Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Σε μια στιγμή που ζητούμενο στον πολεοδομικό χώρο είναι η για πολλοστή φορά παράταση της τακτοποίησης των αυθαιρέτων, μια πρακτική που είναι σίγουρο ότι θα επαναληφθεί κι άλλες φορές, αξίζει να σταθούμε και σε μια άλλη κατηγορία αυθαιρέτων, αυτή των δασών.
Η απόρριψη των οικιστικών πυκνώσεων από το ΣτΕ και η πρόθεση της Κυβέρνησης να επαναφέρει σε ισχύ τη συγκεκριμένη πρόταση θα ανοίξει ουσιαστικά έναν καινούργιο διάλογο για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης στα δάση.
Η χωροταξία και ο πολεοδομικός σχεδιασμός στην οικιστική ανάπτυξη της χώρας μας μπήκαν για πρώτη φορά με το Σύνταγμα του 1975 και με νομοθετική παρέμβαση το 1976. Ως τότε πολεοδομούσαν οι κτηματομεσίτες και οι εργολάβοι που έβρισκαν, με τη συνενοχή της δημόσιας διοίκησης, πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα με πρόσχημα ότι οριοθετούνται οι προϋφιστάμενοι του 1923 οικισμοί οικοπεδοποιούσαν ακόμη και δασικές περιοχές, σε δήθεν οικισμούς, που δεν είχαν συγκροτηθεί ούτε καν το 1960, όπως εμφανίζεται σε αντίστοιχες αεροφωτογραφίες.
Ομως σε αυτή τη λειτουργία συναινούσαν και οι πολιτικές ηγεσίες που κυβέρνησαν τη χώρα μέχρι τη μεταπολίτευση, είτε γιατί σ' αυτό έβλεπαν τη λύση στο πρόβλημα της λαϊκής στέγης χωρίς μεγάλο κόστος για το κράτος, είτε γιατί μέσα από τη μαζική οικοδομική αυθαιρεσία των μικροϊδιοκτητών καλλιεργήθηκε μια συνείδηση συνενοχής, είτε γιατί όσοι υποπίπτουν στο αδίκημα της παράνομης δόμησης γίνονται εύκολα πολιτικά και οικονομικά όμηροι.
Η πρώτη σοβαρή απόπειρα αντιμετώπισης της αυθαίρετης δόμησης έγινε με τον νόμο 1337/83 του Αντώνη Τρίτση, που πρόσφερε μεν νομική κάλυψη σε ευρύ φάσμα κτισμάτων, αλλά δεν κατάφερε να την εμποδίσει. Ακολούθησαν κι άλλες ρυθμίσεις που κι αυτές «κατάφεραν» να δημιουργήσουν κι άλλες γενιές αυθαιρέτων, ειδικά σε δασικού χαρακτήρα εδάφη, ενώ ταυτόχρονα το ΣτΕ προειδοποιούσε για τον παράνομο χαρακτήρα τους.
Η αντιμετώπιση αυτής της παράνομης δόμησης προαπαιτεί την άμεση καταγραφή των αυθαιρέτων και την κατάταξή τους κατά χρόνο κατασκευής, κατά χρήσεις γης, κατά παραβατικότητα πολεοδομική και κατά κοινωνικές ανάγκες που καλύπτουν. Η καταγραφή αυτή δεν είναι δύσκολη και μπορούσε ήδη να έχει ενταχθεί στη διαδικασία κατάρτισης του εθνικού κτηματολογίου και των δασικών χαρτών, μέχρι το στάδιο της ανάρτησης.
Σε αυτό το στάδιο πρέπει να γίνει η οποιαδήποτε θεραπεία των προβλημάτων που η νομιμοποίησή τους αντίκειται στις διατάξεις του Συντάγματος και τη νομολογία του ΣτΕ και δεν είναι άλλη από τον χωροταξικό και τον πολεοδομικό σχεδιασμό.
Ο περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης ως θεμελιώδης αρχή είναι σωστή, αλλά έτσι όπως έρχεται από τη Κυβέρνηση, στο νομοσχέδιο που βρίσκεται ακόμη για διαβούλευση, αποτελεί αποσπασματικό σχεδιασμό και χαρά των συμφερόντων. Γιατί πρέπει πρώτιστα να ολοκληρωθούν ο πολεοδομικός σχεδιασμός, οι δασικοί χάρτες που έχουν βαλτώσει τόσο εξαιτίας των αποφάσεων του ΣτΕ όσο και της βούλησης της ΝΔ, αλλά και να προστατευθούν οι μικροϊδιοκτήτες που θα αναγκαστούν, από τη στιγμή που δεν θα μπορούν, λόγω κατάργησης των παρεκκλίσεων να οικοδομήσουν, να ενταχθούν σε οργανωμένα συμφέροντα.
Βέβαια οι όποιοι σχεδιασμοί υλοποιηθούν πρέπει να διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον και το περιβάλλον, αλλά και να σταματήσουν τη διαιώνιση της αυθαίρετης δόμησης.
Το τελευταίο οφείλει να συνοδευτεί και με ένα αυστηρό μήνυμα στη κοινωνία, όσον αφορά στη διαχείριση των κτισμάτων και των κατασκευαστικών υπερβάσεων που άρχισαν να ανεγείρονται παράνομα μετά τον Ιούλιο του 2011 καθώς κι αυτών που έχουν κριθεί τελεσίδικα κατεδαφιστέα.
Ο Βαγγέλης Αποστόλου είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός
