Δύο ευρωπαίοι φίλοι στο τέλος μιας εποχής

Εζησαν σε μια εποχή μεταιχμιακή: στην Ευρώπη του fin de siecle, όπου οι τέχνες κατέβαιναν στο πεζοδρόμιο και ο μοντερνισμός επέβαλλε το θαύμα του. Η αυστριακή αυτοκρατορία κατέρρεε (ο Ροτ θα συμπυκνώσει τους σπασμούς της ήττας στο «Εμβατήριο Ραντέτσκι») και η ηθική υποκρισία ανέβαινε υπνοβατούσα πάνω στη σκηνή μέσα από τα έργα του Αρθουρ Σνίτσλερ (μάθημα το οποίο θα συνεχίσει ο άξιος επίγονος Τόμας Μπέρνχαρντ). Ο Στέβαν Τσβάιχ, γεννημένος το 1881 στη Βιέννη, θα παραμείνει η ηθική της συνείδησης της Ευρώπης επί χρόνια. Ο αυτοβιογραφικός «Κόσμος του χθες» (εκδ. Printa) αντηχεί μέχρι τις μέρες μας ως η έκκληση ενός Ευρωπαίου στους κουρασμένους συνοδοιπόρους του να μην τα παρατήσουν. Ο Γιόζεφ Ροτ, γεννημένος το 1894 στο Μπρόντι της Ανατολικής Γαλικίας (σημερινή Ουκρανία), περνάει στην ανεπανάληπτη πρόζα του δαίμονες και φόβους για τον ναζισμό που επελαύνει (το 1933 θα εγκαταλείψει τη Γερμανία οριστικά). Είναι ευτύχημα ότι η αλληλογραφία των δύο συγγραφέων παρουσιάζεται πλέον από την Αγρα σε μια προσεγμένη έκδοση, στη μετάφραση των Μαρίας Αγγελίδου – Αγγελου Αγγελίδη. Ο πρόλογος του Πιερ Ντεσίς, γάλλου μεταφραστή του Τσβάιχ και άλλων γερμανόφωνων λογοτεχνών, παρέχει το ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο για τη φιλία ανάμεσα στους δύο συγγραφείς, το στυλ γραφής τους, βεβαίως και τις αντιθέσεις – αντιφάσεις τους. Η έκδοση συμπληρώνεται με κατατοπιστικές σημειώσεις για επιμέρους πραγματολογικά στοιχεία κάθε επιστολής και με το επίμετρο του Παναγιώτη Τσούκα, από τους καλύτερους γνώστες για το έργο του Τσβάιχ. Το «Β» προδημοσιεύει δύο αποσπάσματα επιστολών από το βιβλίο, που αναμένεται τις επόμενες ημέρες στα βιβλιοπωλεία.