Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Σύνδεση μέλους
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Η επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας και η επιστροφή από την ύφεση στην ανάπτυξη αποτελεί το μεγάλο στοίχημα του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης για το επόμενο έτος, ελπίζοντας σε εκτόνωση της υγειονομικής κρίσης και επιτυχή εμβολιασμό μέσα στους πρώτους μήνες του 2021.
Ο προϋπολογισμός του νέου έτους, παρά το γεγονός ότι αναθεωρήθηκε επί τα χείρω σε σχέση με το προσχέδιο και προβλέπει βαθύτερη ύφεση 10,5% φέτος και μικρότερη ανάπτυξη 4,8% το 2021, όλοι γνωρίζουν ότι κινείται κυριολεκτικά σε τεντωμένο σκοινί παραμένοντας υπό αναθεώρηση. Ενα τρίτο κύμα της πανδημίας και ένα νέο lockdown μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων θα έρθουν να ανατρέψουν τις προβλέψεις προς το χειρότερο.
Με τα σημερινά δεδομένα, ο λογαριασμός της πανδημίας θα υπερβεί τα 30 δισ. ευρώ στη διετία 2020-21. Περίπου όσα δηλαδή θα έχουμε να λαμβάνουμε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης την επόμενη επταετία. Μόνο φέτος τα μέτρα που ενεργοποιήθηκαν, άμεσα ή έμμεσα, για τη στήριξη των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών που επλήγησαν και την ενίσχυση υποδομών αγγίζουν ήδη τα 24 δισ. Ποσά που εάν δεν είχαν διατεθεί εκτιμάται πως η ύφεση φέτος θα εκτινασσόταν στο αστρονομικό 17%. Για το 2021 προβλέπονται άλλα 7,5 δισ. ευρώ, κυρίως για το πρώτο τετράμηνο του έτους.
Με το οικονομικό επιτελείο να αναγνωρίζει πως το σενάριο ανάκαμψης τύπου V δεν υπάρχει πια και πηγαίνουμε στο δυσκολότερο σενάριο U, που με απλά λόγια σημαίνει μια πιο αργή και χρονοβόρα ανάκαμψη με μεγαλύτερες απώλειες, σε όρους, ο προϋπολογισμός του 2021 εμπεριέχει 7 μεγάλες προκλήσεις και ρίσκα για οικονομικά μεγέθη-κλειδιά:
1. ΑΕΠ. Η άνοδος σε απόλυτα νούμερα κατά 8,1 δισ. ευρώ - στα 171,9 δισ. ευρώ από το φετινό χαμηλό των 162,8 δισ. ευρώ - στηρίζεται στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 3% έναντι μείωσης κατά 7,6% φέτος, ενώ η δημόσια κατανάλωση θα περάσει σε αρνητικό έδαφος το 2021. Το πλήγμα στην πραγματική οικονομία από την υγειονομική κρίση εκτιμάται ότι θα φτάσει φέτος σε απόλυτα ποσά στο θλιβερό ρεκόρ των 20,637 δισ. ευρώ, καθώς το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί στα 162,776 δισ. ευρώ από 183,413 δισ. ευρώ το 2019 και σύμφωνα με τις προβολές αναμένεται να ανακτήσει τις απώλειες και να επιστρέψει στα περσινά επίπεδα το 2023.
2. Ταμείο Ανάκαμψης. Στοίχημα αποτελεί η αποτελεσματική και έγκαιρη αξιοποίηση των πόρων. Από τον σχετικό πίνακα του προϋπολογισμού προκύπτει ότι η προσδοκία του υπουργείου Οικονομικών είναι ότι το συνολικό ποσό από επιδοτήσεις και δάνεια που θα εισπράξει η χώρα το 2021 ως προκαταβολή θα ανέλθει σε 3,9 δισ. ευρώ. Η συμβολή του Ταμείου στην ανάπτυξη υπολογίζεται σε 2 ποσοστιαίες μονάδες.
3. Δανεισμός. Στόχος είναι η άντληση 4,8 δισ. ευρώ από τις αγορές μέσω νέων ομολογιακών εκδόσεων. Οι υποχρεώσεις αναχρηματοδότησης τίτλων που λήγουν μέσα στο 2021 ανέρχονται σε 11,6 δισ. ευρώ.
4. Φόροι. Εν μέσω οικονομικής στενότητας λόγω πανδημίας νοικοκυριά και επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν περισσότερους φόρους ύψους 3,58 δισ. ευρώ. Παρά τις προσωρινές μειώσεις φόρων που ενεργοποιούνται το επόμενο έτος όπως το πάγωμα της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, ο προϋπολογισμός του 2021 προβλέπει την είσπραξη φορολογικών εσόδων ύψους 47,836 δισ. ευρώ έναντι 44,265 δισ. ευρώ φέτος. Τη μεγαλύτερη αύξηση 16,4% αναμένεται να σημειώσουν οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ με το οικονομικό επιτελείο να ποντάρει στην τόνωση της κατανάλωσης και την αύξηση του τουρισμού το ερχόμενο καλοκαίρι, καθώς τότε εκτιμάται ότι θα έχει βελτιωθεί η εικόνα στο υγειονομικό μέτωπο.
5. Ανεργία. Φέτος θα αυξηθεί στο 18,9% από 17,3% το 2019 και το 2021 θα μειωθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα στο 17,9% του εργατικού δυναμικού, ποσοστά που θυμίζουν άλλες εποχές. Ομως ενώ ο αριθμός των ανέργων κινείται σε υψηλά επίπεδα, το κονδύλι για τα επιδόματα ανεργίας μειώνεται το 2021.
6. Δαπάνες. Προβλέπεται αυστηρή συγκράτησή τους στα 67,2 δισ. ευρώ, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο όταν φέτος λόγω των αναγκών για μέτρα εκτινάχθηκαν στα 69,3 δισ. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης για 57,1 δισ. ευρώ. Επιπρόσθετα ουδείς μπορεί να προβεί σε ασφαλή πρόβλεψη για το αν και πότε θα χρειαστούν νέα μέτρα στήριξης ούτε για την έκταση και τη διάρκειά τους. Σημειώνεται ότι προϋπολογισμός προβλέπει «μαξιλάρι» 3 δισ. ευρώ για το ενδεχόμενο που απαιτηθούν πρόσθετες παρεμβάσεις για την αναχαίτιση των επιπτώσεων από την πανδημία στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
7. Επενδύσεις. Είναι το μεγαλύτερο στοίχημα καθώς εν μέσω της αβεβαιότητας για την εξέλιξη της πανδημίας και της άπνοιας στην αγορά εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 23,2% το 2021 έπειτα από κάθετη πτώση 14,3% φέτος. Το κλειδί είναι οι εξαγωγές μετά την πρόβλεψη για δυναμική 22,5% τον επόμενο χρόνο έπειτα από βουτιά 30,3% το 2020. Οι εισαγωγές φέτος βυθίστηκαν κατά 17,4%.
