Αν ο στόχος του Πούτιν με τα δεκάδες drones που έστειλε στην Πολωνία ήταν να δοκιμάσει και να μετρήσει την αμεσότητα και το είδος της αντίδρασης του ΝΑΤΟ, εκείνο που πέτυχε ήταν να αναδείξει πόσο σημαντική είναι η συνεργασία της Πολωνίας με τις άλλες χώρες-μέλη της συμμαχίας και τη Γερμανία για την αντιμετώπιση της ρωσικής απειλής. Στην αναχαίτιση των ρωσικών drones συμμετείχαν ολλανδικά και ιταλικά αεροσκάφη αλλά και γερμανικά patriot στην περιοχή Ρσέστσοφ στη νοτιοανατολική Πολωνία, που είναι κόμβος μεταφοράς στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία και, σύμφωνα με νατοϊκές εκτιμήσεις, ήταν ο ρωσικός στόχος.
Τα γερμανικά patriot στην Πολωνία είναι μέρος του νατοϊκού σχεδιασμού για την ανατολική Ευρώπη. Αλλά η συμβολή τους στην άμυνα της Πολωνίας είναι νέο, θετικό στοιχείο στη δύσκολη διαχρονικά σχέση της χώρας με τον δυτικό της γείτονα, τη Γερμανία.
Το επεισόδιο των ρωσικών drones ήρθε σε μία συγκυρία που οι γερμανοπολωνικές σχέσεις έχουν μπει σε περίοδο νέας δοκιμασίας μετά την εκλογική νίκη του υπερσυντηρητικού Κάρολ Ναβρότσκι στις τελευταίες προεδρικές εκλογές της Πολωνίας. Στηρίχθηκε από το δεξιό, εθνικιστικό κόμμα PIS του Κατσίνσκι, αλλά δεν είναι μόνον PIS. O Ναβρότσκι είναι ο «πρόεδρος της πολωνικής Δεξιάς», εξηγεί στους ανταποκριτές στο Βερολίνο (VAP) ο Κάι Ολαφ Λανγκ από το θινκ τανκ «Ιδρυμα Επιστήμης και Πολιτικής» (SWP).
Η Δεξιά του Ναβρότσκι είναι ιδιαίτερα δύσπιστη απέναντι στη Γερμανία. Ο Ναβρότσκι βλέπει την Πολωνία, στηριζόμενη από τις ΗΠΑ, ως περιφερειακή δύναμη στην ανατολική Ευρώπη. Οραματίζεται τη συνεργασία με τις «χώρες των τριών θαλασσών» ανάμεσα σε Βαλτική, Μαύρη Θάλασσα και Αδριατική, απέναντι στη γαλλογερμανική ηγεμονία στην ΕΕ. Ο νέος πρόεδρος Ναβρότσκι είναι «ο Πολωνός Βανς», όπως τον χαρακτηρίζει ο Λανγκ, είναι ο αντίπαλος πόλος του ευρωπαϊστή πρωθυπουργού, . Δύσκολη προεδρική επίσκεψη στο Βερολίνο
Την ερχόμενη εβδομάδα ο Κάρολ Ναβρότσκι θα πραγματοποιήσει την πρώτη του επίσκεψη στο Βερολίνο. Σε ποια θέση της αξιολογικής του κλίμακας τοποθετεί τη Γερμανία συνάγεται εύκολα από τις μέχρι τώρα επιλογές για τις επισκέψεις του στο εξωτερικό. Το πρώτο ταξίδι του ήταν στην Ουάσιγκτον, ακολούθησε ο Πάπας στο Βατικανό και οι επισκέψεις του σε Λιθουανία και Φινλανδία.
Στο Βερολίνο ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, θα τον υποδεχτεί με τις επιβεβλημένες στρατιωτικές τιμές στο ανάκτορο Μπελβιού. Από το καλοκαίρι του 2024, με την επίσκεψη του τότε καγκελάριου Ολαφ Σολτς στη Βαρσοβία, Γερμανία και Πολωνία έχουν ένα κοινό «Σχέδιο Δράσης» για την εντατικοποίηση της διμερούς συνεργασίας. Αλλά αντί για βήματα μπροστά γίνονται βήματα προς τα πίσω. Οι μεθοριακοί έλεγχοι που επέβαλε η νέα κυβέρνηση του καγκελάριου Μερτς για τις επιστροφές μεταναστών από τη Γερμανία απαντήθηκαν με αντίστοιχα μέτρα από την κυβέρνηση Τουσκ.
Ο «λαγός» των πολεμικών επανορθώσεων
Στα «ευαίσθητα» διμερή θέματα εντάσσονται και οι αξιώσεις πολεμικών επανορθώσεων που εγείρει η Πολωνία από τη Γερμανία. Με απόφαση της πολωνικής Βουλής, που στηρίχθηκε από το σύνολο του πολιτικού φάσματος, οι πολωνικές απαιτήσεις υπερβαίνουν το ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Η Γερμανία από την πλευρά της προβάλλει την ίδια επιχειρηματολογία που ακολουθεί και έναντι των ελληνικών διεκδικήσεων: θεωρεί το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων «λήξαν» με τη «Συνθήκη 2+4» για την επανένωση των δύο Γερμανιών το 1990.
Ο πρόεδρος Ναβρότσκι «σίγουρα θα ασχοληθεί» με το ζήτημα των επανορθώσεων στη συνάντησή του με το γερμανό πρόεδρο Σταϊνμάιερ, δήλωσε ο πολωνός εκπρόσωπος, Ράφα Λεσκίεβιτς, καθώς «είναι δύσκολο να παραβλέψει κανείς την απόρριψη των πληρωμών αποζημιώσεων από τη γερμανική ηγεσία».
Ειδικά για τον ιστορικό Ναβρότσκι που πέρασε από το πολωνικό «Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης» και το «Μουσείο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου» στο Γκντανσκ, οι πολεμικές αποζημιώσεις πέρασαν στο πολιτικό του DΝΑ. Ακολουθεί τη γραμμή «ιστοριοποίησης» των γερμανοπολωνικών σχέσεων που είχε χαράξει το PIS και θεωρεί τις επανορθώσεις προϋπόθεση για την ομαλοποίηση των σχέσεων με τη Γερμανία.
Ωστόσο, καμία κυβέρνηση της Πολωνίας, ούτε του εθνικιστικού PIS, δεν έστειλε τον λογαριασμό στο Βερολίνο μέχρι τώρα. Προτιμούν, λέει ο Λανγκ, «να κυνηγούν τον λαγό, χωρίς να τον πιάνουν».
