουμε, η νέα δήμαρχος της Βαρκελώνης Αντα Κολάου είναι το σύμβολο αυτής της αλλαγής. Η πρώην εκπρόσωπος της Πλατφόρμας Θυμάτων των Στεγαστικών Δανείων (PAH) έχει αντικαταστήσει τα φθαρμένα τζιν με ταγέρ, το μεγάφωνο με το μικρόφωνο της αίθουσας του Δημοτικού Συμβουλίου, τις διαδηλώσεις μπροστά στις τράπεζες με τετ α τετ συναντήσεις με την εργοδοσία. Μέσα σε 40 ημέρες, και σε πείσμα κάποιων αψιμαχιών, κατάφερε να γοητεύσει τους συνομιλητές της. «Δεν είδα διάθεση ρήξης» αναγνωρίζει ο πρόεδρος μιας σημαντικής καταλανικής ένωσης εργοδοτών. «Είναι ένας ευχάριστος άνθρωπος που ξέρει πώς να κάνει διάλογο και να ακούει και που, δεδομένης της ιδεολογίας του, δείχνει ορθολογικός».

Η Κολάου αύξησε τα κονδύλια για τα παιδιά που κινδυνεύουν από τη φτώχεια –«ένα στα τέσσερα παιδιά της Βαρκελώνης» υπενθυμίζει. Κάλεσε τους προέδρους των μεγαλύτερων τραπεζών προκειμένου να τους ζητήσει να θέσουν στη διάθεση της πόλης τις κενές κατοικίες τους πουλώντας τες σε καλή τιμή ή παραχωρώντας τες προσωρινά σε αντάλλαγμα για την αποκατάστασή τους. «Προτεραιότητά μας είναι να αυξήσουμε τον αριθμό των εργατικών κατοικιών» εξηγεί στη «Μοντ». «Εχουμε όλη την καλή διάθεση να κάνουμε διάλογο. Αν όμως δεν υπάρξει πρόοδος, οι τράπεζες θα υποστούν κυρώσεις για τις κενές κατοικίες που κατέχουν».

Πιο πρόσφατα, ζήτησε να απομακρυνθεί η προτομή του πρώην βασιλιά Χουάν Κάρλος από την αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου καθώς «οι συνεδριάσεις δεν έχουν λόγο να πραγματοποιούνται υπό την εικόνα ενός μονάρχη που δεν είναι πλέον εν ενεργεία και που ξεκίνησε τη βασιλεία του επί δικτατορίας» διακήρυξε, προκαλώντας την οργή του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος.

Πόλεμος για τον τουρισμό. Ενα άλλο μέτρο της όμως είναι εκείνο που πυροδότησε τα περισσότερα σχόλια στον Τύπο: η απόφαση να παγώσει το άνοιγμα νέων ξενοδοχείων για έναν χρόνο, όσο να ολοκληρωθεί μια ακτινογραφία του τουριστικού τομέα της Βαρκελώνης. Ηταν αρκετή ώστε να εκραγεί η αντιπολίτευση, που φοβάται μήπως απομακρύνει η πόλη τους επενδυτές.

«Ο τουρισμός εκπροσωπεί το 14% του ΑΕΠ της Βαρκελώνης, είναι όμως εκτός ελέγχου» εκτιμά η Αντα Κολάου. «Αυξήθηκε κατά 18% μέσα σε τέσσερα χρόνια. Θυμίζει τη φούσκα των ακινήτων. Πρέπει να διδαχθούμε από τα λάθη μας». Στους δρόμους της Βαρκελώνης, οι κάτοικοι μοιάζουν να της δίνουν δίκιο. «Η πόλη έχει αρχίσει να μετασχηματίζεται σε Ντίσνεϊλαντ» λέει η Νέους Μαρόνας, μια αρχιτέκτονας που εργάζεται ως σερβιτόρα σε ένα μπαρ της συνοικίας Σιουτάτ-Βέγια. «Είναι καιρός να θέσουμε τη Βαρκελώνη στην υπηρεσία των κατοίκων της» προσυπογράφει ο Αντόνιο Κάνο, δημοτικός κηπουρός και κάτοικος της λαϊκής συνοικίας της Μπαρτσελονέτα, ο οποίος συμμετείχε πέρυσι στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για την ενοικίαση παράνομων τουριστικών διαμερισμάτων σε «θορυβώδεις, μεθυσμένους και βρώμικους νεαρούς». «Εχει επέλθει τουριστικός κορεσμός του Κέντρου» συμφωνεί ο Ελόι Μαρτί, ιδιοκτήτης του Bar del Pi, ενός ιστορικού μπαρ της γοτθικής συνοικίας κοντά στη βασιλική της Σάντα Μαρία ντελ Πι, γύρω από την οποία συναγωνίζονται σήμερα έντεκα μπαρ. «Το φαρμακείο, το παιχνιδάδικο και η αντικερί αντικαταστάθηκαν από μπαρ» λέει. «Ο τουρισμός δεν πρέπει να αλλοιώνει τον χαρακτήρα των συνοικιών». Προκειμένου να επαναπροσδιορίσει το τουριστικό μοντέλο της Βαρκελώνης, η δήμαρχος ψήφισε υπέρ της δημιουργίας ενός συμμετοχικού οργάνου, στο οποίο θα εκπροσωπούνται και τα πολιτικά κόμματα, και οι επαγγελματίες του τομέα, και τα συνδικάτα, και οι κάτοικοι. Διότι, όταν της μιλούν για ανεξαρτησία, η Αντα Κολάου απαντά «λαϊκή κυριαρχία», συνώνυμο για την ίδια της «πραγματικής και ριζοσπαστικής δημοκρατίας».