«Των ακριτών και των αντρειωμένων». Κι όμως, είναι ο τίτλος του νέου δίσκου που θα κυκλοφορήσει σε λίγες ημέρες με τη φωνή της Δόμνας Σαμίου. Το υλικό είχε ηχογραφηθεί αλλά δεν πρόλαβε να εκδοθεί εξαιτίας του θανάτου της το 2012. Και δεν είναι το μοναδικό που είναι φυλαγμένο στο αρχείο που διαχειρίζεται ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου. Αυτό επιβεβαιώνει το δραστήριο μέλος του, μαθητής της και πάνω από 20 χρόνια στενός συνεργάτης της Σωκράτης Σινόπουλος. Αφορμή για την κουβέντα ήταν οι επικείμενες συναυλίες στις 21 και 22 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής με τίτλο «Απάνω στις τριανταφυλλιάς τα φύλλα…». Ο μουσικός εξηγεί ότι προέκυψε φυσιολογικά, καθώς πρόκειται για το αγαπημένο τραγούδι της Δόμνας Σαμίου, το οποίο είχε μάθει από τη μητέρα της, και εκείνο που ηχογράφησε πρώτο. «Εμείς το χρησιμοποιούμε και συμβολικά, επειδή η τριανταφυλλιά είναι η ίδια και εμείς τα φύλλα που τρεφόμαστε από αυτή» συμπληρώνει.

Ο Σωκράτης Σινόπουλος μέσα από βαθιά μελέτη επιχειρεί να δώσει τις συντεταγμένες των νέων τάσεων στην παραδοσιακή μουσική. Και σε αυτό το πλαίσιο μπορεί να ενταχθούν οι δύο αυτές συναυλίες, καθώς «στην πορεία συνειδητοποίησα ότι είναι σαν συνέχεια του οράματος που είχε η Δόμνα για τη μουσική». Η προσέγγισή της, επιμένει ο Σινόπουλος, στο είδος που υπηρετούσε με όρους ακριβείς και κρυστάλλινα συναισθήματα, δεν προέκυπτε από ένα στείρο δρόμο που απλώς έδειχνε την αναβίωση του παρελθόντος. Πήγαινε κοντά στην παραδοσιακή μουσική, ήταν κυρίως μια αφορμή για να συντελεστεί μια υπέρβαση. «Αυτό αναζητάμε όλοι οι άνθρωποι μέσα από την τέχνη. Και ως δημιουργοί και ως θεατές ή ακροατές. Είτε ως πομποί είτε ως δέκτες». Αρα τα είδη –σε όλες τις μορφές της τέχνης –μπορούν να λειτουργήσουν ως ερέθισμα για να εισχωρήσουμε στο σύμπαν της τέχνης; «Ακριβώς. Είθισται όταν ακούμε τον όρο «παραδοσιακή μουσική» να συνδέουμε τις συζητήσεις και τις σκέψεις μας σε σχέση με το παρελθόν και μάλιστα κάνοντας μεγάλα άλματα» εξηγεί ο δεξιοτέχνης της πολίτικης λύρας.

ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. «Ο τρόπος που προσέγγιζε τη μουσική η Δόμνα Σαμίου είχε μια ροκιά και μια μαγκιά» συμπληρώνει. «Και μάλιστα σε μια εποχή που οι συζητήσεις για την αυθεντικότητα ήταν πολύ έντονες και υπήρχε μεγάλη πίεση σε όποιον επιχειρούσε να ξεφύγει από το τυποποιημένο. Η ίδια μέσα σε εκείνους τους καιρούς έδειχνε ότι εκτιμούσε ό,τι ήταν ειλικρινές και όμορφο. Το αποδεικνύει αυτό η αλλαγή στον ήχο της. Ενώ μέχρι τα 40 της χρόνια έπαιζε ας το πούμε με ενορχηστρώσεις αυθεντικές –εντός πολλών εισαγωγικών -, τα τελευταία χρόνια της ζωής της –τότε που τη γνώρισα κι εγώ –δούλευε με μουσικούς από όλο τον κόσμο. Πειραματιζόταν με τους ήχους όταν άκουγε κάτι ενδιαφέρον. Και ήταν εκεί για να το εκτιμήσει και όχι για να το κρίνει. Πρώτα την ενδιέφερε αν ήταν ωραίο ή όχι και μετά αν ήταν στο πλαίσιο της μουσικής που κάναμε».

Και η νέα γενιά πώς συνδέεται με τις συναυλίες; «Η νέα γενιά βρίσκει αυτό που κρύβει ένα τραγούδι παραδοσιακό: ένα ήθος, μια λεβεντιά, μια αξιοπρέπεια » έλεγε η «δασκάλα» όπως της αποκαλούσαν οι μαθητές της. Το έργο της, λοιπόν, βρίσκει σήμερα απήχηση σε όσους γοητεύονται από την παραδοσιακή μουσική όπως τα συγκροτήματα Aes Cyprium Ensemble, Αμυγδαλοτσακίσματα, Αντάμαν, Καρσί, Müzikal Ifade, Ξέφραγο Αμπέλι, Reggetiko Project, Reverse Mode Παιδική – Νεανική Χορωδία Ωδείου Αμφισσας, τα οποία συμμετέχουν στις παραστάσεις δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να ακούσει τσαμπούνες από την Ικαρία, λύρες από τη Δράμα, λαούτα της Κύπρου. «Σήμερα βρισκόμαστε σε μια πολύ καλή συγκυρία, η οποία καταδεικνύει και την ουσία των πραγμάτων» λέει ο Σωκράτης Σινόπουλος. Ποια είναι αυτή; «Να βλέπουμε τι νόημα έχει η όποια μουσική του παρελθόντος στο σήμερα και αν έχουν λόγο να εκφραστούν οι νέοι άνθρωποι. Η απάντηση υπάρχει, αρκεί να θελήσει κανείς να παρακολουθήσει πώς πλησιάζουν και πόσο αφοσιώνονται σε αυτό. Η φρέσκια ματιά τους, η αισθητική τους αλλά και η παιδεία που παίρνουν –υπάρχουν σχολεία και τμήματα στο πανεπιστήμιο πια όπου μπορούν να διδαχθούν –είναι η καλύτερη απάντηση. Και η πιο ελπιδοφόρα».