Ο κόσμος μας θυμίζει τον τίτλο εκείνης της ταινίας του Βισκόντι. «La terra trema» – «Η Γη τρέμει». Περισσότερο ίσως απ’ όσο θυμάμαι τα πολλά χρόνια που ζω. Στην Ουκρανία ο πόλεμος μετράει ήδη τριάμισι χρόνια. Η σύγκρουση του Ισραήλ μοιάζει να είναι μόνο η αρχή ανεξέλεγκτων καταστάσεων και ευρύτερων εμπλοκών. Στη Γάζα συνεχίζεται το σφυροκόπημα. Και στα «τιμόνια» του κόσμου κάθονται άτομα εκτός ορίων. Μέσα σε αυτό το διεθνές περιβάλλον μοιάζει πολύ ομφαλοσκοπικό το να συζητάμε τι έγινε στην Ελλάδα πριν από δέκα χρόνια. Είναι όμως ενδιαφέρον διότι, κατά τη γνώμη μου, εκείνες οι ημέρες σηματοδοτούν μια αλλαγή. Πρόκειται για ένα κομβικό σημείο, ένα «κλικ» που άλλαξε πολλά ως προς τη διαχείριση τόσο των ιδεών όσο και των ιδεοληψιών. Ανοίγοντας ωστόσο καινούργιους «κρημνούς» στη μεταξύ μας επικοινωνία.

Ηταν οι μέρες του «Μένουμε Ευρώπη». Μιας κινητοποίησης χωρίς κομματικές ομπρέλες, χωρίς εχθροπαθή συνθήματα ή μάλλον χωρίς καθόλου συνθήματα, σε μια εποχή μάλιστα που κυριαρχούσε το συριζανελίτικο «Ή αυτοί ή εμείς». Μια αυθόρμητη αντίδραση πολιτών κόντρα στον λαϊκισμό, την πολιτική εξαλλοσύνη και τσογλανιά που οδηγούσε την Ελλάδα εκτός Ευρώπης, σε μια απομόνωση με μαθηματική κατάληξη τη φτωχοποίηση και την εξαθλίωση της χώρας. Με συγκεντρώσεις χωρίς εξαλλοσύνες και παρατράγουδα και με βασικό αίτημα τη σταθερότητα. Δηλαδή μια κινητοποίηση εντελώς «κυρπαντελίδικη».

Ετσι δεν έλεγαν τότε τους «Μένουμε Ευρώπη»; Κυρπαντελήδες και νοικοκυραίους. Οταν τα τελευταία χρόνια το υφέρπον ζητούμενο ήταν το «Μεγάλη αναταραχή, υπέροχη κατάσταση», η «κοινωνική νοικοκυροσύνη» θεωρούνταν κάτι σαν δωσιλογισμός. Θυμάμαι την απαξίωση και τον χλευασμό των «απέναντι» για εκείνους που συμμετείχαν στις συγκεντρώσεις. Τη φιγούρα του κυρίου με το ποτήρι στο χέρι που έγινε viral διά της κοροϊδίας. Το μίσος στα σχόλια και τις ανταποκρίσεις, ακόμη και τις δημοσιογραφικές. Δεν το ξέραμε ότι ήδη μετρούσαμε αντίστροφα για τον μεγάλο διχασμό του δημοψηφίσματος του Ιουλίου.

Τότε βάθυνε το χάσμα της εχθροπάθειας που κρατάει έως σήμερα, έστω και εν μέρει. Τότε άρχισαν οι μεγάλες διαδικτυακές συγκρούσεις. Τότε αντίκρυσες τον εχθρό σου στον πρώην φίλο σου. Τότε άρχισαν οι ιαχές μίσους για όσους τολμούσαν να δηλώσουν ότι θεωρούν καταστροφικό για τη χώρα το τσιπροβαρουφακικό όραμα και ότι το «δανεικά και αγύριστα» δεν είναι μαγκιά αλλά κουτσαβακισμός. Τότε καλλιεργήθηκε το έδαφος για να φυτρώσει αργότερα το «Μητσοτάκη και τα λοιπά». Τότε ξεκίνησε το εμφυλιοπολεμικό κλίμα. Ή μάλλον τότε αναζωπυρώθηκε ο ίδιος ο Εμφύλιος.

Αλλά τότε ήταν και η πρώτη φορά που αμφισβητήθηκε το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς όχι από μηχανισμούς καταστολής αλλά στον δρόμο. Από τον ίδιο τον λαό και μάλιστα κυρίως από ανθρώπους που είχαν περάσει από αριστερά κόμματα (διότι ναι μεν ακομμάτιστο αλλά το «Μένουμε Ευρώπη» δεν συγκροτήθηκε και από καραδεξιούς). Η πρώτη φορά που «έσπασαν» απλουστευτικές εξισώσεις περί κοινωνικού καλού και κακού και περί κυρίαρχου λαού.

Αποδείχθηκε βέβαια και κάτι που σιγά μη δεν το ξέραμε δηλαδή. Μόνο το μίσος (ακόμη και όταν φοράει την κινηματική κουκούλα) μπορεί να κατεβάσει ορδές ανθρώπων στον δρόμο.

Τραμπουκισμοί ανηλίκων

Το βίντεο, όπως το είδα στο Live News του Νίκου Ευαγγελάτου ήταν σοκαριστικό ακόμη και αν τα πρόσωπα είχαν το λεγόμενο «μωσαϊκό». Δύο κορίτσια όχι πάνω από 15 ετών, σύγχρονα, μοντέρνα, με τα κολάν τους και τα τοπάκια που αφήνουν έξω την κοιλιά. Το ένα διατάζει το άλλο να ζητήσει συγγνώμη για κάτι. Και όχι μια απλή συγγνώμη. Τη θέλει γονατιστή. Και με φωνή φρουρού στο Αουσβιτς επαναλαμβάνει: «Στα γόνατα». Το άλλο κορίτσι δεν το κάνει. Μέχρι που πέφτει το χαστούκι. Τότε γονατίζει. Και γύρω το πλήθος χειροκροτεί και βιντεοσκοπεί.

Με σοκάρει αυτή η δίψα των ανηλίκων για διαπόμπευση. Και μετά σκέφτομαι ότι αυτά τα παιδιά είχαν την πρώτη τους επαφή με τον κόσμο στα χρόνια και τα ήθη του «αντιμνημονιακού» αγώνα.

Τελευταία Νέα