Φημίζονται για το γαλάζιο χρώμα τους και όμως ποζάρουν στα χρώματα του μαύρου, του άσπρου και της σέπιας. Για τα κύματά τους έχουν γραφτεί αμέτρητοι στίχοι, εκείνες όμως εμφανίζονται γαλήνιες και ήσυχες, λες και είναι καθρέφτης. Αλλοτε μόνες τους με μοναδική συντροφιά τον ήλιο, άλλοτε παρέα με όλους όσοι τις αγάπησαν –με εκείνους που λάτρεψαν την ταξιδιάρα τους διάθεση, έφαγαν ψωμί από τον βυθό τους ή απλώς έπαιξαν με τα νερά τους –αιχμαλωτίστηκαν σε εκατοντάδες φωτογραφικά καρέ.

Και τώρα για πρώτη φορά εμφανίζονται όλες μαζί σε μια μοναδική έκθεση. Είναι οι «Ελληνικές Θάλασσες», η έκθεση που ετοιμάζει το Μουσείο Μπενάκη (με τη στήριξη των «ΝΕΩΝ»), που παρουσιάζουν τα πολλά τους πρόσωπα μέσα από ένα παζλ 300 και πλέον φωτογραφιών προσφέροντας όχι μόνο ένα ταξίδι στα τοπία που πρωταγωνιστούν από τον 19ο αιώνα έως τις ημέρες μας, αλλά και στην ιστορία της φωτογραφίας.

Λιμάνια και νησιά, στιγμιότυπα από τη ζωή ναυτικών και ψαράδων, θαλασσογραφίες και παράκτιες περιοχές από την Αλεξανδρούπολη έως την Κρήτη, ιδωμένα μέσα από τα μάτια σπουδαίων φωτογράφων κάθε εποχής –όπως ο Φρεντ Μπουασονά, η Nelly’s, ο Αντώνης Οικονομίδης, ο Δημήτρης Χαρισιάδης, η Βούλα Παπαϊωάννου, ο Σπύρος Μελετζής, ο Μανώλης Μπαμπούσης –πρωταγωνιστούν στην ιδιαίτερη αυτή έκθεση με υλικό που προέρχεται τόσο από το φωτογραφικό αρχείο του Μουσείου Μπενάκη όσο και από άλλα αρχεία της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Ποιες είναι όμως οι διαφορές που μπορεί κάποιος να διακρίνει στην εικόνα της θάλασσας μέσα σε ενάμιση αιώνα;

«Παρακολουθώντας την πορεία της έκθεσης, μπορεί κάποιος να διακρίνει όχι μόνο την ιστορική εξέλιξη του μέσου, δηλαδή της φωτογραφίας, αλλά και τις αλλαγές στην αισθητική και στη θεματογραφία», εξηγεί στα «ΝΕΑ» η επιμελήτρια του φωτογραφικού αρχείου του Μουσείου Μπενάκη Αλίκη Τσίργιαλου, η οποία έχει τον γενικό συντονισμό της έκθεσης με συνεπιμελητές την επιμελήτρια του ίδιου αρχείου Φανή Κωνσταντίνου και τον καθηγητή φωτογραφίας στο ΤΕΙ Αθήνας Κωστή Αντωνιάδη.

«Κατά τον 19ο αιώνα, για παράδειγμα, το ενδιαφέρον των φωτογράφων είναι στραμμένο κυρίως στα λιμάνια και λόγω των τεχνικών αδυναμιών τα νερά μοιάζουν στάσιμα, σαν καθρέφτης, ενώ προς το τέλος του εμφανίζονται πιο μικρές μηχανές με εύκαμπτα φιλμ και μαζί τους και οι πρώτοι ερασιτέχνες, οπότε στα θέματα προστίθενται στιγμιότυπα από διακοπές, παιδιά στη θάλασσα κ.λπ.

Στον Μεσοπόλεμο αρχίζει ο πειραματισμός με την καλλιτεχνική φωτογραφία και στα καρέ εμφανίζονται ρομαντικά ηλιοβασιλέματα πίσω από καΐκια. Μετά τον πόλεμο, πάλι πρωταγωνιστικό ρόλο αποκτά το Αιγαίο και η θάλασσα χρησιμοποιείται για τουριστική προβολή, ενώ σε πρώτο πλάνο βρίσκονται ψαράδες και σφουγγαράδες, χταπόδια, δίχτυα».

Οσο για την εποχή μετά τη Μεταπολίτευση; «Το βάρος πέφτει κυρίως στην καταγραφή της ζωής που σχετίζεται με τη θάλασσα αλλά μέσα από μια καλλιτεχνική οπτική, ενώ δεν λείπουν και οι υποβρύχιες λήψεις».

Τελευταία Νέα