Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Μέχρι την 21η Μαΐου έχουν ανακοινωθεί 92 και 28 επιβεβαιωμένα και ύποπτα κρούσματα ευλογιάς των πιθήκων, αντίστοιχα, από 12 χώρες εκτός περιοχών όπου το νόσημα απαντάται σε ενδημική κατάσταση. Οι 12 χώρες περιλαμβάνουν την Αυστραλία, το Βέλγιο, τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ολλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ. Μέχρι σήμερα τα περιστατικά δεν έχουν αναφέρει ιστορικό ταξιδιού σε περιοχή της Αφρικής.
Η ανάλυση του γενετικού υλικού του ιού ανέδειξε ότι ο ιός ανήκει στον κλάδο της Δυτικής Αφρικής, που παρουσιάζει σχετικά μικρότερη θνητότητα σε σχέση με τον αντίστοιχο της Κεντρικής Αφρικής. Σε ανάλυση πλήρους μήκους γονιδιώματος ενός στελέχους από κρούσμα της Πορτογαλίας βρέθηκε ότι ο ιός παρουσιάζει υψηλή γενετική ομολογία με στελέχη που εντοπίστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σιγκαπούρη και το Ισραήλ την περίοδο 2018 και 2019 και αφορούσαν μεταδόσεις από τη Νιγηρία. Παρότι τα δεδομένα αφορούν προκαταρκτική μελέτη, το στέλεχος δεν φαίνεται να παρουσιάζει εκτεταμένη γενετική ετερογένεια σε σχέση με τα προηγούμενα.
Η ευλογιά των πιθήκων δεν αφορά ένα νέο νόσημα και σποραδικές μεταδόσεις από ζώα στον άνθρωπο ή μεταδόσεις από ενδημικές περιοχές της Αφρικής σε άλλες χώρες έχουν περιγραφεί και στο πρόσφατο παρελθόν. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τέλη Απριλίου 2022 έχουν καταγραφεί 1.238 και 46 περιστατικά στην περιοχή της Δημοκρατίας του Κονγκό και της Νιγηρίας, αντίστοιχα. Η παρούσα κατάσταση διαφέρει σε σχέση με το παρελθόν λόγω ότι έχει αναφερθεί ένας μεγάλος αριθμός κρουσμάτων με ευρεία γεωγραφική διασπορά.
Δεδομένης της εμπειρίας μας με την πανδημία του κορωνοϊού SARS-CoV-2, προκύπτουν τα ερωτήματα κατά πόσο κινδυνεύουμε εκ νέου με μια νέα απειλή παρόμοιου μεγέθους και για ποιους λόγους εμφανίστηκαν αυτήν την περίοδο τα κρούσματα;
Το νόσημα μπορεί να μεταδοθεί μέσω έκθεσης σε σταγονίδια αναπνευστικού μεγάλου μεγέθους, μέσω έκθεσης σε βιολογικά υγρά ή μέσω σωματικής επαφής με κρούσμα, ή επαφής με μολυσμένα αντικείμενα (π.χ. κλινοσκεπάσματα). Ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων όμως δεν μεταδίδεται τόσο εύκολα σε σύγκριση με τον κορωνοϊό και μια άλλη ουσιώδης διαφορά είναι ότι οι μεταδόσεις συμβαίνουν, κυρίως, κατά τη συμπτωματική περίοδο οπότε αν τα κρούσματα έχουν απομονωθεί αυτό περιορίζει σημαντικά τον κίνδυνο μεταδόσεων.
Μια άλλη σημαντική διαφορά με τον κορωνοϊό είναι ότι η ευλογιά των πιθήκων είναι DNA και όχι RNA ιός και συνεπώς μεταλλάσσεται σε μικρότερα επίπεδα. Λόγω του εμβολιασμού έναντι της ευλογιάς που έχει πραγματοποιηθεί στα άτομα με ηλικία περίπου άνω των 45 ετών, τα άτομα με μεγαλύτερες ηλικίες διαθέτουν προστασία και έναντι της ευλογιάς των πιθήκων. Από τα υπάρχοντα δεδομένα επίσης, περίπου σε μία από τις 50 επαφές αναφέρθηκε μόλυνση ευλογιάς πιθήκων που συνεπάγεται ότι ο ιός δεν μεταδίδεται τόσο εύκολα όσο ο κορωνοϊός.
Στο ερώτημα για ποιον λόγο εμφανίστηκε εκτεταμένη έξαρση τώρα, η απάντηση είναι ότι πιθανόν αυτό σχετίζεται με περιστατικά υπερμετάδοσης και όχι σε κάποια νέα παραλλαγή του ιού. Σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει λόγος πανικού και έχοντας υπόψη μας τα μέσα αντιμετώπισης μπορούμε με ψυχραιμία να αντιμετωπίσουμε και αυτήν την απειλή.
Ο Θεοκλής Ζαούτης είναι πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Παιδιατρικής
του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Δημήτρης Παρασκευής είναι αντιπρόεδρος
του ΕΟΔΥ και αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής
του Πανεπιστημίου Αθηνών
