ΑΙΧΜΕΣΚοινοτική οδηγία που εκδόθηκε τον Απρίλιο 2004, η οποία έπρεπε να έχει ενσωματωθεί στο εθνικό μας δίκαιο έως τα τέλη Ιουνίου 2005, υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να θεσπίσουν μηχανισμό αποζημίωσης θυμάτωνΕλλήνων ή άλλων Ευρωπαίων πολιτών – αν δεν μπορούν να εξασφαλίσουν από τον δράστη τις οικονομικές απαιτήσεις τους. Παρά το γεγονός ότι η ημερομηνία λήξης της προθεσμίας εναρμόνισης της νομοθεσίας μας με την οδηγία έχει παρέλθει προ πολλού, η Ελλάδα και η Ιταλία εξακολουθούν να αποτελούν την εξαίρεση στην αντιμετώπιση του ζητήματος.

Ανυπολόγιστα τα ποσά που θα υποχρεωθεί να καταβάλει η χώρα μας Σκόπιμη καθυστέρηση. Η σκόπιμη, προφανώς, καθυστέρηση οφείλεται στις συνέπειες που θα επιφέρει στον κρατικό προϋπολογισμό μια τέτοια ρύθμιση, καθώς τα ποσά που θα υποχρεωθεί να καταβάλει η χώρα μας σε ανάλογες περιπτώσεις είναι ανυπολόγιστα. Ωστόσο, ακόμη και τώρα που δεν έχει ενσωματωθεί η οδηγία στην ελληνική νομοθεσία, τα θύματα εγκληματικών ενεργειών (ανθρωποκτονιών, σωματικών βλαβών, ληστειών, βιασμών κ.λπ.) έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν αποζημίωση μέσω των Διοικητικών Δικαστηρίων, με την επίκληση της οδηγίας και μόνο, εφόσον βεβαίως πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει. Άλλωστε, η Ελλάδα ήταν μεταξύ των χωρών που είχαν υπογράψει από το 1983 συναφή σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης και για τον λόγο αυτό έχει επιπρόσθετη υποχρέωση να σεβαστεί τους όρους.

Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη τη Βρετανία το 1964, έχουν θεσπίσει από ετών τον θεσμό της κρατικής αποζημίωσης για τα θύματα εγκληματικών ενεργειών, για να αμβλυνθούν οι συνέπειες που επέφερε η αύξηση της εγκληματικότητας. Ανάλογος πάντως είναι και ο στόχος της κοινοτικής οδηγίας. Η υποχρέωση των κρατών να αποζημιώνουν τα θύματα όταν δεν έχουν άλλο τρόπο να καλύψουν τη βλάβη που υπέστησαν, ισοδυναμεί πρωτίστως με… τιμωρία της Πολιτείας για την ανικανότητά της να πατάξει την εγκληματικότητα, ενώ παράλληλα σηματοδοτεί την αλληλεγγύη του κοινωνικού συνόλου προς ένα μέλος του που βρέθηκε άδικα στη θέση του θύματος.

Όχι δικαστικώς. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της Οδηγίας τα θύματα εγκληματικών ενεργειών πρέπει να αποζημιώνονται άμεσα, με απόφαση ειδικής επιτροπής η οποία χειρίζεται αυτές τις υποθέσεις και όχι διά της χρονοβόρου δικαστικής οδού. Τα ποσά κυμαίνονται από χώρα σε χώρα ανάλογα με τις διατάξεις που έχουν θεσπίσει, αλλά- όπως αναφέρει η οδηγία- «τα θύματα εγκληματικών πράξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δικαιούνται εύλογης και προσήκουσας αποζημίωσης για τη ζημία την οποία υπέστησαν, ανεξάρτητα από το κράτος-μέλος στο οποίο τελέστηκε η αξιόποινη πράξη». Από το υπουργείο Δικαιοσύνης ακόμη δεν έχει ανακοινωθεί κάτι σχετικό.